Mới: Xử lý hình sự người sử dụng trái phép chất ma túy trong trường hợp nào?

Tòa án nhân dân Tối cao vừa ban hành hướng dẫn các quy định mới của pháp luật về Hình sự, Tố tụng hình sự… trong đó có các nội dung quan trọng tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự.

Về việc bổ sung Tội sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 256a), Luật quy định theo hướng chỉ xử lý những trường hợp sau mà tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy: Đang trong thời hạn cai nghiện ma túy hoặc điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế; Đang trong thời hạn quản lý sau cai nghiện ma túy;

Đang trong thời hạn 2 năm kể từ ngày hết thời hạn quản lý sau cai nghiện ma túy và trong thời hạn quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy; Đang trong thời hạn 2 năm kể từ khi tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện hoặc điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế.

Chủ thể của tội phạm này là cá nhân có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi theo luật định. Theo đó, người này phải từ đủ 16 tuổi trở lên, có đủ khả năng nhận thức và điều khiển hành vi khi phạm tội.

Bên cạnh đó, chủ thể của Tội sử dụng trái phép chất ma túy còn phải có các điều kiện sau: Nếu một người sử dụng trái phép chất ma túy bị phát hiện lần đầu, họ sẽ bị cơ quan có thẩm quyền ra quyết định quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy trong vòng 1 năm. Trong 1 năm đó, nếu phát hiện người này tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì xác định tình trạng nghiện và đưa họ vào cơ sở cai nghiện bắt buộc (tối đa 24 tháng) hoặc cho phép họ cai nghiện tự nguyện (tối đa 12 tháng) hoặc điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế. Nếu trong thời hạn cai nghiện hoặc trong thời gian điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế theo quy định mà phát hiện người đó tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì xử lý hình sự;

Trường hợp sau thời hạn cai nghiện ma túy, cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định để quản lý sau cai đối với những người này, thời hạn quản lý sau cai đối với người đã cai nghiện ma túy tự nguyện là 1 năm và thời hạn quản lý sau cai đối với người đã cai nghiện bắt buộc là 2 năm. Nếu trong thời hạn quản lý sau cai nghiện ma túy này, người đó bị phát hiện tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì bị xử lý hình sự;

Với trường hợp sau khi hết thời hạn quản lý sau cai (1 năm đối với người cai nghiện ma túy tự nguyện; 2 năm đối với người cai nghiện ma túy bắt buộc) và trong 2 năm tiếp theo, nếu phát hiện một người sử dụng trái phép chất ma túy thì cơ quan có thẩm quyền ra quyết định quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy (1 năm) đối với người đó, nếu trong thời hạn quản lý này, phát hiện người đó tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì xử lý hình sự;

Nếu một người được cai nghiện ma túy tự nguyện hoặc điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế theo quy định mà tự ý chấm dứt việc cai nghiện hoặc điều trị, thì đang trong thời hạn 2 năm kể từ khi tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện hoặc chấm dứt việc điều trị, nếu họ bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy thì sẽ bị xử lý hình sự.

Như vậy, việc xử lý hình sự đối với một người sử dụng trái phép chất ma túy chỉ đặt ra khi người này đã và đang được áp dụng các biện pháp cai nghiện nhưng bị phát hiện tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy.

Ngọc Minh