Nga nêu lý do tập kích vào cảng Odessa bằng tên lửa Kalibr

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đưa ra tuyên bố trên vào ngày 24/7/2022, một ngày sau khi quân đội Ukraine cho biết cảng Odesa trúng tên lửa của Nga, gây ra thiệt hại về người và cơ sở hạ tầng.

"Tên lửa Kablir phá hủy hạ tầng quân sự tại cảng Odessa", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm nay đăng trên Telegram.

"Cuộc tấn công chính xác cao đánh chìm một tàu tuần tra của Ukraine", bà Maria Zakharova nhấn mạnh.

"Ông Volodymyr Zelensky gọi vụ tập kích cảng Odessa là 'hành vi dã man trắng trợn của Nga'. Nếu bất cứ ai muốn nói rằng cần những đối thoại kiểu đó với Nga, hãy xem những gì xảy ra. Tên lửa Kalibr phá tan khả năng đưa ra những tuyên bố kiểu đó", bà Zakharova viết.

Trong khi đó Cơ quan Chỉ huy Tác chiến miền Nam Ukraine cho biết: "Đối phương đã tấn công cảng thương mại Odesa bằng tên lửa hành trình Kalibr, trong đó 2 tên lửa bị lực lượng phòng không bắn hạ và 2 tên lửa trúng cơ sở hạ tầng của cảng".

Đòn tấn công của Nga vào Odesa đe dọa làm đổ vỡ thỏa thuận 2 bên vừa ký hôm 22/7 với sự trung gian của Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, nhằm giải phóng hàng triệu tấn ngũ cốc mắc kẹt tại Ukraine.

Các nước phương Tây đã lên án mạnh mẽ đòn tấn công này.

Ukraine chỉ trích vụ tấn công "dội gáo nước lạnh vào Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan", những người làm trung gian cho thỏa thuận giải phóng hàng chục triệu tấn ngũ cốc mắc kẹt.

Ông Farhan Haq, người phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết ông Guterres "kịch liệt lên án" vụ tập kích bằng tên lửa nhắm vào cảng Odessa của Ukraine.

"Thực hiện đầy đủ thỏa thuận cần là ưu tiên hàng đầu đối với Nga, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ", ông nhấn mạnh.

Đại sứ Mỹ tại Kiev Bridget A. Brink cáo buộc Nga thực hiện vụ tập kích vào cảng Odessa, gọi đây là đòn tấn công "táo tợn" nhắm vào Ukraine ngay sau khi hai nước đạt thỏa thuận bỏ phong tỏa các cảng trên Biển Đen.

Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell chỉ trích Nga "đáng lên án" khi phóng tên lửa vào thành phố cảng phía nam Ukraine.

Ông cáo buộc Nga xem "cơ sở thiết yếu đối với xuất khẩu ngũ cốc" là mục tiêu tấn công, đồng thời lên án Nga không tôn trọng luật pháp và cam kết quốc tế.

Trước khi Nga tuyên bố chính thức, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ nói đã trao đổi với phía Nga về vụ tập kích ở cảng Odessa và cho biết phía Moscow bác bỏ việc họ tấn công vào cảng Odessa.

"Qua trao đổi, chúng tôi được Nga thông báo họ không liên quan đến vụ tập kích bằng tên lửa vào cảng Odessa vừa qua. Phía Nga đang kiểm tra kỹ lưỡng và chi tiết sự kiện", Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusai Akar nói.

Ông Hulusai Akar nhấn mạnh sự kiện ở Odessa xảy ra "ngay sau thỏa thuận các bên đạt được" hôm 22/7 và khiến Thổ Nhĩ Kỳ "vô cùng quan ngại".

Thỏa thuận ngũ cốc được ký ngày 22/7 tại thành phố Istanbul với sự tham dự của phái đoàn Nga, Ukraine, Tổng thư ký LHQ và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo thỏa thuận, nhóm gồm các nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và LHQ sẽ giám sát hoạt động chất hàng lên tàu tại cảng của Ukraine, trước khi chúng đi qua tuyến đường được vạch sẵn trên Biển Đen.

Trung tâm điều phối ở chung ở Istanbul, bao gồm các đại diện từ LHQ, Ukraine, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, sẽ kiểm tra tàu hàng tới Ukraine để đảm bảo chúng không mang theo vũ khí hoặc vật tư phục vụ tác chiến.

Trung tâm này cũng giám sát chặt chẽ tàu hàng chở ngũ cốc trên hành trình từ cảng của Ukraine tới eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ.

Khoảng 25 triệu tấn lúa mì và ngũ cốc Ukraine mắc kẹt tại các tháp chứa do Biển Đen bị phong tỏa. Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau rải thủy lôi trên biển khiến tàu hàng không thể tiếp cận các cảng trong khu vực.

Xuất khẩu ngũ cốc đình trệ được cho là nguyên nhân khiến giá lương thực toàn cầu tăng, đồng thời làm dấy lên lo ngại về nạn đói, đặc biệt ở những nước nghèo nhất thế giới.

Nga bác bỏ cáo buộc làm trầm trọng cuộc khủng hoảng thực phẩm, cho rằng nguyên nhân chính là từ các lệnh trừng phạt của phương Tây lên xuất khẩu hàng hóa và phân bón của nước này.

Việt Hùng