Mỹ muốn khôi phục 'tinh thần chiến binh' trong quân đội

Cuộc họp trên, được tổ chức tại Căn cứ Thủy quân Lục chiến Quantico ở bang Virginia vào sáng 30/9 (giờ Mỹ), được xem là buổi tập trung lực lượng lãnh đạo quân sự Mỹ lớn nhất từ trước đến nay, khi quy tụ tới khoảng 800 sĩ quan cấp tướng, đô đốc cùng các cố vấn cấp cao từ khắp nơi trên thế giới.

Các nguồn tin từ Lầu Năm Góc cho hay, sự kiện này không chỉ là một bài phát biểu thông thường mà còn là cơ hội để Tổng thống Trump và Bộ trưởng Hegseth truyền tải tầm nhìn mới về một quân đội "không khoan nhượng", tập trung vào sức mạnh chiến đấu thay vì các chính sách bị cho là "quá cấp tiến" từ thời chính quyền trước.

Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ Pete Hegseth phát biểu trong cuộc họp tại Căn cứ Thủy quân Lục chiến Quantico sáng 30/9. Ảnh: Andrew Harnik/dpa

Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ Pete Hegseth mở đầu cuộc họp bằng một bài phát biểu ngắn gọn nhưng đầy nhiệt huyết, trong đó nhấn mạnh nhu cầu khôi phục "tinh thần chiến binh" xuyên suốt lực lượng vũ trang. Ông chỉ trích gay gắt những "quy tắc giao chiến ngu ngốc" và các sáng kiến đa dạng hóa mà ông cho là đã làm suy yếu sự sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ.

"Chúng ta cần những chiến binh thực thụ, không phải những người bị ràng buộc bởi các quy định chính trị", Bộ trưởng Hegseth tuyên bố. Ông cũng công bố kế hoạch xem xét lại chương trình Bình đẳng Cơ hội của Lầu Năm Góc và Văn phòng Thanh tra Tổng quát, khi cáo buộc chúng đã bị "vũ khí hóa" để chống lại các chỉ huy hiệu quả.

Bên cạnh đó, bộ trưởng chiến tranh Mỹ còn không ngần ngại bảo vệ các quyết định sa thải hơn chục vị tướng và đô đốc cấp cao kể từ khi nhậm chức, bao gồm cả Chủ tịch Hội đồng Tham mưu Liên quân Charles Q. Brown Jr., người mà ông cho là đại diện cho sự "chính trị hóa" không cần thiết trong quân đội.

Về phần mình, Tổng thống Trump, người quyết định tham dự cuộc họp tại Quantico vào phút chót dù không nằm trong kế hoạch ban đầu, đã biến sự kiện thành một buổi diễn thuyết kéo dài hơn một giờ, chuyển hướng từ chủ đề này sang chủ đề khác theo phong cách quen thuộc của ông.

"Chúng tôi yêu quý các anh. Các anh là những lãnh đạo được trân trọng, nhưng các anh phải mạnh mẽ và cứng rắn", ông Trump nói. Dù vậy, vị tổng thống cũng ca ngợi quân đội Mỹ đang "ở tình trạng tuyệt vời" dưới sự lãnh đạo của mình, và nhấn mạnh tinh thần đoàn kết như chìa khóa để đối phó với kẻ thù.

Tổng thống Trump còn đề cập đến việc sử dụng các thành phố Mỹ có tỷ lệ tội phạm cao làm "địa bàn huấn luyện" cho lực lượng đặc nhiệm, một ý tưởng gây tranh cãi trong bối cảnh việc triển khai Vệ binh Quốc gia để kiểm soát biểu tình và các hoạt động thực thi di trú nội địa của ông Trump vấp phải nhiều phản đối.

Người đứng đầu nước Mỹ cũng nhắc lại rằng dưới sự lãnh đạo của ông, quân đội sẽ "tuyệt vời trở lại", và kẻ thù phải "để ý" đến sức mạnh mới này. Ông Trump cũng chỉ trích các chính sách trước đây, cho rằng chúng đã dẫn đến "sự suy thoái hàng thập kỷ" do "các chính trị gia ngu ngốc và liều lĩnh".

Phát biểu của Tổng thống Trump không chỉ củng cố thông điệp của Bộ trưởng Hegseth mà còn nhấn mạnh sự tái định vị của Bộ Chiến tranh, tên gọi mới của Bộ Quốc phòng Mỹ được nhà lãnh đạo 79 tuổi ký sắc lệnh phê duyệt hồi đầu tháng, đánh dấu sự trở lại với danh xưng lịch sử từ thời Thế chiến II.

Việc đổi tên này, dù chỉ là phụ trợ theo luật pháp, được xem là biểu tượng cho cách tiếp cận "hòa bình qua sức mạnh" của chính quyền mới, trong đó tập trung vào các động thái quân sự ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và bảo vệ biên giới Mỹ.

Đáng chú ý, cuộc họp tại Quantico diễn ra chỉ vài giờ trước thời điểm hạn chót để ngăn chặn việc Chính phủ Mỹ đóng cửa, trong bối cảnh Quốc hội nước này vẫn bế tắc về dự luật chi tiêu liên bang. Các nhà phê bình từ phe Dân chủ, dẫn đầu bởi Thượng nghị sĩ Jack Reed, gọi sự kiện là "vô lý" và "lãng phí", đồng thời cảnh báo việc tập trung nhiều lãnh đạo cấp cao cùng một lúc có thể tạo lỗ hổng an ninh nghiêm trọng.

Tuy nhiên, các đồng minh của Tổng thống Trump tại đảng Cộng hòa, như Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, ca ngợi đây là bước đi cần thiết để "làm cho quân đội trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết".

Sự kiện tại Quantico không chỉ là một buổi họp mà còn là tuyên ngôn về tương lai của quân đội Mỹ dưới thời Trump 2.0. Với những cải tổ táo bạo được Bộ trưởng Hegseth dẫn dắt, từ cắt giảm 20% sĩ quan cấp tướng đến áp dụng tiêu chuẩn thể lực "không phân biệt giới tính, được Tổng thống Trump cổ vũ nhiệt thành, Washington đang chứng kiến sự chuyển dịch từ một Lầu Năm Góc tập trung vào phòng thủ sang một "Bộ Chiến tranh" sẵn sàng đối đầu.

Dù vậy, giới phân tích lưu ý rằng cách tiếp cận này dù có thể củng cố năng lực răn đe của Mỹ trước những thách thức quân sự từ Nga, Iran và Trung Quốc, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về sự cân bằng giữa sức mạnh quân sự và các giá trị dân chủ của nước này.

Việt Anh (theo Fox News, NBC, NPR, Washington Post)