Miền Tây gồng mình chống sạt lở

Từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh Vĩnh Long xảy ra 135 điểm sạt lở, dài 7,6km, ảnh hưởng 521 hộ dân, ước thiệt hại khoảng 40 tỷ đồng. Tại xã Phong Thạnh ghi nhận 12 điểm sạt lở với chiều dài 354m. Sạt lở ăn sâu vào đất liền, tạo hàm ếch và lấn sát chân đê, đe dọa đến hệ thống đê bao kết hợp đường giao thông ven sông Hậu, ảnh hưởng trực tiếp đến 884ha vườn cây ăn trái.

Bờ kè chống xói lở Thường Thới Tiền (xã Thường Phước, tỉnh Đồng Tháp) bị sạt lở nghiêm trọng.

Các khu vực xung yếu, như: Cồn Hô (xã Nhị Long), cồn Thanh Long (xã Qưới Thiện), cù lao Long Trị (phường Long Đức), bờ sông Hiệp Mỹ (xã Hiệp Mỹ), bờ biển phường Duyên Hải và hai xã Đông Hải, Long Vĩnh cũng thường xuyên xảy ra sạt lở. Ngày 23 và 24/10 vừa qua, tại cồn Thanh Long xảy ra nhiều vị trí sạt lở, vỡ đê bao, với tổng chiều dài hơn 1,5km, gây thiệt hại khoảng 62ha vườn cây ăn trái.

Đây là khu vực từng xảy ra nhiều vụ sạt lở nghiêm trọng. Hệ thống đê bao dù đã được gia cố nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ sạt lở cao. Ông Trần Văn Lâu, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long đã trực tiếp đến kiểm tra thực tế khu vực sạt lở, vỡ đê bao, đồng thời chỉ đạo các giải pháp khắc phục trước mắt và lâu dài.

Tỉnh Vĩnh Long đã công bố 4 công trình khẩn cấp, gồm: Gia cố đê ven sông Hậu (xã Phong Thạnh), khắc phục đê bao Bắc Rạch Trà Cú (xã Lưu Nghiệp Anh), kè chống sạt lở bờ sông Giao Hòa (xã Giao Long) và khắc phục tuyến đê biển Giồng Bàn (xã Long Vĩnh). Ấp Giồng Bàn có diện tích 877,46ha với 267 hộ dân, trong đó chiều dài có nguy cơ sạt lở toàn tuyến lên đến 3km, ảnh hưởng trực tiếp 45 hộ dân trên diện tích 36,5ha.

Ông Dương Thanh Sang (ngụ địa phương) cho biết, gia đình có hơn 20 năm gắn bó với nghề nuôi tôm nhưng 3 năm nay sạt lở diễn ra ngày càng nghiêm trọng, mất khoảng 20.000m2 đất. Theo ông Lê Quang Răng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, ngành nông nghiệp đã phối hợp khảo sát, khoanh vùng sản xuất trọng điểm cần bảo vệ và rà soát khu dân cư, ven sông, ven rạch có nguy cơ sạt lở để chủ động phương án ứng phó.

Tại Đồng Tháp, chỉ trong tháng 10/2025, đã xảy ra 14 vụ sạt lở bờ sông. Trong đó, có 8 vụ trên tuyến sông Tiền qua địa bàn các xã Tân Long, An Long, Thường Phước và Mỹ Hiệp,… với tổng chiều dài gần 900m, gây ảnh hưởng đến 38 căn nhà. Ngoài ra, trong khu vực nội đồng xảy ra 6 vụ sạt lở tại các xã Lấp Vò, Phú Cường, An Long, Mỹ Lợi, Đốc Binh Kiều và Hiệp Đức, với chiều dài khoảng 7,6km. Tổng thiệt hại ước tính hơn 22 tỷ đồng.

Ông Lê Chí Thiện, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho biết, từ đầu năm đến nay đã xảy ra 155 điểm sạt lở, tổng chiều dài sạt lở hơn 19km. Trong đó, có 15 điểm sạt lở xảy ra trên bờ sông Tiền, dài hơn 2km, và 140 điểm sạt lở bờ sông nhỏ, kênh rạch. Sạt lở không chỉ tập trung ở các bờ sông lớn, mà còn diễn ra thường xuyên tại các tuyến kênh, rạch. Tình hình sạt lở, sụp lún tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, đặc biệt trong những tháng cao điểm của mùa mưa, lũ.

Điển hình, các vụ sạt lở bờ sông Tiền qua phường Cao Lãnh, với chiều dài khoảng 500m, ăn sâu vào bờ 30-70m. Sạt lở gây ảnh hưởng đến nhà và đất của 35 hộ dân. Khu vực này còn khoảng 1,6km bờ sông nguy cơ xảy ra sạt lở bất cứ lúc nào, uy hiếp an toàn của khoảng 285 hộ dân. Bờ kè chống xói lở Thường Thới Tiền (xã Thường Phước) và tuyến đường huyện 54B (đoạn qua địa bàn xã Hiệp Đức) cũng xảy ra sạt lở nghiêm trọng, chia cắt hoàn toàn giao thông qua khu vực này. Ông Phạm Công Trang, Chủ tịch UBND xã Hiệp Đức cho biết, vị trí này trước đây đã có dấu hiệu xảy ra sạt lở.

Tỉnh Đồng Tháp cũng kiến nghị Trung ương hỗ trợ ngân sách khoảng 830 tỷ đồng để xử lý khẩn cấp sạt lở đặc biệt nghiêm trọng trên sông Tiền. Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đã ký quyết định lệnhxây dựng công trình khẩn cấp khắc phục sạt lở bờ sông Tiền tại xã Thường Phước và phường Cao Lãnh. Những ngày qua, các đơn vị thi công đang tập trung vật tư, máy móc, thiết bị và nhân lực để triển khai thi công dự án khắc phục khẩn cấp sạt lở kè chống xói lở bờ sông Tiền.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp đề xuất giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực các vị trí sạt lở trên các tuyến kênh lớn và vừa thành 26 danh mục công trình (46 vị trí sạt lở), với chiều dài khắc phục khoảng 3,6km, ước kinh phí khắc phục khoảng 105 tỷ đồng.

UBND xã, phường khắc phục khoảng 22 vị trí sạt lở trên các tuyến kinh nội đồng, với chiều dài khắc phục khoảng 7,2km , ước kinh phí khắc phục khoảng 32 tỷ đồng. Đối với 6 danh mục công trình (6 vị trí sạt lở, sụp lún) khắc phục sạt lở tại các sông lớn, có diễn biến sạt lở phức tạp, có quy mô lớn, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bố trí từ nguồn vốn đầu tư công giai đoạn 2026-2030.

Còn 24 điểm sạt lở, sụp lún bờ sông ảnh hưởng đến giao thông đi lại của người dân và bờ bao, đê bao bảo vệ sản xuất nông nghiệp, UBND cấp xã chủ trì, phối hợp Ban Quản lý dự án khu vực và các đơn vị có liên quan khảo sát, đề xuất phương án xử lý khắc phục sạt lở phù hợp thực tế khu vực, đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm.

Văn Vĩnh