Nâng cao cảnh giác trước tội phạm trên không gian mạng
Giả danh, tạo dựng lòng tin trên không gian mạng rồi lừa đảo chiếm đoạt tài sản là hình thức thường được các đối tượng phạm tội sử dụng hiện nay.
Như nhiều người dân, chị L.T, phường Cam Đường thường sử dụng mạng xã hội để giải trí, tìm hiểu thông tin hoặc mua hàng. Gần đây, do không có nhu cầu sử dụng một sản phẩm gia dụng cũ, chị L.T đã đăng bán ở một hội nhóm trên mạng xã hội facebook. Không lâu sau khi đăng bài, chị nhận được tin nhắn của một tài khoản facebook muốn mua sản phẩm chị đăng bán để về sử dụng.
Cán bộ Công an phường Lào Cai tuyên truyền cho người dân về hành vi thường được tội phạm sử dụng trên không gian mạng.
Qua trao đổi trên mạng xã hội, chị L.T và đối tượng sử dụng tài khoản trên đã thỏa thuận được giá, phương thức chuyển hàng, thanh toán. Sau đó, đối tượng nhắn tin đã chuyển tiền sản phẩm theo số tài khoản chị L.T cung cấp và yêu cầu chị L.T bấm vào đường link do đối tượng cung cấp để nhận tiền về tài khoản.
Không nghi ngờ, chị L.T bấm vào link, lập tức số tiền trong tài khoản của chị bị trừ liên tiếp nhiều lần với tổng số 48 triệu đồng. Lúc này, chị L.T mới hoảng hốt nhận ra đã bị lừa. Chị lập tức liên hệ lại nhưng tài khoản trên đã khóa.
Có một cửa hàng kinh doanh thời trang nhỏ, chị N.T.H, phường Lào Cai thường xuyên sử dụng mạng xã hội để giới thiệu, quảng bá sản phẩm. Thông qua mạng xã hội, chị cũng thường trao đổi, mua, bán một số sản phẩm phục vụ công việc kinh doanh.
Gần đây, trong một lần “lướt face”, chị thấy một tài khoản facebook đăng bài bán sản phẩm tiêu dùng. Có nhu cầu sử dụng, chị liên hệ tài khoản trên để mua hàng. Qua trao đổi, đối tượng sử dụng tài khoản trên đã thông tin về sản phẩm, giá bán và yêu cầu chị đặt cọc trước khi giao hàng. Chị N.T.H gửi tiền đặt cọc vào tài khoản theo yêu cầu của đối tượng nhưng nhiều ngày sau vẫn không nhận được sản phẩm theo thỏa thuận. Khi chị liên hệ lại, tài khoản mạng xã hội trên cũng đã khóa.
Có thể thấy, hoạt động tội phạm trên không gian mạng ngày càng tinh vi và đa dạng nhằm chiếm đoạt tài sản, đánh cắp thông tin, phá hoại hệ thống, trong đó, hình thức thường được sử dụng hiện nay là giả danh, giả mạo cá nhân, tổ chức nhằm lừa đảo chuyển tiền, đầu tư hoặc chuyển thông tin mật khẩu, mã OTP.
Đối với 2 trường hợp nạn nhân kể trên, đối tượng đã giả danh là người mua hàng, người bán hàng rồi trò chuyện, tạo dựng lòng tin để chiếm đoạt tài sản.
Lực lượng công an trong tỉnh đã phối hợp tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền liên quan đến an ninh mạng.
Theo Công an phường Lào Cai: Ngoài hai hình thức lừa đảo trên, các đối tượng thường giả danh cơ quan chức năng yêu cầu cập nhật thông tin, cài đặt ứng dụng giả mạo; giả danh nhân viên các cơ quan, đơn vị yêu cầu đóng tiền điện, nước, đăng kiểm xe ô tô, tư vấn việc làm, tặng quà miễn phí, thông báo hoàn trả học phí hoặc báo tin người thân gặp tai nạn...
Chúng còn giả danh cán bộ công an, tòa án, viện kiểm sát thông tin liên quan đến các vụ việc vi phạm pháp luật…
Điểm chung của các hình thức giả danh trên là chúng tạo dựng lòng tin ở nạn nhân qua nhiều phương thức, kịch bản khác nhau, từ đó dễ dàng thực hiện hành vi phạm tội.
Thiếu tá Giàng Trung Phong, Phó Trưởng Công an phường Lào Cai
Trong thời gian qua, các cấp, các ngành và lực lượng chức năng trong tỉnh đã tăng cường tuyên truyền phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm trên không gian mạng để người dân nhận biết, nâng cao nhận thức và phòng, tránh. Tuy nhiên, vẫn có không ít trường hợp công dân bị mắc bẫy của các đối tượng lừa đảo.
Để không trở thành “con mồi” của tội phạm trên không gian mạng, Thiếu tá Giàng Trung Phong, Phó Trưởng Công an phường Lào Cai khuyến cáo người dân khi nhận được cuộc gọi, đường link lạ chưa được xác thực thì tuyệt đối không làm theo yêu cầu của các đối tượng.
Lực lượng công an tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác cho học sinh trước mối nguy hiểm của tội phạm trên không gian mạng.
Ngoài ra, người dân cũng nên cẩn trọng trong chọn lọc thông tin; hạn chế đưa hình ảnh, thông tin cá nhân (số điện thoại, tài khoản ngân hàng, căn cước công dân…) lên mạng xã hội hoặc cung cấp cho người lạ, đồng thời thường xuyên thay đổi mật khẩu tài khoản ngân hàng, các ứng dụng trên internet để tránh bị kẻ xấu đánh cắp… Khi phát hiện có dấu hiệu lạ, bất thường cần báo tin kịp thời cho lực lượng chức năng để ngăn chặn hành vi phạm tội.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ như hiện nay, mỗi người dân cần tập trung nâng cao cảnh giác, không lơ là, chủ quan nhằm bảo vệ bản thân trước những mối nguy hiểm của tội phạm trên không gian mạng.
