Nga - Ukraine ký thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc

Theo tờ The Guardian, lễ ký kết thỏa thuận đã được tổ chức tại Cung điện Dolmabahce ở thành phố Istanbul với sự tham gia của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov.

Phái đoàn Ukraine (trái) gặp Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc. Ảnh: Bộ Cơ sở hạ tầng Ukraine

“Thỏa thuận này sẽ mở ra con đường xuất khẩu lương thực với một khối lượng đáng kể từ Ukraine, cũng như mang lại lợi ích cho những nước đang phát triển bên bờ vực phá sản và những người dân dễ bị tổn thương nhất đang ở trên bờ vực của nạn đói. ‘Ngọn hải đăng của hy vọng’ đã sáng lên ở Biển Đen”, ông Guterres phát biểu tại lễ ký kết thỏa thuận.

Các quan chức LHQ sau đó đã tiết lộ với The Guardian một số điều khoản chính ghi trong thỏa thuận. “Nhóm nhân viên chung của Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và LHQ sẽ giám sát quá trình vận chuyển lương thực lên các tàu ở cảng Ukraine, trước khi điều khiển tàu đi theo hải trình đã được định sẵn từ trước ở Biển Đen”, nhóm quan chức cho biết.

“Các thủy thủ lái tàu của Ukraine sẽ điều khiển tàu thương mại chở ngũ cốc đi qua những khu vực bị rải thủy lôi với bản đồ về những tuyến đường an toàn được chính quyền Kiev cung cấp. Sau đó, các tàu vận tải sẽ đi qua Biển Đen để tới Eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ. Những con tàu định cập cảng Ukraine sẽ phải chịu sự giám sát của một nhóm điều phối chung, nhằm đảm bảo chúng không mang theo các vũ khí mà Kiev có thể sử dụng”, nhóm quan chức nói thêm.

“Cả Nga và Ukraine đã nhất trí sẽ không thực hiện các vụ tấn công vào bất kỳ tàu thương mại nào có liên quan tới hoạt động xuất khẩu lương thực. Các nhân viên của LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có mặt ở các cảng của Ukraine, để phân định ranh giới những khu vực được bảo vệ bởi thỏa thuận này”, các quan chức LHQ nhấn mạnh.

Theo hãng tin Al Jazeera, ông Mykhailo Podolyak - cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một bài đăng trên mạng xã hội Twitter trước đó đã cảnh báo chính quyền Kiev sẽ có những đáp trả về quân sự nếu Nga có những hành động khiêu khích trong vấn đề Ukraine mở lại các cảng biển để xuất khẩu lương thực.

“Đầu tiên, chúng tôi không ký kết bất kỳ một tài liệu nào với phía Nga. Chúng tôi ký một thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ cùng LHQ, và thực hiện các nghĩa vụ đối với họ. Còn phía Nga cũng ký kết với Ankara và LHQ một ‘thỏa thuận phản chiếu’”, ông Podolyak viết.

“Tiếp theo, sẽ không có bất kỳ việc hộ tống tàu vận chuyển ngũ cốc bằng các chiến hạm Nga hay sự hiện diện của họ tại các cảng của chúng tôi. Trong trường hợp có những khiêu khích, thì chúng tôi sẽ lập tức đáp trả bằng biện pháp quân sự. Cuối cùng, tất cả những cuộc kiểm tra tàu vận tải sẽ được thực hiện bởi các nhóm chung trong vùng biển Thổ Nhĩ Kỳ nếu cần thiết”, ông Podolyak viết thêm.