Luật An ninh mạng 2025: Thúc đẩy tự chủ về an ninh mạng

Giảm phụ thuộc vào sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng “ngoại”

Thượng tá Nguyễn Đình Đỗ Thi, Phó Trưởng phòng An ninh thông tin mạng, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05). Ảnh: NCA

Theo Thượng tá Nguyễn Đình Đỗ Thi, Phó Trưởng phòng An ninh thông tin mạng, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an, công nghệ mới mang lại nhiều lợi ích song cũng đang được tội phạm sử dụng.

Các quốc gia đều phải đối mặt với nguy cơ tấn công mạng và các vấn đề về an ninh mạng. Tại Việt Nam, riêng năm 2024, có khoảng 600.000 vụ tấn công mạng, tập trung vào các cơ quan nhà nước, với hình thức tấn công chủ yếu là ransomware. Không gian mạng cũng là nơi mà các tổ chức tội phạm lừa đảo, tài trợ khủng bố…

Thông tin thêm, Phó giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Ái Việt, Viện trưởng Viện Công nghệ và giáo dục trí tuệ mới tạo sinh (IGnite) cho biết, có không ít tổ chức, doanh nghiệp lo ngại sản phẩm công nghệ thông tin trong nước, chọn sản phẩm, dịch vụ của nước ngoài.

Các giải pháp, sản phẩm, dịch vụ của nước ngoài có ưu thế, nhưng có nhược điểm là không hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp, tổ chức khi có sự cố; đồng thời, không đáp ứng các yêu cầu đặc thù về quy định chuẩn an ninh mạng quốc gia và chính sách của tổ chức. Trong khi đó, sản phẩm dịch vụ an ninh mạng trong nước rẻ hơn, khi xảy ra sự cố có thể hỗ trợ, xử lý khắc phục tại chỗ…

Tọa đàm "Luật An ninh mạng 2025 - Thúc đẩy năng lực tự chủ công nghệ" do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia tổ chức chiều 17-11, thu hút nhiều chuyên gia, doanh nghiệp công nghệ tham dự. Ảnh: NCA

Theo các chuyên gia, trong kỷ nguyên số, an ninh mạng không chỉ là yêu cầu bảo vệ, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo và làm chủ công nghệ. Vì vậy, dự thảo Luật An ninh mạng 2025 đã khuyến khích cơ quan, tổ chức, cá nhân ưu tiên sử dụng sản phẩm và dịch vụ an ninh mạng do Việt Nam phát triển, qua đó xác lập công nghiệp an ninh mạng là lĩnh vực chiến lược và định hướng thị trường cho doanh nghiệp trong nước.

Đồng thời, dự thảo cùng đề xuất quy định kinh phí dành cho bảo vệ an ninh mạng tại các cơ quan nhà nước và tổ chức chính trị phải đạt tối thiểu 10% tổng kinh phí của các đề án, dự án công nghệ thông tin, góp phần hình thành thị trường ổn định và thúc đẩy chuyển đổi số an toàn.

Nghiên cứu, phát triển (R&D) được khuyến khích, nâng cao năng lực tự chủ từ sản xuất sản phẩm, giải pháp đến cung cấp dịch vụ, hướng tới xây dựng cộng đồng an ninh mạng Việt Nam lớn mạnh, sáng tạo và tự chủ hơn.

Cần đồng bộ chính sách phát triển sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ái Việt. Ảnh: NCA

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ái Việt, về lâu dài, việc tự chủ sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng là hết sức quan trọng. Cụ thể, trong việc xây dựng kiến trúc an ninh mạng, các giải pháp phải có lớp phòng thủ nội địa. Lớp phòng thủ nội địa dù trước mắt chưa mạnh về mọi mặt so với nước ngoài, nhưng sẽ khắc phục được các điểm yếu của lớp phòng thủ nước ngoài. Bộ Công an nên là đơn vị xây dựng khung kiến trúc an ninh mạng.

Ông Trần Quốc Chính, Tổng giám đốc Công ty An ninh mạng CMC, đề xuất, cơ quan quản lý sớm ban hành bộ tiêu chí đánh giá, xếp hạng an ninh mạng quốc gia. Cùng với Luật An ninh mạng 2025 (sắp được ban hành), cần có tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho từng nhóm sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng. Điều này tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động thử nghiệm, chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy, hoạt động kiểm định, thẩm định hệ thống trước khi đưa vào vận hành.

Về phía Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban công nghệ, cho rằng dự thảo Luật An ninh mạng 2025 là một bước tiến lớn trong việc xây dựng hệ thống pháp lý bảo vệ không gian mạng, một không gian ngày càng có ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội.

Một điểm đặc biệt là Luật An ninh mạng 2025 có các quy định giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài, thúc đẩy tự chủ công nghệ an ninh mạng quốc gia, qua đó mở đường cho hệ sinh thái và ngành công nghiệp an ninh mạng Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia. Ảnh: NCA

“Khi Luật mới được thông qua sẽ tạo ra khung pháp lý hiện đại, thống nhất, linh hoạt, phù hợp với thực tiễn và xu hướng quốc tế, đồng thời bảo vệ chủ quyền số, nâng cao năng lực phòng thủ, bảo đảm an ninh dữ liệu và chủ quyền số trước các mối đe dọa mạng”, ông Vũ Ngọc Sơn nói.

Đây cũng là kỳ vọng của cộng đồng công nghệ, khi Luật An ninh mạng được ban hành.

Việt Nga