Mất sóng, mất điện: Làm sao để giữ liên lạc giữa tâm bão?

Khi những cơn bão tiến vào, không chỉ nhà cửa và hạ tầng bị đe dọa, mà hệ thống liên lạc cũng có nguy cơ sụp đổ trong tích tắc. Trong hoàn cảnh đó, công nghệ thông tin trở thành sợi dây cứu sinh, giúp người dân duy trì kết nối, cập nhật thông tin và kêu gọi cứu trợ. Việc chuẩn bị và sử dụng đúng các công cụ liên lạc có thể tạo ra sự khác biệt giữa nguy hiểm và an toàn.

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng chống thiên tai. (Nguồn: Cục QLĐĐ&PCTT)

Điện thoại di động và tin nhắn SMS: Giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả

Trước khi bão đổ bộ, người dân cần sạc đầy pin điện thoại, chuẩn bị pin dự phòng và lưu sẵn các số điện thoại khẩn cấp như chính quyền địa phương, đội cứu hộ và người thân. Trong thời điểm bão diễn ra, nếu mạng yếu, việc gọi điện có thể không thực hiện được, nhưng tin nhắn SMS vẫn có khả năng gửi thành công nhờ sử dụng ít dữ liệu hơn.

Sau bão, điện thoại di động tiếp tục là công cụ để nhận cảnh báo từ cơ quan chức năng và cập nhật tình hình cứu trợ.

Radio FM/AM cầm tay: Kênh thông tin độc lập với hạ tầng viễn thông

Khi điện lưới và mạng viễn thông bị gián đoạn, radio cầm tay trở thành nguồn thông tin đáng tin cậy. Thiết bị này không cần kết nối internet hay sóng điện thoại, có thể hoạt động bằng pin hoặc quay tay cơ học. Người dân có thể sử dụng để nghe dự báo thời tiết, hướng di chuyển của bão và các thông báo sơ tán từ chính quyền.

Radio khẩn cấp giúp người dân cập nhật thời tiết và cảnh báo sơ tán.

Bộ đàm vô tuyến: Kết nối nhóm nhỏ trong phạm vi gần

Bộ đàm hoạt động trên tần số VHF/UHF, phù hợp cho các nhóm gia đình, tổ cứu hộ hoặc cộng đồng nhỏ. Thiết bị này không phụ thuộc vào hạ tầng viễn thông, có thể duy trì liên lạc trong phạm vi vài km. Trong nhiều trận bão lớn trên thế giới, bộ đàm đã giúp các nhóm cứu hộ phối hợp hiệu quả khi không thể sử dụng điện thoại.

Loa phát thanh và bảng tin giấy: Giải pháp truyền thống vẫn phát huy tác dụng

Tại các vùng sâu vùng xa hoặc khi mất điện hoàn toàn, loa phát thanh cộng đồng và bảng tin giấy vẫn là phương tiện truyền tin hiệu quả. Loa giúp truyền thông tin nhanh đến toàn thôn, xóm, trong khi bảng tin giấy tại các điểm tập trung như chợ, trường học, nhà văn hóa có thể cập nhật lịch cứu trợ, phân phát nhu yếu phẩm và thông báo khẩn cấp.

Công nghệ truyền thống vẫn phát huy - loa phát thanh giúp người dân vùng sâu giữ kết nối giữa tâm bão.

Thiết bị liên lạc vệ tinh: Giải pháp cho vùng không có sóng

Ở những khu vực như vùng biển, vùng núi hoặc nơi không có sóng điện thoại, thiết bị liên lạc vệ tinh cầm tay có thể gửi tin nhắn, chia sẻ vị trí GPS và gọi cứu hộ. Đây là công cụ được sử dụng rộng rãi bởi các tổ chức cứu trợ quốc tế trong các thảm họa như bão Haiyan (Philippines) hay động đất Nepal.

Mạng mesh nội bộ: Tạo mạng lưới liên lạc không cần internet

Mạng mesh hoạt động qua Bluetooth, cho phép các thiết bị như điện thoại hoặc máy tính bảng kết nối trực tiếp với nhau mà không cần internet. Các thiết bị như goTenna hoặc Bridgefy có thể tạo mạng lưới liên lạc trong phạm vi gần, phù hợp cho nhóm cứu hộ hoặc cộng đồng bị cô lập. Công nghệ này từng được triển khai tại Puerto Rico sau bão Maria để duy trì liên lạc trong điều kiện hạ tầng bị phá hủy.

Chuẩn bị kỹ lưỡng để ứng phó hiệu quả

Ngoài các thiết bị kể trên, người dân nên chuẩn bị sẵn pin dự phòng, đèn pin, giấy ghi chú và lưu trữ thông tin liên lạc quan trọng trên giấy để phòng trường hợp điện thoại bị hỏng. Việc tập huấn cách sử dụng các thiết bị liên lạc trước mùa bão cũng là yếu tố quan trọng giúp tăng khả năng ứng phó.

Trong mùa bão, một tin nhắn gửi đi đúng lúc có thể cứu sống một mạng người. Việc chuẩn bị trước, sử dụng linh hoạt các công cụ quen thuộc và chia sẻ kiến thức này với người thân, hàng xóm sẽ giúp cộng đồng tăng khả năng chống chịu và phục hồi sau thiên tai. Công nghệ thông tin, khi được triển khai đúng cách, không chỉ giúp cứu người mà còn giữ cho cộng đồng không bị cô lập giữa tâm bão.

Anh Quang