Lĩnh án vì trộm dữ liệu cá nhân, rao bán trên mạng xã hội
Các bị cáo đã lợi dụng vị trí công việc để chiếm đoạt, trích xuất, mua bán hàng chục nghìn dữ liệu cá nhân, thu lợi bất chính hàng trăm triệu đồng.
Hình minh họa.
TAND TP. Hà Nội vừa mở phiên tòa xét xử sơ thẩm và tuyên phạt các mức án tù treo đối với cả ba bị cáo gồm: Vũ Thanh Tùng (SN 1992, trú tại phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình) 30 tháng tù, Lại Thị Uyên (SN 1990, trú tại phường Đống Đa, Hà Nội) 24 tháng tù và Nguyễn Mạnh Linh (SN 1990, trú tại xã Vật Lại, Hà Nội) 12 tháng tù về cùng tội “Sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông”.
Rao bán dữ liệu phụ huynh học sinh, thu lợi hàng trăm triệu đồng
Theo cáo trạng truy tố, trong thời gian từ năm 2014-2017, bị cáo Tùng là nhân viên của Công ty CP thương mại Công nghệ thông tin di động Onesms (Công ty Onesms), chuyên cung cấp dịch vụ sổ liên lạc điện tử. Tùng được giao trách nhiệm thu thập, quản lý dữ liệu liên quan đến thông tin trường học, thông tin phụ huynh, học sinh của các trường học có liên kết với Công ty Onesms.
Quá trình làm việc, Tùng được Công ty Onesms cung cấp 1 tài khoản có quyền quản trị, truy cập, trích xuất dữ liệu khách hàng của Công ty. Lợi dụng việc này, Tùng đã sao chép, trích xuất khoảng 15.000 dữ liệu của Công ty Onesms có thông tin tên, số điện thoại của phụ huynh học sinh một số trường học.
Ngoài ra, bị cáo còn thu thập các dữ liệu cá nhân bị công khai trên mạng hoặc mua lại của người khác.
Khoảng đầu năm 2018, sau khi nghỉ việc tại Công ty Onesms, Vũ Thanh Tùng rao bán các dữ liệu cá nhân kể trên. Khi khách hàng có nhu cầu sẽ liên hệ với Tùng qua tài khoản Facebook “Vũ Data” để trao đổi, thỏa thuận việc mua bán các gói dữ liệu (có dung lượng khác nhau).
Kết quả điều tra xác định từ năm 2018- 2021, Vũ Thanh Tùng đã thực hiện khoảng 524 giao dịch bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân, thu lợi bất chính hơn 759 triệu đồng.
Đối với Nguyễn Mạnh Linh, cơ quan tố tụng xác định, từ giữa năm 2017, bị cáo Linh là nhân viên kỹ thuật của Công ty cổ phần đầu tư Công nghệ và Thương mại Hợp Thành (Công ty Hợp Thành). Linh được thuê hỗ trợ về công nghệ thông tin, phụ trách bảo trì, bảo dưỡng thiết bị máy tính, máy in tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hà Nội.
Đến đầu năm 2019, trong quá trình làm việc, Linh được một số cán bộ của Sở nhờ đăng nhập vào “Hệ thống quản lý doanh nghiệp và hộ cá thể”, “Hệ thống Quản lý báo cáo doanh nghiệp”, “Hệ thống Quản lý doanh nghiệp sau đăng ký” (hậu kiểm) và “Hệ thống Thông tin đăng ký doanh nghiệp Quốc gia” của Sở để hỗ trợ trích xuất thông tin, phục vụ công việc.
Quá trình hỗ trợ kỹ thuật, Linh nắm được mật khẩu đăng nhập vào các hệ thống này và biết trong các hệ thống quản lý này có chứa thông tin của các doanh nghiệp và hộ kinh doanh trên địa bàn Hà Nội và toàn quốc.
Biết các thông tin này có thể bán kiếm tiền nên Linh đã sử dụng máy tính cá nhân để truy cập vào hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu của Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội và trích xuất toàn bộ dữ liệu là thông tin của các doanh nghiệp và hộ kinh doanh (gồm: tên, địa chỉ, số điện thoại, người đại diện pháp luật, số tài khoản, mã số thuế…) trên địa bàn thành phố Hà Nội và toàn quốc, với dung lượng 21.99 GB về lưu trữ trên máy tính và tài khoản trực tuyến (Google Drive) của Linh.
Sau khi lấy được dữ liệu, Linh tạo lập và sử dụng các tài khoản mạng xã hội Facebook ẩn danh trên nhóm Facebook “Data khách hàng tiềm năng” để rao bán.
Từ khoảng tháng 9/2019 đến 2/2021, Nguyễn Mạnh Linh đã thực hiện khoảng 66 giao dịch mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân, thu lợi bất chính hơn 113 triệu đồng.
Bán dữ liệu doanh nghiệp và khách hàng EVN
Liên quan đến vụ án, năm 2013, Dư Anh Quý (SN 1988, ở Hà Nội) là nhân viên hợp đồng làm lập trình viên phòng Giải pháp quản lý kinh doanh điện (nay là Trung tâm phát triển phần mềm) của Công ty Viễn thông điện lực và Công nghệ thông tin thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Quá trình làm việc tại đây, Quý được tiếp cận cơ sở dữ liệu chứa thông tin cá nhân khách hàng của Công ty điện lực các địa phương. Theo quy định của EVN, không cá nhân, tổ chức nào được xâm nhập, lấy cắp, sao chép, trích xuất, trao đổi, mua bán dữ liệu là các thông tin khách hàng mà không được sự đồng ý của Tập đoàn.
Nhưng khi biết được một số người có nhu cầu mua dữ liệu thông tin khách hàng của EVN, lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý của Tập đoàn, Quý đã lén lút sao chép dữ liệu thông tin cá nhân khách hàng được đăng ký trong hệ thống dữ liệu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam vào ổ cứng di động của mình rồi cùng vợ tổ chức bán dữ liệu thông tin khách hàng đã sao chép.
Khoảng tháng 4/2019, Dư Anh Quý và vợ là Lại Thị Phương thuê em gái vợ là bị cáo Lại Thị Uyên (làm nhân viên kế toán Công ty VnitTech) để thực hiện các việc theo kế hoạch của Quý.
Từ tháng 7/2019 đến tháng 1/2021, Uyên hỗ trợ Quý trong việc bán trái phép các dữ liệu thông tin cá nhân do Quý trích xuất, sao chép trái phép của Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho các đối tượng trên mạng xã hội, thu lợi bất chính số tiền hơn 271 triệu đồng. Uyên khai chưa được hưởng lợi từ việc này.
Ngày 11/1/2023, TAND TP. Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Dư Anh Quý 30 tháng tù và vợ là Lại Thị Phương 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về cùng tội “Sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” (án đã có hiệu lực pháp luật).
