Lợi ích của Triều Tiên sau khi ký Hiệp ước Đối tác Chiến lược Toàn diện với Nga
Hiệp ước Đối tác Chiến lược Toàn diện Nga – Triều không chỉ mang ý nghĩa quân sự mà còn đánh dấu sự định hình bản sắc quốc tế mới của Bình Nhưỡng. Từ vũ khí, kinh tế đến vị thế tại Liên hợp quốc, Triều Tiên đang vươn mình thành một nhân tố chủ động trong trật tự toàn cầu mới.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un tại cuộc gặp ở Bình Nhưỡng ngày 19/6/2024. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Bình luận trên trang web của Câu lạc bộ Thảo luận Valdai (valdaiclub.com) mới đây, ông Georgy Toloraya - Giám đốc Trung tâm Chiến lược Nga tại châu Á của Viện Kinh tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga cho rằng, kể từ khi Hiệp ước Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Triều Tiên và Nga được ký kết vào tháng 6/2024, một bức tranh địa chính trị mới đang dần hiện rõ. Trong khi mối quan hệ này mang lại kết quả thực tế trực tiếp cho Nga, thì đối với Triều Tiên, nó không chỉ đem lại lợi ích cụ thể mà còn trở thành một yếu tố quan trọng để định hình bản sắc mới của nước này trên trường thế giới.
Hiệp ước trên đã cho phép Nga không chỉ nhận được sự hỗ trợ quân sự chưa từng có trong các hoạt động chiến đấu theo Điều 4, mà còn có được một mối quan hệ chân thành. Khả năng phục hồi của Triều Tiên không dựa trên những cân nhắc mang tính cơ hội, mà dựa trên một cách tiếp cận khái niệm được xây dựng bài bản.
Điều này được thể hiện rõ qua lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng (9/5/2025) tại Đại sứ quán Nga ở Bình Nhưỡng, do đích thân nhà lãnh đạo Kim Jong-un đến dự cùng các quan chức cấp cao. Đây được xem là "sự thay thế" cho chuyến thăm của ông Kim Jong-un tới Quảng trường Đỏ ở Moskva, nơi Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đích thân chào đón các nhà lãnh đạo quân sự Triều Tiên tham gia chiến sự ở khu vực Kursk. Trong chuyến thăm Triều Tiên vào tháng 7 này, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng đã nói về "tình anh em quân sự thực sự", sẵn sàng "bảo vệ lợi ích của Triều Tiên" và "cùng nhau chống lại tham vọng bá quyền của các thế lực ngoài khu vực".
Định hình vị thế mới trên trường quốc tế
Theo ông Toloraya, nhờ mối quan hệ đối tác mới với Nga, Triều Tiên đã xác định bản sắc của mình như một nhân tố tích cực trong tiến trình toàn cầu, một dạng liên minh cho một trật tự quốc tế mới. Một chuyên gia của tờ New York Times đã nhận định: "Triều Tiên đang bước vào thời kỳ hoàng kim chiến lược". Một nhà phân tích khác bổ sung: "Đây không phải là một liên minh giao dịch – nó phản ánh sự định hướng lại quyền lực toàn cầu, với việc Triều Tiên định vị mình là một yếu tố không thể thiếu của trật tự mới đó".
Điều đáng chú ý là, ngoài khía cạnh quân sự, hiệp ước này còn có những điều khoản quan trọng buộc các bên không được ký kết các thỏa thuận với các nước thứ ba đi ngược lại lợi ích của nhau và không tham gia vào các hành động như vậy. Chuyên gia Toloraya nhấn mạnh rằng, liên minh với Nga đã mang lại cho Triều Tiên những lợi ích đáng kể:
Thứ nhất, tăng cường an ninh: Ngoài việc "sở hữu vũ khí hạt nhân", Triều Tiên còn nhận được sự bảo đảm "bảo vệ" từ một siêu cường hạt nhân, điều đã được các nhà lãnh đạo cấp cao của Nga nhiều lần nhấn mạnh. "Mối liên kết" mới này được thiết kế để ổn định khu vực, đảm bảo cân bằng quyền lực dựa trên nguyên tắc an ninh không thể chia cắt.
Thứ hai, củng cố vị thế quốc tế: Vị thế của Triều Tiên tại các tổ chức quốc tế, đặc biệt là Liên hợp quốc, đã được củng cố nhờ sự đồng điệu về cách tiếp cận với Nga và nhận được sự ủng hộ của Moskva tại Hội đồng Bảo an. Nga cũng đã thừa nhận sự bất khả thi của việc "phi hạt nhân hóa" Triều Tiên và sự thất bại thực sự của chính sách trừng phạt đối với nước này.
Thứ ba, thành tựu quân sự và kinh tế: Theo tờ New York Times, sự tham gia của Triều Tiên vào các hoạt động quân sự của Nga là "một thành tựu quân sự đáng kể", mang lại cơ hội thực nghiệm chiến đấu về vũ khí và nhân sự, rút ra bài học về chiến tranh hiện đại. Ngành công nghiệp vũ khí của Triều Tiên đã hồi sinh nhờ nhu cầu đạn pháo và tên lửa của Nga. Theo dữ liệu của phương Tây, nhiều chuyến hàng container đã được chuyển đến Nga, chứa từ 4,2 đến 5,8 triệu quả đạn pháo cỡ 122 và 152 mm, cùng với pháo nòng đôi và tên lửa đạn đạo.
Thứ tư, phục hồi kinh tế và thương mại: Thương mại trực tiếp và gián tiếp với Nga đều tăng. Hàng triệu thùng dầu đã được chuyển đến Triều Tiên từ tháng 3 đến tháng 10/2024. Nhiều mặt hàng thực phẩm và tiêu dùng của Nga đã xuất hiện trên thị trường nội địa Triều Tiên. Các dự án hợp tác y tế, nông nghiệp, du lịch và giáo dục cũng đang được triển khai. Nga cũng có những nhượng bộ về vấn đề đưa lao động Triều Tiên ra nước ngoài, với ước tính có thể lên tới 50 nghìn người vào cuối năm nay, dù con số chính thức năm 2024 là khoảng 13.300 người.
Ông Toloraya cho rằng liên minh Nga - Triều Tiên có thể trở thành một yếu tố trong việc hình thành một hệ thống an ninh và hợp tác mới ở Đông Bắc Á. Tất nhiên, nó cần được thiết kế có tính đến lợi ích chính đáng của tất cả các đối tác hiện diện tại đây. Với sự cân bằng quyền lực và lợi ích mới, một mô hình như vậy có thể trở thành một hình mẫu cho các khu vực khác trên thế giới.
