Nga đồng loạt tấn công, Quân đội Ukraine đứng trước tình thế nguy cấp

Dựa trên tình hình chiến trường hiện tại và phân tích tình báo từ nhiều bên, khả năng phòng thủ của Ukraine đang đứng trước những thách thức nghiêm trọng, trong khi tiềm năng chiến tranh của Quân đội Ukraine (AFU) đang gần đến giới hạn. Sau đây là tổng hợp đánh giá toàn diện từ nhiều góc độ:

Thứ nhất, mặt trận Pokrovsk có dấu hiệu sụp đổ: Kênh Rybar cho biết, Quân đội Nga (RFAF) đã chiếm được hơn 90% thành phố Pokrovsk, trong khi AFU chỉ còn cầm cự được ở khu đô thị Myrnohrad. Là một trung tâm vận tải của vùng Donetsk, việc thành phố thất thủ sẽ cắt đứt nguồn tiếp tế của Ukraine ở phía đông, trực tiếp làm lộ ra cụm đô thị Sloviansk-Kramatorsk.

Hiện RFAF đang triển khai chiến thuật "bao vây 3 mặt + siết chặt hậu cần", cắt đứt tuyến đường cao tốc T0515 và đường sắt, khiến quân phòng thủ Ukraine ở khu đô thị Myrnohrad chỉ còn lại tuyến đường tiếp tế qua "hành lang tử thần" rộng khoảng 0,5 km, nhưng bị UAV và hỏa lực pháo binh Nga chặn lại. Nếu cuộc tấn công của Nga tiếp tục, thành phố có thể hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của Nga trong vòng 1-2 tuần tới.

Thứ hai là việc thiếu hụt quân số và vũ khí làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng. Kênh Deep State của Ukraine cho biết, AFU bị áp đảo về quân số theo tỷ lệ 1:8 trên hướng mặt trận Pokrovsk (khoảng 110.000 quân Nga so với 13.000 quân Ukraine); thậm chí một số đơn vị AFU chiến đấu ở tiền tuyến, thiếu hụt tới 80% quân số.

Kênh Military Summary cho biết, RFAF đang chiếm quyền kiểm soát trung bình hơn 15 km2 mỗi ngày, sử dụng các khí tài mới như áo ngụy trang tránh bộc tín hiệu hồng ngoại và UAV "mẹ-con" để tránh bị phát hiện. Mặc dù AFU đang làm chậm bước tiến của quân Nga bằng hệ thống công sự ngầm, nhưng họ vẫn tiếp tục chịu 100-200 thương vong mỗi ngày, và hệ thống phòng thủ của họ bị cắt làm nhiều mảnh.

Thứ ba là áp lực phòng thủ đa tuyến tiếp tục gia tăng. Ở mặt trận phía Bắc (Sumy/Kharkov), RFAF đã thiết lập một "vùng an toàn" sâu, bao quanh Kupyansk ở ba mặt. AFU phải điều động quân từ Kharkov để tăng cường cho Kupyansk, làm suy yếu toàn bộ tuyến phòng thủ. RFAF ở đây áp dụng chiến thuật "chậm mà chắc", bào mòn sinh lực quân Ukraine.

Trên các hướng khác của khu vực Donbass, các pháo đài Chasov Yar và Toretsk lần lượt thất thủ, quân Nga tiến vào Konstantinovka, thu hẹp khu vực Donetsk do Ukraine kiểm soát đến biên giới năm 2014. Bom lượn FAB UMPK của Nga đã phá hủy hiệu quả các công sự do Ukraine xây dựng trong nhiều năm.

Ở khu vực phía nam, lợi dụng quân Ukraine bị “hút” vào mặt trận Pokrovsk, RFAF đã xâm nhập mạnh vào khu vực Dnipropetrovsk, đe dọa trung tâm hậu cần phía nam của AFU; đồng thời tiến mạnh từ phía đông Zaporozhye, áp sát Orekhiv, đầu cầu của cuộc “đại phản công” mùa hè năm 2023 của AFU.

Thứ tư là sự suy giảm hỗ trợ từ bên ngoài và những điểm yếu bên trong, viện trợ quân sự của phương Tây cho Kiev đã giảm mạnh. Bắt đầu từ tháng 6/2025, nguồn cung vũ khí sát thương từ phương Tây đã giảm mạnh. Chính quyền tại Mỹ đã đóng băng 3,7 tỷ USD, và Đức chỉ chuyển giao một hệ thống Patriot và từ chối viện trợ thêm.

Lượng đạn dược tiêu thụ hàng ngày của AFU trên tiền tuyến vượt xa khả năng cung cấp do họ sản xuất và viện trợ; kho dự trữ tên lửa phòng không của AFU đang trên bờ vực cạn kiệt, khiến họ khó có thể đối phó với một cuộc tấn công dồn dập từ 500 UAV tấn công tự sát của Nga, được sản xuất mỗi ngày.

Thứ năm là tiềm năng chiến tranh của AFU đang gần đến giới hạn. Trước kết là việc thiếu hụt quân số, lực lượng tân binh đủ điều kiện nhập ngũ gần như cạn kiệt và các đơn vị tiền tuyến thường chỉ hoạt động với 30% quân số, năng lực sản xuất quốc phòng của Ukraine giảm mạnh, khiến việc duy trì mức tiêu thụ cường độ cao trở nên khó khăn.

Trước tình hình trên, những biến số có thể đến với Kiev trong thời gian tới đó là: Trong ngắn hạn (trong vòng 1 tháng): Pokrovsk thất thủ có thể dẫn đến phản ứng dây chuyền sụp đổ ở tuyến phòng thủ Donbass, AFU có thể rút lui về phía tây tỉnh Dnipropetrovsk, để xây dựng lại tuyến phòng thủ.

Trung hạn (1-3 tháng): Thời tiết mùa đông có thể làm chậm cuộc tấn công của Nga, nhưng quân đội Ukraine cần có ít nhất 6 hệ thống Patriot và đạn dược hỗ trợ vào cuối tháng 12, nếu không mạng lưới phòng không của các thành phố trọng điểm sẽ không hiệu quả.

Dài hạn: Nếu đàm phán Mỹ-Nga bắt đầu vào đầu năm 2026, lợi ích và tổn thất trên chiến trường sẽ trực tiếp quyết định các quân bài mặc cả. Nga yêu cầu công nhận quy chế của bốn khu vực miền Đông Ukraine và trung lập hóa Ukraine, trong khi Ukraine từ chối nhượng bộ lãnh thổ, khiến việc phá vỡ bế tắc trong đàm phán hòa bình trở nên khó khăn.

Từ những lý do trên, tuyến phòng thủ của Ukraine có thể phải đối mặt với sự sụp đổ mang tính hệ thống vào mùa xuân năm 2026. Khi Pokrovsk thất thủ, sẽ khiến hệ thống phòng thủ Donbass mất đi điểm tựa, gây ra phản ứng dây chuyền, buộc họ phải rút lui;

Bên cạnh đó, sự suy giảm viện trợ của phương Tây và sự cạn kiệt quân số của Ukraine, khiến cho việc duy trì một cuộc chiến tiêu hao kéo dài trở nên khó khăn. Những đổi mới chiến thuật quân sự của Nga (UAV tấn công bầy đàn + xâm nhập sâu), tiếp tục làm xói mòn lợi thế phòng thủ truyền thống của AFU.

Nếu Ukraine không nhận được viện trợ quân sự khẩn cấp và quân số, các tuyến phòng thủ then chốt có thể chỉ trụ được 2-3 tháng; tuy nhiên, sức kháng cự cục bộ (như chiến tranh du kích và các cuộc tấn công bằng UAV) có thể kéo dài hơn. Kết quả cuối cùng phụ thuộc vào việc liệu viện trợ phương Tây có đến trước mùa đông hay không và liệu hậu cần Nga có thể duy trì được một cuộc tấn công cường độ cao hay không. (nguồn ảnh Military Review, Ukrinform, Kyiv Post).

Tiến Minh