Lực đỡ từ dòng tiền tổ chức nội

"Tay chơi” mới nổi của thị trường

Chỉ trong nửa đầu năm 2025, giá trị đầu tư vào chứng khoán kinh doanh của Công ty CP Phát triển đô thị Từ Liêm (Lideco, mã NTL - HoSE) đã cao gấp 2,54 lần thời điểm cuối năm trước. Từng dựa chính vào hoạt động kinh doanh bất động sản, doanh thu của Lideco một năm trở lại đây phụ thuộc chính vào lãi tiền gửi ngân hàng và lãi bán chứng khoán. Giá trị chứng khoán kinh doanh nắm giữ tại ngày 30/6/2025 đạt 364 tỷ đồng, còn lượng tiền mặt và tiền gửi ngân hàng xấp xỉ 900 tỷ đồng. Hai khoản mục này chiếm hơn 64% tổng tài sản của doanh nghiệp này.

Từ tháng 4/2025, nhà đầu tư tổ chức trong nước giữ vai trò dẫn dắt khi nhiều phiên chiếm xấp xỉ 40% giá trị giao dịch. Ảnh: Dũng Minh

Những tổ chức “tay ngang” tương tự Lideco không hiếm. Các khoản chứng khoán kinh doanh bao gồm tài sản tài chính mà doanh nghiệp mua vào và bán ra với mục đích kiếm lời trong ngắn hạn. Nhiều doanh nghiệp đã mở rộng danh mục đầu tư chứng khoán, trong nửa đầu năm nay. Tập đoàn Gelex nâng giá trị chứng khoán kinh doanh lên vượt 4.628 tỷ đồng, tăng thêm 480 tỷ đồng so với đầu năm. Cổ phần Eximbank (EIB) vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong danh mục (gần 3.300 tỷ đồng) của Gelex, nhưng phần tăng thêm nửa năm qua lại từ các cổ phiếu khác.

Nhóm công ty bảo hiểm cũng đẩy mạnh đầu tư chứng khoán. Danh mục chứng khoán kinh doanh của PVI bất ngờ tăng thêm 1.225 tỷ đồng khi công ty chi tiền mua 51,25 triệu cổ phiếu không niêm yết từ đợt chào bán riêng lẻ và hơn 174 tỷ đồng mua 10,25 triệu cổ phiếu niêm yết, đi kèm thỏa thuận - chuyển nhượng sẽ thực hiện trong tương lai. Tổng công ty Bảo Minh cũng chi thêm tới 150 tỷ đồng để mua cổ phiếu trên 3 sàn chứng khoán.

Chia sẻ tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam năm 2025 (VWAS 2025) - Diễn đàn thường niên do Báo Tài chính - Đầu tư và Cộng đồng Cố vấn Tài chính Việt Nam (VWA) vừa tổ chức tuần trước, bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phòng Phân tích và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán ACB (ACBS), chỉ ra một thay đổi đáng chú ý trong cơ cấu dòng tiền trên thị trường. Theo bà Trang, từ tháng 4/2025, nhà đầu tư tổ chức trong nước vươn lên giữ vai trò dẫn dắt khi nhiều phiên chiếm xấp xỉ 40% giá trị giao dịch. Trong khi đó, nhà đầu tư cá nhân giảm về quanh 45%, còn khối ngoại dao động 12 - 13%.

“Điểm đáng chú ý là phần tự doanh công ty chứng khoán chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ với khoảng 2 - 3%. Điều này cho thấy lực đỡ chủ yếu đến từ các quỹ mở, quỹ ETF, công ty bảo hiểm, doanh nghiệp có dòng tiền nhàn rỗi và các tổ chức tài chính trong nước”, bà Trang cho hay.

Sự dịch chuyển trên giúp ổn định thanh khoản, bớt phụ thuộc vào các nhịp mua bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài trong ngắn hạn, đồng thời, cũng phản ánh niềm tin ngày càng mạnh của vốn nội trước triển vọng nâng hạng, tiến độ đầu tư công và kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp. Dòng tiền tổ chức nội đang trở thành người chơi mới có ảnh hưởng hệ thống, góp phần làm độ sâu thị trường dày hơn, tạo nền tảng cho một chu kỳ tăng bền vững thay vì chỉ dựa vào hưng phấn của nhà đầu tư cá nhân.

Định hướng tăng tỷ trọng

Từ quý II/2025, chuyển động đáng chú ý của thị trường chứng khoán không chỉ là sự xuất hiện những phiên giao dịch 2 - 3 tỷ USD, điều quan trọng hơn là cơ cấu của dòng tiền và nhóm đầu tư dẫn dắt. Theo ông Nguyễn Minh Hoàng - Giám đốc Phân tích, Công ty chứng khoán Nhất Việt tổ chức trong nước đang trở thành nhóm dẫn dắt, có tác động mạnh mẽ đến VN-Index. Với tình hình kinh tế vĩ mô ổn định và mặt bằng lãi suất duy trì ở mức thấp giúp chứng khoán trở thành kênh đầu tư hấp dẫn với tổ chức trong nước, xu hướng mua ròng của khối này có thể tiếp tục duy trì trong thời gian tới.

Như trường hợp của Lideco, công ty này ghi nhận khoản lãi từ bán chứng khoán 23 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm, qua đó giúp công ty còn lãi ròng 7 tỷ đồng sau khi trang trải các khoản chi phí. Theo lãnh đạo Lideco, với hoạt động kinh doanh chính là bất động sản, công ty đang trong giai đoạn tập trung hoàn tất thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư và xin giấy phép xây dựng. Mục tiêu của công ty là tối ưu hóa vốn nhàn rỗi trong thời gian chờ dự án và gia tăng nguồn thu tài chính, thay vì để tiền “nằm im”.

“Công ty đã giải ngân khoảng 300 tỷ đồng vào chứng khoán, còn 150 tỷ đồng hạn mức bổ sung chưa giải ngân. Tỷ trọng lớn trong danh mục là mã TCH vì đánh giá cao tiềm năng của doanh nghiệp bất động sản này”, lãnh đạo công ty thừa nhận đầu tư cổ phiếu có rủi ro song đi kèm cơ hội. Danh mục đầu tư từng có lãi trước biến động thuế quan đầu tháng 4 và tạm lỗ ở thời điểm tổ chức cuộc họp. Tuy nhiên, đến cuối quý II/2025, xu hướng tăng của thị trường đã giúp danh mục này cho “quả ngọt” trở lại.

Với xu thế tăng chung của thị trường, nhiều công ty bảo hiểm nâng tỷ trọng chứng khoán nắm giữ để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn, đây cũng là nguyên nhân đóng góp vào mức tăng trưởng lợi nhuận nhóm này nửa đầu năm.

Mới đây, Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán vừa ban hành cũng đặt ra mục tiêu tăng tỷ trọng tham gia của nhà đầu tư tổ chức trong nước. Điều này nhằm “nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư, ổn định thị trường, tăng cường độ sâu cho thị trường”, với nhiều giải pháp dành cho nhóm nhà đầu tư này.

Trong đó, có việc nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện chính sách, văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng nhằm tiếp tục gia tăng sự tham gia đầu tư của nhà đầu tư tổ chức trên thị trường chứng khoán, đẩy mạnh sự phát triển của ngành quỹ thông qua các giải pháp như đa dạng các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán, kênh phân phối chứng chỉ quỹ; đề xuất chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về thuế theo hướng khuyến khích nhà đầu tư tham gia vào các quỹ đầu tư chứng khoán, huy động nguồn lực xã hội cho đầu tư, phát triển. Các định hướng nâng tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức khi được thực thi sẽ giúp thị trường bớt biến động.

Tùng Linh