Mỗi bệnh viện không khói thuốc là một bước tiến vì sức khỏe cộng đồng

Thuốc lá là nguyên nhân gây ra hàng loạt bệnh lý nguy hiểm, không chỉ ảnh hưởng đến người hút trực tiếp mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của những người xung quanh. Thống kê cho thấy, nguy cơ mắc bệnh động mạch vành ở người thường xuyên hít phải khói thuốc cao hơn từ 25-30% so với người không tiếp xúc.

Một môi trường y tế không khói thuốc mang lại nhiều lợi ích thiết thực.

Đặc biệt, phụ nữ mang thai nếu thường xuyên hít phải khói thuốc có thể phải đối mặt với nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc thai nhi phát triển chậm.

Không dừng lại ở những tổn thất về sức khỏe, thuốc lá còn là gánh nặng to lớn đối với nền kinh tế. Ước tính, người dân Việt Nam chi khoảng 49.000 tỷ đồng mỗi năm để mua thuốc lá, đây là con số khổng lồ nhưng vẫn chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Khi cộng thêm chi phí điều trị bệnh, mất năng suất lao động do bệnh tật và tử vong sớm, tổng thiệt hại kinh tế từ thuốc lá được ước tính tương đương 1% GDP quốc gia, tức khoảng 67.000 tỷ đồng mỗi năm.

Gánh nặng này càng trở nên trầm trọng hơn đối với các hộ gia đình có thu nhập thấp, khi có tới gần 5% thu nhập của các hộ nghèo được chi cho thuốc lá, con số thậm chí còn vượt quá cả chi phí dành cho y tế và giáo dục.

Việc từ bỏ thuốc lá, vì vậy, không chỉ là hành động bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn mang ý nghĩa thiết thực trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống và đầu tư cho những nhu cầu thiết yếu, bền vững hơn.

Trước thực trạng đáng lo ngại đó, ngành Y tế, với vai trò là lực lượng tuyến đầu trong công cuộc bảo vệ sức khỏe nhân dân cần thể hiện trách nhiệm và tính tiên phong trong việc xây dựng môi trường làm việc và điều trị không khói thuốc.

Việc loại bỏ hoàn toàn thuốc lá khỏi các cơ sở y tế không chỉ là biện pháp phòng ngừa bệnh tật hiệu quả mà còn thể hiện sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ y tế trong việc xây dựng lối sống văn minh, lành mạnh.

Một môi trường y tế không khói thuốc mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, nó giúp bảo vệ sức khỏe của cả nhân viên y tế lẫn người bệnh, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị. Đồng thời, hình ảnh người thầy thuốc sẽ trở nên đáng tin cậy và chuẩn mực hơn khi họ chủ động từ bỏ thuốc lá, trở thành người truyền cảm hứng cho cộng đồng.

Cơ sở y tế không khói thuốc còn giúp tiết kiệm chi phí vệ sinh môi trường, giảm nguy cơ cháy nổ và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

Tại Hà Tĩnh, một trong những địa phương tiên phong trong triển khai mô hình “bệnh viện không khói thuốc” đã đạt nhiều kết quả tích cực đã được ghi nhận.

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, nơi mỗi ngày tiếp nhận gần 1.000 bệnh nhân khám ngoại trú và hơn 1.000 bệnh nhân điều trị nội trú, đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp như treo pano, áp phích tuyên truyền, đặt biển cấm hút thuốc tại tất cả các khu vực công cộng.

Nhờ đẩy mạnh truyền thông, kết hợp với giám sát nội bộ, tình trạng hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện gần như không còn. 100% cán bộ nhân viên y tế nói không với thuốc lá tại nơi làm việc, người bệnh và người nhà bệnh nhân cũng dần nâng cao ý thức và tuân thủ nghiêm quy định không khói thuốc.

Tại Bệnh viện Phổi Hà Tĩnh, một đơn vị chuyên khoa đặc thù, mô hình “bệnh viện không khói thuốc” cũng được triển khai hiệu quả.

Đến nay, toàn bộ cán bộ, nhân viên y tế của bệnh viện đều không hút thuốc tại nơi làm việc. Người bệnh, đặc biệt là bệnh nhân mắc bệnh phổi mãn tính, đã nhận thức rõ hơn về tác hại của thuốc lá và chủ động tìm hiểu các phương pháp từ bỏ.

Không chỉ tại tuyến tỉnh, các trạm y tế tuyến xã, phường trên địa bàn Hà Tĩnh cũng đã thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Nhiều nơi đã thành lập Tổ phòng, chống tác hại của thuốc lá, triển khai các lớp tập huấn, tăng cường truyền thông nội bộ và cộng đồng. 100% đơn vị y tế trên toàn tỉnh đã thành lập và kiện toàn Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá, xây dựng nội quy, kế hoạch thực hiện cơ sở y tế không khói thuốc và tổ chức ký cam kết thực hiện trong toàn bộ cán bộ, nhân viên.

Dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, song thực tế cho thấy, tình trạng hút thuốc lá vẫn còn tồn tại tại một số cơ sở y tế, cả ở người bệnh, người nhà bệnh nhân và đôi khi là cả cán bộ y tế. Điều này đặt ra yêu cầu phải tiếp tục thực hiện đồng bộ và quyết liệt hơn nữa các giải pháp kiểm soát và loại bỏ thuốc lá trong môi trường y tế.

Các giải pháp cần được đẩy mạnh bao gồm niêm yết công khai và rõ ràng các quy định cấm hút thuốc tại khu vực khám, chữa bệnh; lắp đặt biển báo tại hành lang, nhà vệ sinh, phòng khám; lồng ghép nội dung “không hút thuốc” vào tiêu chí thi đua hằng năm của nhân viên y tế; tổ chức các chiến dịch truyền thông thường xuyên và liên tục; cung cấp dịch vụ hỗ trợ từ bỏ thuốc như tư vấn tâm lý, điều trị hành vi, liệu pháp thay thế nicotine…

Đối với người vẫn có nhu cầu hút thuốc, có thể bố trí khu vực riêng biệt ngoài khuôn viên điều trị, có kiểm soát chặt chẽ nhằm không gây ảnh hưởng tới người khác.

Phát biểu tại Lễ phát động phong trào “Cơ sở y tế không khói thuốc”, vừa được tổ chức, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định, mỗi làn khói thuốc xuất hiện trong bệnh viện không chỉ vi phạm quy định pháp luật, mà còn là mối đe dọa trực tiếp tới người bệnh, cán bộ y tế và cộng đồng.

Cơ sở y tế không khói thuốc không chỉ là yêu cầu hành chính, mà còn là chuẩn mực nghề nghiệp, là thước đo văn hóa bệnh viện và là cam kết đạo đức của người thầy thuốc.

Đồng thời, Thứ trưởng cũng nhấn mạnh cam kết của Bộ Y tế trong việc tiếp tục hoàn thiện chính sách, tăng cường thanh tra, kiểm tra và phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để triển khai hiệu quả các giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Ông cũng bày tỏ mong muốn các cơ quan truyền thông tiếp tục đồng hành cùng ngành Y tế, góp phần lan tỏa những mô hình tích cực, xây dựng hình ảnh bệnh viện hiện đại, sạch đẹp, hướng đến sự hài lòng và niềm tin của người dân.

D.Ngân