Lùm xùm mua đồng phục: Phụ huynh đặt câu hỏi, công ty chiết khấu bao nhiêu % cho trường?

Đến hẹn lại lên, đầu năm học, phụ huynh học sinh nhiều nơi lại bàn tán xôn xao về câu chuyện mua đồng phục do nhà trường quy định. Một trong vấn đề nhiều phụ huynh bức xúc vì cho rằng, giá đồng phục thì cao nhưng chất lượng không tương xứng. Một trường nhưng quy định nhiều kiểu quần áo đồng phục theo ngày trong tuần, khiến học sinh cũng như phụ huynh cảm thấy rối rắm....

Một chia sẻ của phụ huynh. Ảnh chụp màn hình

Phụ huynh đặt hàng câu hỏi về việc nhiều trường năm nào cũng có mẫu đồng phục mới

Theo phụ huynh Đ. tại một tỉnh khu vực phía Bắc băn khoăn về việc không hiểu khái niệm quần áo đồng phục là gì khi mỗi năm nhà trường lại thay đổi một mẫu khác nhau.

"Nếu theo góc nhìn chủ quan cá nhân, việc thay đổi mẫu đồng phục liệu có phải là cách thức để năm nào phụ huynh cũng phải mua đồng phục mới hay không?. Trong khi đó, nếu vẫn mẫu đồng phục cũ, trẻ không bị chật thì vẫn có thể sử dụng tiếp.

Nếu con của tôi không mua đồng phục mới, đến ngày đầu tuần tổ chức chào cờ, con mặc áo đồng phục khác màu, khác kiểu dáng với các bạn thì con sẽ cảm thấy ngại ngùng. Thậm chí, còn bị nhà trường nhắc nhở", phụ huynh băn khoăn.

Theo vị phụ huynh này, năm học mới nào phụ huynh cũng phải mua đồng phục cho con em, thông qua ban phụ huynh của lớp thông báo mức giá. Tuy nhiên, điều khiến phụ huynh băn khoăn là nhà trường đứng đằng sau chủ trương đồng phục mới, nhà trường được gì mà lại thay đổi như vậy?

Đồng quan điểm với chị Đ., chị N.K.H. cho rằng, giờ đây khi mua toàn bộ đồng phục của nhà trường có khi lên đến hàng triệu đồng, với những gia đình có 2-3 con nhỏ và kinh tế eo hẹp thì riêng khoản tiền này không phải là nhỏ. Trong khi, đồng phục cũ còn sử dụng được lại bỏ gây lãng phí.

Theo phản ánh của một phụ huynh trường công lập ở Hà Nội, vào năm học 2025-2026, nhà trường lại thay mẫu áo đồng phục mới và logo nhà trường cũng mới. Theo đó, những năm học trước, nhà trường phát đồng phục màu áo vàng, năm lại áo cam và năm học này là áo xanh. Chất vải thì bí như bao tải. Các con mặc kêu nóng, khó chịu. Chúng tôi năm nào cũng ý kiến với trường và vẫn là công ty cung cấp quen thuộc các năm trước nhưng chất lượng không hề cải thiện.

Và điều khiến phụ huynh cảm thấy bức xúc là giáo viên phát đồng phục cho học sinh nhưng chưa hề lấy ý kiến của phụ huynh.

"Việc mua đồng phục phải được sự nhất trí của phụ huynh. Giáo viên không thông qua ý kiến phụ huynh như vậy khiến chúng tôi cảm thấy vấn đề về lợi ích nhóm trong việc thay đổi mẫu đồng phục hằng năm", phụ huynh chia sẻ.

Về giá cả của đồng phục, một phụ huynh cũng chia sẻ, giá cả đồng phục của học sinh hiện nay khá cao so với thị trường. Ví dụ, với học sinh lớp 1 năm ngoái mua 2 áo phông polo có giá 590.000 đồng, nghĩa là 285.000 đồng/cái là khá cao so với các trường khác, chưa nói đến vấn đề chất lượng áo.

Một trường có đến 3 loại đồng phục trong một tuần.

"Nếu nhà trường có nhu cầu viết chênh giá cứ báo chúng em"

Trước không ít ý kiến băn khoăn của phụ huynh, phóng viên đã có cuộc khảo sát nhanh giá cả, chiết khấu của một số công ty cung cấp đồng phục cho học sinh tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo nhân viên tư vấn của một công ty may đồng phục ở Thành phố Hồ Chí Minh, có những đơn hàng được công ty chiết khấu lên đến 20%, nhưng cũng có đơn hàng chiết khấu thấp hơn dựa trên số lượng đơn, yêu cầu về chất lượng mẫu mã.

"Nếu sản xuất đơn hàng 1.000 cái áo, thời gian sẽ tùy vào loại áo. Ví dụ như áo phông polo sản xuất từ 7-15 ngày, còn áo dài khoác sẽ lâu hơn.

Thông thường, nhà trường có logo và công ty sẽ thiết kế theo mẫu đó. Nếu không, công ty sẽ thiết kế miễn phí cho trường", nữ nhân viên cho biết.

Theo nữ nhân viên, công ty cung cấp đồng phục cho nhiều đơn vị như trường mầm non, trường phổ thông trung tâm giáo dục...

Về chi phí sản xuất áo đồng phục, với bộ đồng phục có nhiều chi tiết, nhân công sẽ mất nhiều thời gian sản xuất vì vậy năng suất sản xuất thấp đi, khiến giá cả bán ra sẽ cao hơn.

Với những mẫu áo đồng phục polo của nhiều trường làm, thường sẽ làm đơn giản như bo cổ, bo tay, có logo của nhà trường. Còn với trường mầm non thường sẽ có váy đồng phục, thiết kế khó hơn.

"Nếu nhà trường có nhu cầu thu giá chênh lệch so với giá tiếp thị bán của công ty thì cứ báo chúng em", nhân viên chia sẻ.

Tại Thành phố Hà Nội, người viết cũng đã liên hệ với một công ty may đồng phục có địa chỉ văn phòng khu vực phường Cầu Giấy. Theo một nhân viên tư vấn của công ty này, nếu trường có nhu cầu may áo phông polo có thể may chất liệu coton như hàng vải thun hoặc lacoste đứng phông, đứng dáng hơn. Về giá cả, hai chất liệu này có giá cả cũng tương đương nhau, và lascote cũng là loại tốt.

"Thông thường các trường sẽ có mẫu áo polo của nhà trường, và in logo lên ngực áo, có thể in tên trường hoặc không. Còn đối với áo đồng phục của lớp, sẽ có thiết kế cầu kỳ hơn", nhân viên cho hay.

Khi được hỏi về mức chiết khấu cho nhà trường, nhân viên cho hay, mức chiết khấu sẽ tùy thuộc vào giá trên hợp đồng do nhà trường đưa ra: "Thông thường, bên em chiết khấu cho nhà trường từ 10-15%, với số lượng 1.000 học sinh thì công ty sẽ giao hàng trong vòng hai tuần".

Cách thức tính lợi nhuận từ viết chênh giá

Cũng tương tự công ty tại Thành phố Hồ Chí Minh nêu trên, người viết liên hệ với nhân viên của một công ty may mặc ở khu vực phường Hoàng Mai. Theo nhân viên tư vấn, nếu khách hàng có nhu cầu mua 1.000 áo đồng phục polo và 1.000 áo đồng phục khoác gió, thì mức phí bán ra của công ty sẽ theo mức chênh do nhà trường đưa ra.

"Về phần viết chênh giá trị của sản phẩm, giờ cũng chỉ viết chênh được ít thôi. Giả dụ giá của sản phẩm được công ty bán ra là 200.000 đồng/áo, nhà trường có thể viết chênh lên khoảng 220.000 - 250.000 đồng/áo", nhân viên chia sẻ.

Theo chia sẻ của nhân viên, với áo đồng phục polo phối màu đơn giản sẽ có mức giá 160.000 đồng/áo, còn nếu phức tạp hơn thì giá sẽ thêm khoảng 10-20.000 đồng/áo.

"Nếu nhà trường muốn công ty viết chênh giá bán từ 160.000 đồng lên 200.000 đồng/áo, công ty sẽ tính phần trăm giá trị đơn hàng viết chênh là 12% để doanh nghiệp nộp thuế, còn 8% VAT nhà trường sẽ phải chịu.

Giả dụ, công ty đưa ra mức giá bán 1.000 áo polo là 160.000 đồng/sản phẩm, nhà trường muốn viết chênh giá lên 200.000 đồng/sản phẩm thì với 1.000 áo sẽ có tổng giá là 200.000.000 triệu đồng. Số tiền viết chênh giá là 40.000.000 đồng sẽ bị tính 12% (tức 4,8 triệu đồng) trả cho công ty để nộp thuế, còn lại 35.200.000 đồng sẽ là của lãnh đạo nhà trường", nhân viên cho hay.

Nhân viên nhấn mạnh thêm, nếu gọi là "hoa hồng" chiết khấu sẽ tính kiểu phần trăm, còn với phần viết chênh giá trị bán ra từ công ty sẽ gọi là viết chênh.

"Nhà trường nên chọn công ty nào uy tín, bởi vì nếu viết chênh không phù hợp, cơ quan chức năng sẽ yêu cầu bên công ty bán và nhà trường mua phải giải trình. Khi nhà trường duyệt giá cả, công ty sẽ cho nhân viên mang mẫu áo sang trường để xem", nhân viên nói.

Nữ nhân viên cũng tiết lộ điều mà các công ty đều dành cho nhân viên đứng ra "môi giới" mua áo đồng phục cho trường. Theo đó, phía công ty có thể cắt một phần lợi nhuận bán ra từ phía công ty cho người môi giới là 5.000-7.000 đồng/sản phẩm.

"Nếu có lợi nhuận, nhân viên môi giới chưa chắc đã được nhận hết. Vì vậy, công ty có thể cắt một phần lợi nhuận bán ra từ 5.000-7.000 đồng cho người môi giới", nhân viên chia sẻ.

Phụ huynh băn khoăn về giá áo đồng phục và chất lượng

Trước thềm năm học 2025-2026, trong một hội nhóm phụ huynh của tỉnh Phú Thọ có một bài đăng của một phụ huynh tự nhận là có con đang học tại Trường Tiểu học Hữu Nghị (phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ) bức xúc về việc nhà trường thay áo đồng phục.

Phụ huynh phản ánh học sinh đặt mua đồng phục với giá tiền 195.000 đồng/áo polo. (Ảnh: Cắt màn hình)

Theo đó, mức giá cho các loại quần áo đồng phục như sau: áo phông của khối (màu cam) có giá là 150.000 đồng/cái; Quần thể thao là 130.000 đồng/cái; Áo phông nhà trường là 195.000 đồng/cái...

"Năm ngoái, phụ huynh mua áo đồng phục cho con, đến giờ vẫn mặc đẹp nhưng năm nay nhà trường lại thay áo phông đồng phục mới. Giá áo đồng phục của nhà trường là 195.000 đồng nhưng chất lượng không bằng năm ngoái", một phụ huynh chia sẻ.

Theo phụ huynh này, với những gia đình có 2-3 con đi học, riêng khoản tiền mua đồng phục mới là con số không hề ít với gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Về nội dung nêu trên, ngày 8/9, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam liên hệ với cô Dương Thị Thanh Hương - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hữu Nghị (phường Hòa Bình).

Cô Hương cho biết: "Nhà trường chưa phát hành, ngày 13/9 nhà trường mới tổ chức họp phụ huynh. Năm nay nhà trường không may tí nào, mọi việc nhà trường đều phải họp phụ huynh và triển khai. Nhà trường trao đổi với phụ huynh năm nay 3 đủ cho học sinh là phải có 3 đủ quần áo...", cô Hương cho hay.

Để có thêm thông tin khách quan và phản bác các thông tin không chính xác, phóng viên gửi hình ảnh nội dung về bảng thu phí quần áo đồng phục phụ huynh chia sẻ là có từ tháng 8/2025 cho cô Hương. Tuy nhiên, hiệu trưởng Trường Tiểu học Hữu Nghị không phản hồi về nội dung này.

Nguyễn Phương