Nâng cao trách nhiệm để sinh hoạt nghị trường được thực hiện dân chủ, tập trung và chất lượng

Tổ 5 gồm các đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái, Quảng Nam, Bình Dương

Cơ quan trình và cơ quan thẩm tra phải nêu rõ quan điểm

Phát biểu tại tổ 5 (gồm các đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái, Quảng Nam, Bình Dương), đóng góp ý kiến tại Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Nội quy kỳ họp Quốc hội (ban hành kèm theo Nghị quyết số 71/2022/QH15 của Quốc hội), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, cùng với tuân thủ nghiêm Nội quy kỳ họp, mỗi cơ quan, cá nhân và từng đại biểu Quốc hội đều cần nỗ lực, nêu cao trách nhiệm, để sinh hoạt nghị trường được thực hiện dân chủ, tập trung và chất lượng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu tại tổ chiều 16/5

Liên quan đến nội dung trình bày của đại biểu tại Nghị trường, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng để đảm bảo chất lượng, các đại biểu cần phát huy trách nhiệm, bám sát theo nội dung gợi ý của cơ quan trình và cơ quan thẩm tra. Đồng thời, liên hệ với các vấn đề nóng, được cử tri, nhân dân địa phương quan tâm để nêu ý kiến. “Việc này vừa tạo không khí sôi nổi tại nghị trường, vừa tránh được việc trình bày, phát biểu tản mạn, trùng lắp để tập trung vào các vấn đề trọng điểm đã được chắt lọc. Chất lượng đóng góp ý kiến phải được đặt lên hàng đầu”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Đối với các cơ quan chuyên môn của Quốc hội, cần chuẩn bị báo cáo đúng trọng tâm và tập trung lựa chọn vấn đề gợi ý các đại biểu thảo luận. Đặc biệt ở những nội dung còn ý kiến khác nhau, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra phải thể hiện rõ quan điểm của mình, tránh việc báo cáo vẫn còn hai luồng ý kiến.

Các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ 5 chiều 16/5

Về việc rút ngắn thời gian phát biểu lần thứ nhất của đại biểu Quốc hội tại phiên họp toàn thể, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần điều hành linh hoạt căn cứ vào diễn biến của phiên họp (số lượng đại biểu đăng ký). “Đối với một số nội dung phức tạp, nếu thời gian phát biểu lần đầu rút ngắn hơn thì không đủ để đại biểu Quốc hội trình bày hết ý kiến lập luận của mình. Hoặc trong trường hợp có nhiều đại biểu đăng ký thì phải ưu tiên cho nhiều người cùng phát biểu. Nhất là những phiên thảo luận về kinh tế xã hội hoặc các luật quan trọng, sẽ có nhiều lượt đại biểu đăng ký phát biểu”. Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết.

Cũng theo Phó Chủ tịch Quốc hội, một nội dung khác cũng cần phải cân nhắc là vấn đề lựa chọn ưu tiên thứ tự phát biểu. Trong trường hợp có nhiều đại biểu đăng ký, tùy vào nội dung phiên thảo luận, cần ưu tiên cho các đại biểu phản ánh ý kiến cử tri ở các địa phương có liên quan.

Bên cạnh đó, trong trường hợp một số vấn đề cần làm rõ thêm hoặc những lĩnh vực chuyên sâu (như về y tế, khoa học công nghệ này, năng lượng nguyên tử…), Đoàn Chủ tịch có thể mời các chuyên gia phát biểu. “Về tinh thần là vẫn theo thứ tự đăng ký để đảm bảo quyền đăng ký của đại biểu. Nhưng trong trường hợp có những vấn đề lớn, vấn đề chuyên môn sâu, vấn đề phản ánh nguyện vọng cử tri … Đoàn Chủ tịch cần cân nhắc, linh hoạt trong việc phân bổ thời gian phát biểu, đảm bảo quyền phát biểu của các đại biểu”, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết.

Tăng cường ứng dụng CNTT và trí tuệ nhân tạo (AI) trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đại biểu

Tham gia thảo luận, liên quan đến việc sửa đổi khoản 1 Điều 3 bổ sung về trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, đại biểu Triệu Thị Huyền (ĐBQH tỉnh Yên Bái) quan tâm và đánh giá cao việc bổ sung quy định yêu cầu đại biểu Quốc hội tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI) trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Đây là một bước đi rất cần thiết, phù hợp với xu thế toàn cầu và yêu cầu của công cuộc chuyển đổi số đang được Chính phủ và Quốc hội đặc biệt quan tâm.

Đại biểu Triệu Thị Huyền (ĐBQH tỉnh Yên Bái) phát biểu

“Thực tế cho thấy, chuyển đổi số trong khu vực công, bao gồm cả hoạt động lập pháp, là một xu hướng không thể đảo ngược. Việc ứng dụng AI không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn góp phần đổi mới phương thức làm việc, tinh gọn quy trình, tăng tính minh bạch và tương tác với người dân”, đại biểu nhận định.

Dẫn chứng một số ví dụ về kinh nghiệm quốc tế, đại biểu Triệu Thị Huyền đề nghị:

Thứ nhất, cần ban hành hướng dẫn cụ thể về việc ứng dụng AI trong hoạt động Quốc hội (có thể dưới hình thức nghị quyết hoặc văn bản hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội), nhằm đảm bảo thống nhất trong tổ chức thực hiện.

Thứ hai, phát triển một nền tảng công nghệ dùng chung, tích hợp công cụ trợ lý AI để phục vụ đại biểu trong các hoạt động như tra cứu văn bản, xây dựng nội dung phát biểu, theo dõi tiến độ lập pháp…

Thứ ba, bảo đảm an toàn thông tin và quyền riêng tư trong quá trình triển khai ứng dụng AI, nhất là khi tương tác với cử tri qua môi trường số.

Thứ tư, tăng cường hơn nữa đầu tư cho hạ tầng công nghệ và nhân lực, đặc biệt là nâng cao năng lực công nghệ thông tin cho Văn phòng Quốc hội để có thể vận hành hệ thống một cách hiệu quả, an toàn.

Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác với các đơn vị công nghệ uy tín trong nước để nghiên cứu và phát triển giải pháp phù hợp với đặc thù hoạt động nghị trường của Việt Nam.

“Tôi tin rằng, nếu được triển khai đồng bộ và bài bản, trí tuệ nhân tạo sẽ trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp đại biểu Quốc hội nâng cao chất lượng thảo luận, quyết định và đại diện cử tri một cách hiệu quả hơn. Từ đó góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng một Quốc hội hiện đại, đổi mới, chuyên nghiệp và gần dân”, đại biểu Triệu Thị Huyền nhấn mạnh./.

Thanh Nga - Trọng Quỳnh