Lý giải việc Armenia chọn mua tiêm kích Su-30MKI từ Ấn Độ thay vì Nga

Armenia đang chuẩn bị mua thêm tiêm kích Su-30 để đối phó chiến đấu cơ JF-17C sắp hoạt động trong Không quân Azerbaijan, nhưng đó lại là Su-30MKI nâng cấp của Ấn Độ, thay vì Su-30SM2 do Nga sản xuất.

Trang Indian Defense News cho biết, thỏa thuận liên chính phủ đang trong giai đoạn đàm phán cuối cùng. Giá trị của hợp đồng lịch sử này ước tính khoảng 2,5 - 3 tỷ USD cho 8 - 12 máy bay.

Theo thông báo, đây là phiên bản nâng cấp của tiêm kích Su-30MKI, sử dụng nhiều hệ thống điện tử hàng không tối tân do Ấn Độ sản xuất hơn, đi kèm khối lượng lớn vũ khí hiện đại.

Máy bay sẽ được lắp đặt radar mảng pha quét chủ động Uttam, hệ thống tác chiến điện tử hiện đại hóa, đi kèm tên lửa không đối không Astra Mk 1/2 với tầm bắn tối đa lần lượt là 110 km và 160 - 200 km.

Nhưng cần lưu ý tên lửa Astra Mk 2 vẫn chưa hoàn thiện, ngoài ra vẫn chưa rõ liệu phiên bản nâng cấp tương ứng của máy bay chiến đấu Su-30MKI với tất cả các thành phần như Ấn Độ quảng cáo có được đưa vào hoạt động hay không, và khi nào điều này sẽ xảy ra.

Chưa dừng lại đây, một vấn đề nữa phải nhắc đến đó là mặc dù tỷ lệ nội địa hóa cao, một phần đáng kể linh kiện của tiêm kích Su-30MKI do Ấn Độ lắp ráp sẽ đến từ Liên bang Nga.

Điều này có nghĩa là Moskva vẫn thu được lợi nhuận từ hợp đồng xuất khẩu vũ khí nói trên, họ sẽ bổ sung đáng kể năng lực cho ngành công nghiệp quốc phòng của mình thông qua nghiên cứu tích hợp khí tài mới.

Một số chuyên gia nhận xét lựa chọn của Armenia có vẻ kỳ lạ, nhưng thực tế không quá khó hiểu. Đầu tiên, họ đã vận hành tiêm kích Su-30SM mặc dù chỉ với số lượng 4 chiếc, và đã có ít nhiều kinh nghiệm với dòng chiến đấu cơ trên.

Thứ hai, quốc gia Đông Âu này đã mua khá nhiều vũ khí do tổ hợp công nghiệp quốc phòng Ấn Độ chế tạo, vì vậy dựa trên những thành công trước đây, họ cũng có thể lựa chọn máy bay chiến đấu.

Một lợi thế nữa là việc tiếp nhận "không giới hạn" từ Ấn Độ các tên lửa không đối không tầm xa, vũ khí mà Nga vẫn đang hạn chế cung cấp cho Armenia, bất chấp yêu cầu tha thiết từ đối tác.

Chưa dừng lại đây, Ấn Độ đã có kinh nghiệm tác chiến quý giá, mặc dù tương đối ít ỏi, trong việc chống lại tiêm kích JF-17 được Pakistan và Trung Quốc phối hợp sản xuất.

Trong khi đó Không quân Azerbaijan sắp đưa vào sử dụng chiến đấu cơ JF-17 Block III với số lượng 40 chiếc, mặc dù xung đột giữa hai nước liên quan đến vùng lãnh thổ Nagorno Karabakh đã kết thúc, nhưng Baku vẫn duy trì tình trạng quan hệ căng thẳng với Armenia.

Với những yếu tố kể trên, việc Armenia lựa chọn máy bay chiến đấu Su-30 do Ấn Độ sản xuất thay vì Nga là hợp lý về mặt chính trị và cả kỹ thuật, đặc biệt khi Moskva đang phải chịu hàng loạt lệnh trừng phạt.

Vấn đề lớn hiện nay chỉ là tổ hợp công nghiệp quốc phòng Ấn Độ có thể giao hàng theo đúng thời hạn đã định vào năm 2027 và hoàn thành trong năm 2029, hay như thường lệ, sẽ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề gây ra sự chậm trễ.

Dù sao đi nữa, đây là hợp đồng xuất khẩu tiêm kích đầu tiên của Ấn Độ cho nên đặt ra trách nhiệm rất lớn, và nếu kết quả không như mong đợi chắc chắn sẽ ảnh hưởng nặng nề đến những thương vụ tương lai.

Việt Dũng

Theo Defense Express