Mẫu tên lửa 'sát thủ diệt hạm' có thể giúp Venezuela răn đe tàu chiến Mỹ
Tên lửa Kh-31 Venezuela mua từ Nga có tốc độ và khả năng cơ động cao, đủ sức uy hiếp tàu chiến Mỹ trên Biển Caribe, theo giới chuyên gia.
Giữa bối cảnh quan hệ Mỹ - Venezuela vẫn căng thẳng, việc Caracas duy trì trong biên chế các tiêm kích Su-30MKV được trang bị tên lửa Kh-31 đang mang lại cho nước này một công cụ răn đe hiệu quả.
Dù không thể so sánh với kho vũ khí khổng lồ của Mỹ, nhưng với đặc tính tốc độ siêu thanh và khả năng cơ động mạnh, Kh-31 đủ sức khiến mọi hạm đội phải tính toán kỹ trước khi áp sát vùng biển Venezuela.
Các tiêm kích Su-30MKV được Venezuela mua từ Nga trong giai đoạn 2006 - 2008. Hiện nước này còn khoảng 21 chiếc duy trì hoạt động tốt.
Đây là dòng chiến đấu cơ đa năng hai động cơ, có thể mang theo nhiều loại vũ khí, trong đó nổi bật nhất là Kh-31A và Kh-31P - hai biến thể của dòng tên lửa Kh-31 chuyên dùng để tấn công tàu chiến và radar đối phương.
Kh-31A là biến thể chống hạm, có thể bay sát mặt biển ở tốc độ tối đa khoảng 2.200 km/h, tầm bắn khoảng 70 km.
Các phiên bản cải tiến mới của Kh-31A có thể đạt tầm bắn lên tới 160 - 250 km, cho phép tấn công các mục tiêu từ ngoài tầm phòng không của đối phương.
Trong khi đó, Kh-31P chuyên diệt radar có tốc độ vượt 4.300 km/h, giúp tiêm kích Venezuela có khả năng vô hiệu hóa hệ thống cảnh giới của tàu chiến trước khi tung đòn kết liễu.
Tốc độ và khả năng cơ động chính là yếu tố khiến Kh-31 trở nên nguy hiểm. Với quỹ đạo bay thấp, chỉ cách mặt biển vài mét, tên lửa này khó bị radar phát hiện.
Đến khi hệ thống cảnh báo của tàu chiến nhận ra, thời gian phản ứng chỉ còn tính bằng giây. Trong chiến thuật “đánh nhanh rút gọn”, chỉ cần vài quả Kh-31 được phóng đồng loạt từ các hướng khác nhau cũng đủ tạo ra tình huống quá tải cho hệ thống phòng thủ Aegis trên các khu trục hạm Mỹ.
Tất nhiên, Mỹ vẫn sở hữu những phương tiện phòng thủ tân tiến như tên lửa đánh chặn SM-2, SM-6 hay hệ thống pháo phòng không tầm gần Phalanx CIWS.
Tuy nhiên, ngay cả những chuyên gia quân sự phương Tây cũng thừa nhận rằng việc đánh chặn tên lửa siêu thanh như Kh-31 không hề đơn giản, đặc biệt khi chúng được phóng ở cự ly ngắn và từ hướng bất ngờ.
Giới quan sát nhận định, việc Venezuela duy trì và hiện đại hóa lực lượng Su-30MKV cùng kho tên lửa Kh-31 không chỉ mang tính phòng thủ.
Đó còn là thông điệp chính trị gửi đến Washington: Caracas vẫn có khả năng bảo vệ lãnh hải và duy trì chủ quyền, bất chấp sức ép quân sự từ Mỹ.
Trong kịch bản giả định, nếu xảy ra căng thẳng trên biển Caribe, các tiêm kích Su-30MKV có thể xuất kích từ căn cứ ở miền Bắc Venezuela, bay thấp ven biển để tránh bị phát hiện, rồi phóng loạt Kh-31A vào tàu chiến Mỹ đang hoạt động gần khu vực.
Với tốc độ siêu thanh, quãng đường từ khi phóng đến khi trúng mục tiêu chỉ kéo dài vài chục giây, khiến hệ thống phòng thủ đối phương gần như không kịp phản ứng.
Tuy nhiên, giới chuyên môn cũng cảnh báo rằng năng lực thực tế của Venezuela vẫn bị giới hạn bởi khả năng bảo dưỡng, hậu cần và đào tạo phi công.
Kh-31 là loại tên lửa phức tạp, đòi hỏi thiết bị kiểm tra và quy trình bảo trì nghiêm ngặt. Nếu không được Nga hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên, độ tin cậy của hệ thống này có thể suy giảm theo thời gian.
Dẫu vậy, chỉ riêng việc sở hữu Kh-31 đã giúp Venezuela có vị thế răn đe đáng kể trong khu vực.
Với phạm vi hoạt động của các tiêm kích Su-30MKV và tầm bắn của Kh-31, Caracas hoàn toàn có thể kiểm soát một vùng biển rộng lớn quanh lãnh thổ.
Trong môi trường chiến lược hiện nay, vũ khí tốc độ cao và chi phí thấp như Kh-31 chính là lựa chọn phù hợp cho những quốc gia muốn bảo vệ lợi ích mà không cần cạnh tranh trực tiếp với siêu cường quân sự.
Sự xuất hiện của “sát thủ diệt hạm” Kh-31 trong biên chế Venezuela không chỉ là vấn đề quân sự, mà còn phản ánh xu hướng mới trong cán cân sức mạnh toàn cầu.
Các quốc gia tầm trung có thể dùng vũ khí hiện đại để tạo thế cân bằng chiến lược trước những lực lượng vượt trội về quy mô. Với Kh-31, Venezuela đã có trong tay một lá bài khiến tàu chiến Mỹ phải dè chừng mỗi khi tiến gần vùng biển Caribe.
