New Zealand: Từ kỳ tích tăng trưởng đến cú sốc suy thoái
Nền kinh tế New Zealand bất ngờ rơi vào suy thoái trong quý 4/2023, đánh dấu sự sụt giảm liên tiếp trong hai quý và khiến đồng NZD giảm giá.
Adrian Orr, Thống đốc Ngân hàng Dự trữ New Zealand. (Nguồn: Bloomberg)
Dữ liệu chính phủ công bố ngày 21/3 cho thấy GDP giảm 0,1% trong quý 4, sau khi giảm 0,3% trong quý 3. Sự sụt giảm này ngược lại với dự đoán của các nhà kinh tế về mức tăng trưởng 0,1%. So với cùng kỳ năm trước, GDP giảm 0,3%.
Suy thoái kép đã xảy ra do Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ) thắt chặt tiền tệ mạnh mẽ để kiềm chế lạm phát. Tăng trưởng ảm đạm có thể buộc RBNZ xem xét cắt giảm lãi suất sớm hơn dự kiến.
RBNZ giữ nguyên lãi suất cơ bản ở mức 5,5% từ tháng 5/2023 cho đến nay và báo hiệu sẽ không hạ lãi suất cho đến năm 2025 do số người nhập cư tăng cao và lạm phát kéo dài.
Nathaniel Keall, chuyên gia kinh tế tại Ngân hàng ASB ở Auckland cho biết, sự sụt giảm GDP bất ngờ làm tăng khả năng RBNZ cắt giảm lãi suất cơ bản sớm hơn dự kiến. Tuy nhiên, ASB dự đoán việc cắt giảm sẽ diễn ra từ nửa cuối năm 2024.
Kỳ vọng cắt giảm lãi suất bùng nổ sau báo cáo, khiến lợi suất trái phiếu hai năm rơi xuống mức thấp nhất kể từ ngày 16/1. Đồng NZD ban đầu lao dốc, kéo dài đà giảm trong năm nay, nhưng sau đó phục hồi một phần nhờ USD yếu đi.
New Zealand đối mặt với áp lực nới lỏng tiền tệ khi Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) dự kiến cắt giảm lãi suất ba lần trong năm nay và Liên minh doanh nghiệp có trách nhiệm (RBA) nới lỏng chính sách vào 19/3.
Đa phần các nhà kinh tế nhận định RBNZ sẽ bắt đầu cắt giảm OCR vào cuối năm 2024. Tuy nhiên, chỉ 4/16 nhà kinh tế dự đoán suy thoái, phần còn lại dự đoán tăng trưởng hoặc trì trệ. RBNZ dự báo GDP quý này không biến động.
Nền kinh tế tụt dốc hai quý liên tiếp, kéo dài từ cuối năm 2022 sang đầu năm 2023. Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm trong quý 4 là do doanh thu sản xuất, bán lẻ và máy móc giảm sút. Tuy nhiên, xuất khẩu ròng lại tăng trưởng.
