'Ma trận' cò mồi nhà ở xã hội: Rao chênh hàng trăm triệu, ăn theo cả nộp online
Giá bất động sản leo thang, nguồn cung hạn chế và nhu cầu lớn khiến tình trạng cò mồi, dịch vụ môi giới len lỏi vào thị trường nhà ở xã hội, từ khâu nộp hồ sơ trực tiếp đến nộp hồ sơ online hay suất bán chênh hàng trăm triệu đồng.
Lời tòa soạn:
Thị trường nhà ở xã hội (NƠXH) đang xuất hiện nhiều bất cập nghiêm trọng: từ "cò mồi" xếp chỗ, làm giá hồ sơ, thu phí nộp online đến tình trạng bán chênh hàng trăm triệu đồng, đi ngược mục tiêu hỗ trợ người thu nhập thấp. Trước thực trạng này, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng đã yêu cầu các địa phương tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm mọi hình thức trục lợi.
VietNamNet thực hiện tuyến bài nhằm phản ánh đa chiều, đồng thời đề xuất giải pháp cấp thiết để thị trường NƠXH vận hành đúng bản chất và mục tiêu xã hội.
Dịch vụ nào cũng có giá
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10/2025, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã đề cập đến các vấn đề tiêu cực trong hoạt động mua, bán nhà ở xã hội (NƠXH).
"Bộ Xây dựng đã trực tiếp đi kiểm tra và ghi nhận có tình trạng xếp chỗ mua NƠXH rồi bán chỗ chênh lệch từ 200-500 triệu đồng. Đề nghị các địa phương nắm bắt hiện tượng này để chấn chỉnh, minh bạch trong việc xét duyệt hồ sơ mua NƠXH", Bộ trưởng Trần Hồng Minh nêu rõ.
Ghi nhận tại các hội nhóm về NƠXH, xuất hiện tình trạng môi giới mời chào đủ các dịch vụ từ nhận làm hồ sơ đến “suất ngoại giao” tại các dự án đang mở bán ở Hà Nội.
Trong một hội nhóm gần 70.000 thành viên, tài khoản P.V. công khai giới thiệu nhận làm hồ sơ mua dự án NƠXH CT3 Kim Chung (xã Thiên Lộc), dù dự án chưa chính thức mở bán.

Dịch vụ về nhà ở xã hội nở rộ được giới thiệu công khai trên nhiều hội nhóm mạng xã hội. Ảnh chụp màn hình
Khi liên hệ, P.V. khuyên nên tập trung vào dự án này vì giá “mềm” nhất trong các dự án NƠXH mở bán năm nay ở Hà Nội.
Người này cho biết đang có hơn 20 khách trong một nhóm kín, muốn tham gia phải có người giới thiệu và hồ sơ chỉ được nhận nếu đạt đủ điều kiện theo quy định. Do hồ sơ bị kiểm tra gắt gao nên V. cũng chủ động “lọc rất kỹ” để tăng tỷ lệ thành công.
Giá được báo ngay trong lần đầu trao đổi. Cụ thể, giá gốc là 18,4 triệu đồng/m2, cộng thêm 350 triệu đồng tiền chênh, trong đó “cọc” trước 20 triệu đồng. Khoản này không có hợp đồng, chỉ viết giấy biên nhận gọi là “phí hỗ trợ làm hồ sơ”.
P.V. cam kết nếu hồ sơ trượt thì sẽ hoàn cọc. Khi được hỏi về khả năng trúng suất, người này khẳng định chắc chắn 85-90%.
Sau khi hồ sơ được chủ đầu tư tiếp nhận, hai bên sẽ mở một tài khoản đồng sở hữu và khách hàng nộp thêm 130 triệu đồng. Số tiền này chỉ được rút khi có mặt cả hai bên tại ngân hàng. Đến vòng bốc căn để vào danh sách chính thức ký hợp đồng, khách sẽ phải thanh toán phần còn lại theo thỏa thuận.
Dù chúng tôi đã đặt lịch hẹn để được hướng dẫn làm hồ sơ, nhưng sau thông tin Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu công khai, minh bạch, siết chặt hoạt động liên quan NƠXH và giao Bộ Công an xử lý ngay các vi phạm tại phiên họp Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở ngày 11/11, tài khoản P.V. đã không có phản hồi.
Không chỉ có dịch vụ làm hồ sơ trực tiếp, việc nộp hồ sơ online lần đầu tiên xuất hiện tại dự án NƠXH Rice City Long Châu (phường Bồ Đề) cũng nhanh chóng trở thành “mỏ vàng” cho cò mồi.

Trong hành trình tìm chốn an cư, hàng trăm người đã có mặt tại khu vực nhận hồ sơ dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung chờ xuyên đêm để giữ chỗ nộp hồ sơ sáng 17/11. Ảnh: NVCC
Tại dự án này, dù chủ đầu tư nhận nộp hồ sơ trực tuyến từ ngày 1/10, nhiều người vẫn không thể nộp thành công sau 10-20 ngày cố gắng. Dịch vụ “cò” nộp hồ sơ online xuất hiện với giá từ 1-10 triệu đồng.
Ngày 21/10, PV liên hệ một tài khoản nhận nộp online. Người này cho biết đang hỗ trợ 10 khách, nhưng mới nộp thành công cho 2 người, “còn lại phải chờ may mắn”. “Hoàn thiện hồ sơ thì giá 1 triệu. Còn nộp online là 2 triệu mỗi bộ”, người này báo giá.
Một tài khoản khác còn đưa ra bảng giá chi tiết. Kiểm tra hồ sơ phí là 500.000 đồng, hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ 1 triệu đồng. Làm trọn cả nộp online là 10 triệu đồng.
Chủ đầu tư khẳng định trực tiếp bán hàng, hướng dẫn hồ sơ miễn phí
Trong khi đó, ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Ban Quản lý dự án NƠXH CT3 Kim Chung, khẳng định với VietNamNet, liên danh chủ đầu tư không ủy quyền, không hợp tác với bất kỳ đơn vị hay sàn môi giới nào.
“Chúng tôi khẳng định chủ đầu tư đứng ra bán hàng không qua sàn môi giới giao dịch hay thân quen. Việc liên quan đến hồ sơ mua NƠXH thực hiện theo đúng quy định. Sau đó, Sở Xây dựng Hà Nội sẽ xem xét, thẩm tra lại. Chủ đầu tư sẽ hướng dẫn người dân hoàn thiện hồ sơ mà không thu bất kỳ khoản phí nào”, ông Trung nói.

Ngày đầu tiên thu hồ sơ tại dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung (Hà Nội), chủ đầu tư đã mời cơ quan cảnh sát vào cuộc để giám sát cũng như đảm bảo an ninh trật tự, tránh tình trạng cò mồi, trục lợi chính sách. Ảnh: Hồng Khanh
Ngay trong ngày đầu tiên nhận hồ sơ tại dự án CT3 Kim Chung (17/11), ông Trung cho biết, chủ đầu tư đã mời cơ quan cảnh sát vào cuộc để giám sát cũng như đảm bảo an ninh trật tự tránh tình trạng cò mồi, trục lợi chính sách.
“Chúng tôi đảm bảo quá trình xét duyệt phải khách quan nhất, minh bạch nhất”, ông Trung nhấn mạnh.
Từ góc độ doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Vũ Cao, Chủ tịch HĐQT Khang Land, NƠXH đang được kỳ vọng như công cụ điều tiết thị trường, giúp nhóm yếu thế có chỗ ở phù hợp khả năng tài chính. Nhưng thời gian qua, giá NƠXH leo thang, không chỉ trên thị trường thứ cấp mà ở cả các dự án mở bán mới.
Tại Hà Nội, dự án NƠXH mới đã thiết lập mặt bằng giá gần 30 triệu đồng/m2. Cộng thêm tiền chênh đang được rao bán hàng trăm triệu đồng một căn, giá thực tế có thể lên tới 40-50 triệu đồng/m2, ngang với nhiều dự án thương mại.
“Liệu mức giá đó có tương xứng với chất lượng và mục tiêu xã hội của dự án hay không?”, ông Cao đặt câu hỏi và thẳng thắn cho rằng, tình trạng này đi ngược sự phát triển của thị trường, trở thành gánh nặng cho người nghèo.
Theo Chủ tịch HĐQT Khang Land, để thị trường NƠXH không bị méo mó cần làm rõ khâu nào, rào cản nào đã tạo ra sự phát triển ngược như vậy.
Ông Cao gợi mở, để giải quyết vấn đề một cách căn cơ, cần đồng thời tháo gỡ các điểm nghẽn pháp lý, rút ngắn thủ tục xét duyệt và minh bạch hóa điều kiện mua nhà. Việc phân vùng ưu tiên theo khu vực hộ khẩu hoặc nơi cư trú tại địa bàn/tỉnh là cần thiết.
Song song đó, cần tăng nguồn cung nhà ở bằng cách điều chỉnh quỹ đất, giảm bớt diện tích dành cho nông nghiệp, công nghiệp ở những nơi không thật sự cần thiết, để chuyển về các địa phương có thế mạnh phù hợp.
Ngoài ra, cần điều tiết quỹ NƠXH từ nơi nhu cầu thấp sang nơi có nhu cầu cao, chuyển mô hình nhà thu nhập thấp thành NƠXH, đồng thời nới bớt điều kiện xét đối tượng, kiểm soát giá thành và bảo đảm chất lượng đi kèm.
Cũng theo ông Cao, trong vài năm tới, nguồn cung nhà ở sẽ dồi dào hơn, người mua không nên nôn nóng, tránh mua chênh giá cao vì dễ rủi ro và áp lực tài chính.
Về phía cơ quan quản lý, Bộ Xây dựng cho biết đã dự thảo xong và trình Chính phủ chỉ thị về việc chấn chỉnh, tăng cường minh bạch, phòng ngừa tiêu cực trong xét duyệt mua, bán, cho thuê nhà ở xã hội.













