Mua bán vàng bạc online và những chiêu trò lừa đảo

Các đối tượng lừa đảo đã lập ra nhiều tài khoản mạng xã hội, lấy danh nghĩa là doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc đá quý,. Ảnh minh họa: TL

Mất tiền thật vì mua vàng ảo, vàng giả

Trong nhiều ngày qua, giá vàng tăng cao liên tục rồi sụt giảm khiến nhiều người mất ăn, mất ngủ tìm mọi cách để mua -bán vàng “chốt” lời. Nhiều người lướt sóng ngắn khi mua vàng cũng kiếm được cả chục triệu chỉ trong vài ngày, nhưng cũng có người lỗ nặng do mua vàng với giá quá cao. Nắm bắt được thời cơ, nhiều đối tượng lừa đảo đã tung ra nhiều chiêu trò, thủ đoạn không mới để dụ dỗ người mua vàng “dính bẫy” nhằm chiếm đoạt tài sản qua mạng.

Chị Nguyễn Thị H. (40 tuổi) hiện đang sống ở phường Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: Sau ba năm tiết kiệm, làm thêm và buôn bán lặt vặt có được số tiền khoảng 50 triệu. Vừa rồi khi thấy giá vàng tăng, chị H. liền đi xếp hàng để mua với mong muốn kiếm lời nhưng đến nơi thì cửa hàng treo biển hết hàng. Lủi thủi về nhà thì ông M, người cùng xếp hàng mua vàng rủ chị lên mạng mua vàng trực tuyến vừa dễ mua, biết đâu còn được tặng quà. Tin theo lời ông M, chị lên mạng tìm kiếm thì gặp một người tự xưng là đại diện công ty vàng bạc mới mở nên có chương trình tri ân khách hàng mua 1 chỉ vàng được tặng 500 nghìn đồng. Tuy nhiên phải chuyển khoản trước 30% tổng giá trị số vàng muốn mua để đặt cọc. Để chị H tin tưởng sau khi chuyển tiền, người bán vàng trên mạng cũng gửi biên lai thu tiền để làm tin, đồng thời để lại số điện thoại. Tuy nhiên, sau khi chị chuyển 15 triệu đồng thì đối tượng bất ngờ chặn facebook, tắt máy không thể liên lạc được…

Không chỉ lừa đảo bán vàng qua mạng, một số đối tượng còn dùng chiêu trò mua vàng thật và bán vàng giả cho cửa hàng vàng bạc nhằm chiếm đoạt tài sản. Vừa qua, các cán bộ Công an tỉnh Ninh Bình vừa bắt giữ nhóm đối tượng gồm: Phạm Văn Tuyên (đối tượng cầm đầu); Mai Văn Lâm sinh năm 1990; Nguyễn Văn Khánh sinh năm 1980 (cùng trú tại xã Nam Dong, tỉnh Lâm Đồng); Phan Văn Dũng sinh năm 1981 (trú tại phường Tam Phước, tỉnh Đồng Nai); Nghiêm Xuân Biên sinh năm 1995 (trú tại xã Chư Sê, tỉnh Gia Lai) và Phạm Quang Hiếu sinh năm 1993 (trú tại xã Tân Tiến, tỉnh Thanh Hóa) vì đã có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản dưới hình thức bán vàng giả.

Để thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo, các đối tượng mua vàng thật tại các cửa hàng kinh doanh vàng bạc, sau đó cắt hai đầu móc khóa sợi dây chuyền vàng thật có ký hiệu của cửa hàng để gắn vào hai đầu dây chuyền giả rồi mang bán cho chính cửa hàng từng mua vàng. Với thủ đoạn này, các đối tượng đã thực hiện thành công 30 vụ lừa đảo và đang chuẩn bị thực hiện 22 vụ lừa đảo khác bằng hình thức tương tự.

Khám xét khẩn cấp nơi ở của các đối tượng, các cán bộ công an thu giữ 4 miếng vàng thô chưa chế tác, 22 sợi dây chuyền vàng có tổng trọng lượng 65 cây vàng trị giá gần chín tỉ đồng và nhiều thiết bị máy móc để chế tác vàng giả.

Người dân cần thận trọng khi giao dịch mua bán vàng.

Đây chỉ là số ít những vụ việc đã bị phát hiện, bắt giữ kịp thời, ngoài ra cũng còn nhiều trường hợp người dân vì bị lừa đảo khi mua vàng giả, vàng ảo qua mạng nhưng vì những lý do khác nhau mà chưa trình báo công an. Trong số đó, có những người còn liên tiếp bị lừa đảo bởi cùng một tình huống, chiêu trò giống nhau. Cụ thể, các đối tượng lừa đảo sau khi nắm bắt tâm lý muốn mua vàng rẻ, khuyến mại sẽ hướng dẫn người mua vào các trang facebook giả mạo các thương hiệu vàng lớn như: SJC, Phú Quý... để xem mẫu mã trước khi tư vấn. Để tạo niềm tin cho khách hàng, các đối tượng thường thao túng tâm lý bằng cách quảng cáo, PR trá hình như: “Bạn sẽ nhận được phần quà khuyến mại 1 chỉ vàng khi mua vàng ở cửa hàng…"; “Cơ hội chỉ có một, hãy mua vàng ngay hôm nay để được tặng vàng”...

Khi nhà đầu tư đã “say mồi”, các đối tượng sẽ hướng dẫn người mua vàng cài app có mã độc để nhận khuyến mại, hoặc chuyển 10 nghìn đồng lệ phí giao dịch, nhập mã hoàn tiền để nhận phần quà lớn hơn... Tuy nhiên, sau khi làm theo hướng dẫn cài đặt app thì điện thoại của rất nhiều người bị treo máy, màn hình tối đen và mất hết tiền trong tài khoản ngân hàng. Có người sau khi bị mất tiền đã tìm đến các trang facebook với tên gọi như: “Luật sư”, “cán bộ tòa án”, “viện kiểm sát” tự quảng cáo có khả năng giúp lấy lại tiền cho các nạn nhân bị lừa đảo qua mạng thì lại bị chiếm đoạt tiền thêm lần nữa...

Nhận diện thủ đoạn lừa đảo để tự phòng vệ

Theo một số chuyên gia an ninh mạng, những chiêu trò lừa đảo này không mới, nhưng thủ đoạn của các đối tượng ngày càng tinh vi đã khiến không ít trường hợp hám rẻ, muốn mua được vàng giá thấp hơn giá thị trường bị dính bẫy lừa đảo. Tuy nhiên, để thực hiện trót lọt hành vi phạm tội, các đối tượng thường núp bóng trong các hội nhóm "Mua bán vàng" trên mạng. Sau đó sẽ đăng tải những bài viết liên quan lên facebook và hiển thị ở chế độ ẩn danh. Để thu hút mọi người theo dõi, các đối tượng còn lập ra một số trang fanpage, facebook giả mạo và chạy quảng cáo nhằm tăng lượng tương tác, comment với nội dung cảm ơn khách hàng; giả mạo những bill chuyển tiền mua bán vàng thành công.

Tinh vi hơn, một số đối tượng còn mua lại các tài khoản facebook đã có tích xanh từ trước, đổi tên thành các thương hiệu kinh doanh vàng uy tín để tạo sự tin cậy cho khách hàng. Sau đó, chạy quảng cáo hoặc spam tin nhắn theo dạng: “ưu đãi đặc biệt, bán vàng giá rẻ, chiết khấu cao hơn so với thị trường”; “Đợt khuyến mãi lớn chào mừng sự kiện của doanh nghiệp”; “mua vàng online, đặt hàng với số lượng có hạn sẽ được ưu đãi giá tốt hơn so với thị trường”… rồi dẫn dụ khách hàng chuyển tiền đặt cọc mua vàng vào tài khoản cá nhân không trùng với tên doanh nghiệp.

Một số đối tượng còn sử dụng chiêu trò đầu tư vàng online lợi nhuận cao với “chương trình đầu tư theo nhóm”; huy động vốn dạng “mua vàng góp”, cam kết chia lời hoặc hòa vốn sau 3-5 tháng. Trường hợp khách hàng chưa tin tưởng, đối tượng sẽ mạo danh nhân viên tư vấn tài chính để gọi điện thoại dụ dỗ, lừa khách hàng chuyển tiền đầu tư. Tiếp đó, các đường link chứa mã độc sẽ được gửi đến nhà đầu tư nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân, hack tài khoản ngân hàng. Nếu các chiêu trò nêu trên không hiệu quả, các đối tượng tiếp tục sử dụng “kịch bản” thông báo trúng thưởng dưới hình thức gửi tin nhắn, email hoặc cuộc gọi mạo danh đại diện doanh nghiệp vàng. Sau đó yêu cầu người trúng thưởng cung cấp thông tin cá nhân hoặc nộp “phí nhận thưởng”, “thuế thu nhập” để chiếm đoạt tiền.

Trao đổi những thông tin về vàng bạc, chị Nguyễn Thị H, chủ một cửa hàng vàng bạc ở phố Hà Trung, Hà Nội cho biết: Kinh doanh vàng bạc là một lĩnh vực đặc thù cho nên khi giá vàng tăng cao hoặc giảm thì không bao giờ các cửa hàng khuyến mại tặng tiền hoặc tặng vàng cho khách hàng. Trường hợp người mua vàng trực tuyến nhận được thông tin khuyến mại tặng vàng, tặng tiền thì chắc chắn đây là hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Đối với vàng giả đa phần được làm từ hợp kim, đồng hoặc chì kết hợp với công nghệ mạ vàng hiện đại cho nên các sản phẩm như: vòng tay, hoa tai, nhẫn… sau khi mạ thường rất khó phân biệt bằng mắt thường. “Để phân biệt, đối với nhẫn vàng giả có thể cắn nhẹ sẽ tạo vết lõm hoặc ngâm vào giấm ăn, nếu vàng đổi màu xỉn, đen xám lại là vàng giả. Cách đơn giản nhất là có thể dùng lửa để phân biệt vàng thật giả. Vàng thật thử lửa vẫn giữ được màu vàng nguyên bản; dùng đèn khò, nung ở nhiệt độ hơn 1.060 độ C mới có thể khiến vàng thật tan chảy; còn vàng giả sẽ bị xỉn màu đen xám xịt.”- Chị H chia sẻ thêm.

Theo thượng tá Trần Văn Quang, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Lào Cai đánh giá, những hành vi lừa đảo nêu trên không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn gây mất an ninh thông tin cho người dân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc và gây bất ổn thị trường vàng.

Người dân cũng cần lưu ý, vàng là mặt hàng kinh doanh có điều kiện cho nên việc mua bán vàng trên mạng xã hội là hành vi vi phạm pháp luật. Do vậy, người dân chỉ nên mua bán vàng bạc qua các kênh chính thống, đã được kiểm chứng như các cửa hàng, ngân hàng, doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc. Kiểm tra kỹ các fanpage, website, nhất là những trang có dấu tick xanh xác thực, kiểm tra lịch sử hoạt động, phản hồi người dùng, các dấu hiệu bất thường. Xác minh thông tin tài khoản thanh toán, trong đó luôn xác thực lại số tài khoản, tên người nhận, địa chỉ doanh nghiệp qua website chính thức, hotline của các thương hiệu uy tín hoặc đến trực tiếp cửa hàng nếu có nghi ngờ… Trường hợp phát hiện có dấu hiệu nghi vấn hoặc đã bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người dân cần liên hệ ngay cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.

Bùi Ngọc Hiếu

Nguyễn Thanh Sơn