Mỹ - Nga chuẩn bị họp thượng đỉnh

Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp đón người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng ngày 17-10 (giờ địa phương) để thảo luận về vấn đề tăng cường viện trợ quân sự cho Kiev và nỗ lực thúc đẩy Nga ngồi vào bàn đàm phán. Đây là cuộc gặp trực tiếp lần thứ tư giữa 2 nhà lãnh đạo này kể từ khi ông Donald Trump trở lại nắm quyền hồi đầu năm nay và là lần thứ hai chỉ trong vòng chưa đầy 1 tháng.

Những ngày gần đây, nhà lãnh đạo Mỹ tỏ ra cởi mở về khả năng bán cho Ukraine tên lửa hành trình Tomahawk tầm xa. Theo đài RT, đây là vũ khí mới nhất mà ông V. Zelensky đề nghị được cung cấp. Ông D. Trump cho biết đang xem xét chấp thuận yêu cầu này, viện dẫn lý do tiến trình đàm phán hòa bình với Nga chưa đạt tiến triển.

Tuy nhiên, sau cuộc điện đàm kéo dài với Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 16-10, ông Donald Trump dường như đã hạ thấp khả năng nói trên khi nhấn mạnh Mỹ phải bảo đảm có đủ tên lửa Tomahawk trong kho vũ khí của mình trước khi có thể chuyển giao một phần cho Ukraine. Ông D. Trump cũng xác nhận đã thảo luận với ông Putin về vấn đề trên và cho biết nhà lãnh đạo Nga "không thích ý tưởng" Ukraine được trang bị tên lửa Tomahawk.

Cố vấn hàng đầu về chính sách đối ngoại của Tổng thống Putin, ông Yury Ushakov, nói với giới truyền thông sau cuộc điện đàm rằng việc chuyển giao loại vũ khí này có thể làm suy yếu cơ hội đạt được hòa bình giữa Nga và Ukraine, đồng thời gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ Moscow - Washington.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại buổi họp báo sau cuộc gặp ở bang Alaska hôm 15-8Ảnh: AP

Theo sau cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ thông báo ông sẽ sớm gặp trực tiếp nhà lãnh đạo Nga tại thủ đô Budapest - Hungary để thảo luận về các cách thức chấm dứt xung đột. Hai bên cũng thống nhất rằng các cố vấn cấp cao sẽ nhóm họp vào tuần tới tại một địa điểm chưa được tiết lộ. Trong khi đó, ông Ushakov cho biết hai bên sẽ ngay lập tức bắt đầu sắp xếp hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ tiếp theo, với khả năng Budapest là địa điểm tổ chức sự kiện này. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio sẽ điện đàm về công tác chuẩn bị.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 17-10 cho biết Tổng thống Putin đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Hungary Viktor Orban. Trong cuộc điện đàm, nhà lãnh đạo Hungary bày tỏ sẵn sàng tạo mọi điều kiện cần thiết để tổ chức hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ tại Budapest. Trước đó 1 ngày, Thủ tướng Orban viết trên mạng xã hội hôm 16-10 rằng ông đã trao đổi với ông Donald Trump và cho biết công tác chuẩn bị cho hội nghị sắp tới đang được tiến hành.

Sau khi làm trung gian cho thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và nhóm vũ trang Hamas, ông Donald Trump tuyên bố việc tìm ra "lối thoát" cho cuộc xung đột ở Ukraine hiện là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của mình, đồng thời bày tỏ niềm tin mới rằng mục tiêu này có thể đạt được. Nỗ lực hòa bình của ông Donald Trump dường như bị đình trệ theo sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga tại bang Alaska hồi tháng 8. Mặc dù cuộc gặp này không mang lại đột phá lớn nào, 2 tổng thống Mỹ và Nga khi đó đều mô tả đây là bước tiến quan trọng hướng tới hòa bình giữa Moscow và Kiev.

Sau hội nghị, theo AP, nhà lãnh đạo Mỹ tin rằng ông đã tiến gần hơn đến việc sắp xếp cho ông Putin và ông Zelensky đối thoại trực tiếp. Tuy nhiên, cho đến nay, phía Nga vẫn tỏ ra không mấy quan tâm đến khả năng tổ chức cuộc gặp này. Dù vậy, theo ông Ushakov, trong cuộc điện đàm mới nhất với Tổng thống Trump, Tổng thống Putin vẫn nhấn mạnh Moscow đang tìm kiếm "một giải pháp chính trị - ngoại giao hòa bình" cho cuộc xung đột ở Ukraine.

Hoàng Phương