Mỹ dụng chiêu 'giương Đông kích Tây' ở Iran

Fordow có thể bị thiệt hại rất nghiêm trọng

Bài viết cho rằng chiến thuật này có thể khiến nhiều bên, bao gồm Iran, hiểu nhầm về thời điểm và hướng tấn công mà Mỹ lên kế hoạch. Nhận định trên được đưa ra tại Lầu năm góc, khi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Pete Hegseth và Đại tướng Dan Caine, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ trình bày chi tiết về các cuộc không kích vào 3 cơ sở hạt nhân của Iran trong tối 21-6 (giờ địa phương).

Khói bốc lên ở Tehran, Iran, sau cuộc không kích của Israel ngày 23-6. Ảnh: TIMES OF ISRAEL

Theo kế hoạch, cuộc không kích mang tên “Búa đêm” tập trung vào yếu tố bất ngờ chiến thuật. Giới chức quân sự Mỹ đã sử dụng oanh tạc cơ tàng hình B-2, mang bom xuyên boongke GBU-57 để bay vào không phận Iran. Máy bay B-2 được chia làm 2 hướng tấn công. Một số máy bay hướng về phía Tây, vào khu vực Thái Bình Dương như mồi nhử, trong khi số còn lại lặng lẽ tiến về phía Đông hướng tới Iran với rất ít thông tin liên lạc trong suốt chuyến bay 18 giờ.

Khi lực lượng máy bay chủ lực tiến gần cơ sở hạt nhân Natanz và Fordow, Mỹ triển khai thêm nhiều máy bay nghi binh và vũ khí chế áp tốc độ cao nhằm đánh lạc hướng sự chú ý khỏi các máy bay ném bom B-2. Tổng cộng, Mỹ đã sử dụng 14 quả bom xuyên phá boong-ke GBU-57 để tấn công 2 cơ sở trên. Mục tiêu thứ 3 là cơ sở hạt nhân Isfahan, bị tấn công bằng tên lửa Tomahawk phóng từ tàu ngầm. Tên lửa Tomahawk khai hỏa sau khi các máy bay ném bom B-2 hoàn tất các đòn đánh vào 2 địa điểm trước đó nhằm duy trì yếu tố bất ngờ. Sau đó, các máy bay quay trở về Mỹ an toàn. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hegseth khẳng định, Washington không muốn sự can thiệp của Mỹ vào Iran biến thành cuộc chiến tranh kéo dài, nhấn mạnh cuộc không kích trong đêm là hành động “kiềm chế có chủ ý” và không phải kéo dài vô thời hạn.

Cùng ngày, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi nhận định có thể cơ sở hạt nhân Fordow của Iran đã bị thiệt hại rất nghiêm trọng sau đợt không kích của Mỹ. Dù vậy, IAEA chưa thể tiến hành các cuộc thanh sát tại Iran từ khi Israel bắt đầu chiến dịch không kích vào các mục tiêu hạt nhân và quân sự của Iran. Ngoài tình trạng cơ sở hạt nhân Fordow, mối lo ngại lớn nhất hiện nay là hơn 400kg uranium đã làm giàu đến 60%. Theo IAEA, nếu được nâng mức làm giàu (lên 90% trở lên), số uranium này có thể đủ để sản xuất 9 trái bom hạt nhân. Trong khi đó, Iran nhiều lần từng khẳng định nước này chỉ theo đuổi chương trình hạt nhân vì mục đích hòa bình và không tìm kiếm sản xuất bom nguyên tử.

Trung tâm chỉ huy của IRGC bị tấn công

Ngày 23-6, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) xác nhận đã tiến hành các cuộc không kích nhắm vào nhà tù Evin ở Tehran, các trung tâm chỉ huy của lực lượng bán quân sự Basij và Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). IDF cũng xác nhận đã tấn công 6 sân bay ở miền Tây, Đông và miền Trung Iran, làm các đường băng, hầm chứa ngầm bị thiệt hại, phá hủy nhiều máy bay tiếp dầu và chiến đấu cơ của Iran. Ông Israel Katz, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Israel, cảnh báo bất cứ đòn đáp trả nào từ Iran sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc và hứng chịu các đòn không kích tiếp theo với sức mạnh tối đa.

Cùng ngày, IDF thông báo Iran phóng loạt tên lửa nhằm vào nước này, chia thành 4 loạt trong gần 40 phút. Đây là một trong những đợt tập kích tên lửa kéo dài nhất của Iran từ khi xung đột trực tiếp với Israel vào ngày 13-6. Hiện chưa có báo cáo thương vong, tuy nhiên, Tổng công ty Điện lực Israel thông tin, do tác động của vụ tấn công, tình trạng mất điện đã xảy ra ở một số thành phố.

Trong bối cảnh Iran, Israel liên tục không kích trả đũa nhau, phía Iran đã có những bước chuyển động ngoại giao khiến dư luận quốc tế chú ý. Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi đang có mặt tại thủ đô Mosow của Nga để tham vấn với Tổng thống Vladimir Putin. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei tuyên bố Iran kỳ vọng Nga đóng vai trò tích cực trong thời điểm quan hệ giữa nước này và Mỹ đang căng thẳng sau hành động quân sự mới đây của Washington.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul kêu gọi Iran đối thoại trực tiếp với Mỹ sau các cuộc không kích của Washington, đồng thời khẳng định Liên minh châu Âu (EU) sẵn sàng đóng vai trò trong tiến trình đàm phán. Phát biểu với báo giới tại Brussels trước thềm cuộc họp của các ngoại trưởng EU, ông Wadephul khẳng định: “Iran tuyên bố chỉ muốn đàm phán với châu Âu. Chúng tôi xem đó là tín hiệu tích cực, nhưng điều đó là chưa đủ. Chúng tôi muốn thấy sự tham gia của Mỹ. Tôi một lần nữa kêu gọi Iran sẵn sàng đối thoại”.

THANH HẰNG