Lò Gò - Xa Mát: Điểm đến gắn kết thế hệ trẻ với tình yêu thiên nhiên
Giữa biên giới Tây Ninh Vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát trở thành 'lá phổi xanh' quý giá nơi du khách và học sinh được trải nghiệm thiên nhiên và học bài học bảo tồn.
Bước chân về phía rừng xanh
Một sáng cuối tuần, từng chuyến xe của Công ty Vietravel lăn bánh đưa 120 học sinh, sinh viên đến với Vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát. Chuyến đi không chỉ đơn thuần là một buổi dã ngoại, mà còn là cuộc hành trình tìm về thiên nhiên, để lắng nghe rừng thở, để hiểu sâu hơn thông điệp bảo tồn.
Đặt chân vào khu bảo tồn động vật hoang dã, những gương mặt học trò sáng bừng vì lần đầu tận mắt nhìn thấy những loài sinh vật quý hiếm tưởng chừng chỉ có trong sách vở hay phim ảnh.
Từ đàn rái cá bơi lượn tung tăng, chú công xanh xòe đuôi rực rỡ dưới nắng, tiếng gà rừng vọng về rộn rã, đến những chú chim trĩ sặc sỡ sắc màu, tất cả tạo thành bức tranh sống động về hệ sinh thái đa dạng mà Tây Ninh đang dày công gìn giữ.

Học sinh chụp ảnh trước cây Vên Vên - một trong hai cây Di sản Việt Nam ở Vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát
Có em thích thú reo lên khi thấy loài nhím rừng lạ mắt, có em lại rụt rè trước chuồng nuôi trăn khổng lồ hay cá sấu to lớn. Nhưng tất cả đều được hướng dẫn để hiểu rằng, những con vật kia đang chờ ngày trở về tự nhiên - nơi chúng vốn thuộc về. Câu chuyện về cứu hộ và tái thả động vật hoang dã trở thành bài học sinh động về sự mong manh của sự sống, về trách nhiệm con người trước thiên nhiên.
Không dừng lại ở việc tham quan, các em còn được tham gia trò chơi giải mật thư sinh thái, nhặt lá rụng, vỏ cây để sáng tạo thành những bức tranh thiên nhiên. Đó không chỉ là trò chơi, mà là cách gieo vào tâm trí trẻ thơ ý thức “sống hài hòa cùng rừng”.
Rời khu cứu hộ, đoàn học sinh đến Trảng Tà Nốt - nơi được ví như “ban công xanh” của Vườn quốc gia LGXM. Từ tháp canh cao 33m, khung cảnh hùng vĩ hiện ra: thảm rừng bạt ngàn trải dài đến tận chân trời, những khoảng trống bằng phẳng lẫn giữa sắc xanh thẫm như phác thảo một bức tranh thủy mặc.
Cảm giác dang tay ôm lấy thân cây Vên Vên hơn 200 năm tuổi - một trong hai cây di sản Việt Nam của vườn khiến nhiều em bồi hồi, như được chạm vào dòng chảy lịch sử và sức sống trường tồn của tự nhiên.
Tại khu rừng thường xanh bên suối Đa Ha, âm thanh róc rách của nước, tiếng chim ríu rít trên cao, tiếng lá xào xạc dưới chân… đã trở thành bài ca rừng khiến mỗi thành viên trong đoàn lắng lại, cảm nhận rõ rệt hơn về giá trị của thiên nhiên hoang dã.

Đàn cò nhạn trú trong khu vực Vườn Quốc gia Lò Gò - Xa Mát.
Đồng hành cùng hai con nhỏ, ông Đỗ Minh Huân, phụ huynh đến từ TP.HCM cho rằng, chuyến đi đã mang lại cho gia đình những trải nghiệm ý nghĩa.
“Các con tôi được thư giãn sau những ngày học tập căng thẳng, nhưng quan trọng hơn là các cháu biết được rừng còn có nhiều loài quý hiếm, biết yêu và trân trọng hơn thiên nhiên quanh mình”, ông Huân bộc bạch.
Trong khi đó, em Nguyễn Lê Khả Trâm, học sinh lớp 7 tại Tây Ninh xúc động khi lần đầu được ngắm chim trĩ rực rỡ: “Chúng đẹp hơn cả tranh vẽ. Em thấy mình may mắn khi được tận mắt chiêm ngưỡng”.
Còn Nguyễn Hà Bảo Ngân, học sinh đến từ TP.HCM nói: “Em chỉ thấy rái cá trên phim, nay được nhìn tận mắt mới thấy dễ thương. Em mong có dịp quay lại nơi này”.
Những chia sẻ chân thực ấy cho thấy, Lò Gò - Xa Mát không chỉ là điểm đến du lịch sinh thái, mà còn là lớp học lớn, gieo hạt giống xanh cho thế hệ trẻ.
Doanh nghiệp chung tay giữ màu xanh biên giới
Ông Phạm Phú Thy - Giám đốc Vietravel chi nhánh Tây Ninh nhấn mạnh: “Chúng tôi triển khai nhiều hoạt động trách nhiệm xã hội, và hành trình đến Lò Gò - Xa Mát năm nay nằm trong chương trình ‘Giữ sự sống nhỏ - Giữ triệu màu xanh’. Mỗi chuyến đi là một thông điệp, mỗi hành động nhỏ là góp phần cho tương lai xanh”.
Theo ông Thy, bảo tồn thiên nhiên không thể chỉ dừng ở lý thuyết khô khan. Muốn gieo nhận thức bền vững, phải chạm đến cảm xúc và trải nghiệm. Đưa các em nhỏ đến với rừng, để các em tự quan sát, tự rung động trước vẻ đẹp và sự mong manh của sự sống hoang dã, chính là cách hiệu quả nhất để nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên.
Được thành lập năm 2002, với diện tích trên 19.000 ha, Lò Gò - Xa Mát nằm ở huyện biên giới Tân Biên, tiếp giáp Campuchia. Đây là một trong những khu rừng đặc dụng quan trọng nhất miền Đông Nam Bộ, giữ vai trò lá phổi xanh, bảo vệ nguồn nước và đa dạng sinh học cho cả vùng.

Với định hướng phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn, Tây Ninh đang từng bước biến Lò Gò - Xa Mát thành điểm hẹn giáo dục - trải nghiệm hàng đầu của vùng.
Theo Ban Quản lý Vườn quốc gia, hiện nơi đây ghi nhận hơn 700 loài thực vật, gần 200 loài chim, hàng chục loài thú, bò sát và thủy sinh. Trong đó, nhiều loài nằm trong Sách Đỏ Việt Nam như chà vá chân đen, voọc, công xanh, gà lôi hồng tía, trăn gấm… Không chỉ giàu giá trị sinh học, Lò Gò - Xa Mát còn mang ý nghĩa lịch sử khi là căn cứ kháng chiến của quân dân Tây Ninh trong kháng chiến chống Mỹ.
Chính sự giao hòa giữa thiên nhiên, văn hóa và lịch sử đã khiến Lò Gò - Xa Mát trở thành điểm đến đặc biệt, thu hút cả các nhà khoa học, học sinh – sinh viên và du khách trong, ngoài nước.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học đang là thách thức toàn cầu, tỉnh Tây Ninh ý thức rõ rằng bảo tồn Lò Gò - Xa Mát không chỉ vì địa phương mà còn vì trách nhiệm chung. Những hoạt động trải nghiệm, giáo dục môi trường cho giới trẻ được xem như bước đi thiết thực, bởi chính các em sẽ là chủ nhân tương lai, là những người tiếp nối sứ mệnh giữ rừng.
Thông điệp “Giữ sự sống nhỏ - Giữ triệu màu xanh” vang lên giữa rừng Lò Gò - Xa Mát không chỉ dành cho các em học sinh, mà còn gửi gắm đến cả cộng đồng: mỗi người, dù ở thành thị hay nông thôn, đều có trách nhiệm bảo vệ màu xanh.
Với định hướng phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn, Tây Ninh đang từng bước biến Lò Gò - Xa Mát thành điểm hẹn giáo dục - trải nghiệm hàng đầu của vùng. Những chương trình của doanh nghiệp, sự đồng hành của phụ huynh, nhà trường và cộng đồng đang tạo nên sức mạnh chung tay gìn giữ rừng.