Mỹ hủy quyết định khôi phục trừng phạt Iran, Tehran lần đầu lên tiếng về các động thái hạ nhiệt

Ngoại trưởng Iran nêu rõ, nước này sẽ 'ngay lập tức đảo ngược' các biện pháp trả đũa liên quan các cam kết hạt nhân, nếu Mỹ dỡ bỏ vô điều kiện và có hiệu quả các biện pháp trừng phạt mà cựu Tổng thống Trump đã áp đặt. (Nguồn: Western Advocate)

Quyền Đại sứ Mỹ Richard Mills đã thay mặt Tổng thống Biden gửi công hàm tới Hội đồng Bảo an LHQ, theo đó rút 3 công hàm từ thời Chính quyền Tổng thống Trump mà đỉnh điểm là thông báo ngày 19/9/2020 rằng, Washington đã tái áp đặt các lệnh trừng phạt của LHQ đối với Tehran.

Trong công hàm mà hãng tin AP có được, Đại sứ Mills nêu rõ, các lệnh trừng phạt bị hủy bỏ theo nghị quyết HĐBA năm 2015 ủng hộ thỏa thuận hạt nhân, còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) với 6 cường quốc, nhưng được cựu Tổng thống Trump khôi phục vào tháng 9/2020, sẽ tiếp tục không có hiệu lực.

Động thái này có thể giúp Washington tiến tới việc tái tham gia JCPOA nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của nước Cộng hòa Hồi giáo này, trong bối cảnh cùng ngày, Mỹ cũng đã chấp thuận tham dự cuộc họp của nhóm P5+1 và Iran.

Trong phải ứng đầu tiên sau các động thái giảm nhiệt từ Mỹ này, ngày 19/2, trên Twitter, Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif nêu rõ, Iran sẽ "ngay lập tức đảo ngược" các biện pháp trả đũa của nước này liên quan các cam kết hạt nhân, nếu Mỹ dỡ bỏ "một cách vô điều kiện và có hiệu quả tất cả các biện pháp trừng phạt mà cựu Tổng thống Trump đã áp đặt, tái áp đặt hoặc một lần nữa gán cho Iran".

Thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt JCPOA mà Iran ký kết với các cường quốc thế giới (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc) năm 2015 nhằm mục đích hạn chế chương trình hạt nhân của Tehran, đổi lại nước này sẽ được giảm nhẹ các lệnh trừng phạt quốc tế.

Cựu Tổng thống Donald Trump đã quyết định rút Mỹ khỏi JCPOA vào năm 2018 và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tehran. Để đáp trả, một năm sau đó, Iran dần dần đình chỉ việc tuân thủ hầu hết các cam kết hạt nhân quan trọng.

Tân Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách khôi phục JCPOA. Ngày 18/2, ông Biden tuyên bố Washington đã sẵn sàng để hồi sinh thỏa thuận mà chính Washington đã từ bỏ gần ba năm trước.

Động thái này phản ánh sự thay đổi trong phương cách tiếp cận của Chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Biden. Tuy nhiên, Washington và Tehran dường như đang tranh cãi việc bên nào phải hành động trước.

Giới chức Iran gần đây đã nhiều lần kêu gọi chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden dỡ bỏ các lệnh trừng phạt trong bối cảnh nước này đang trong cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19.

Iran đặt thời hạn chót là ngày 23/2 để Washington bắt đầu đảo ngược các biện pháp trừng phạt, nếu không nước này sẽ chấm dứt hoạt động thanh sát hạt nhân của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) - cơ quan giám sát hạt nhân thuộc Liên hợp quốc.

Cách đây một tháng, Tehran cũng đã thông báo đẩy nhanh tiến trình làm giàu uranium lên mức 20%, cao hơn nhiều mức 3,67% được phép chiểu theo JCPOA, mặc dù vẫn còn xa để có thể đạt mức sản xuất bom nguyên tử.

(theo AFP, AP)