Ngăn chặn triệt để đánh bắt thủy sản tận diệt ven bờ

Vẫn còn đánh bắt kiểu tận diệt

Ngư dân Trần Tư ở thôn 6, xã Triệu Cơ cho biết, những năm gần đây, tình trạng tàu giã cào ngoại tỉnh liên tiếp xuất hiện trên vùng biển xã Triệu Cơ. Gần đây, nhiều thuyền công suất nhỏ đánh bắt gần bờ bằng nghề rập ghẹ, lưới cá mó, lưới mực nang… đã bị tàu giã cào làm mất ngư lưới cụ, thiệt hại từ vài triệu đến vài chục triệu đồng.

Đây cũng là thực trạng chung của nhiều xã vùng biển bãi ngang trên địa bàn tỉnh, như xã Vĩnh Hoàng, Bến Hải, Cửa Việt, Nam Cửa Việt, Mỹ Thủy… Giã cào là nghề khai thác dựa trên nguyên lý “lọc nước lấy cá”, tận thu “thượng vàng hạ cám”, khiến các sinh vật tầng đáy bị hủy diệt. Tàu giã cào thường có công suất lớn (trên 90CV, tốc độ từ 10-12 hải lý/giờ), kéo theo tấm lưới gắn dây sắt nặng để cào sâu xuống đáy biển. Mắt lưới nhỏ khiến bất cứ thứ gì trên đường đi như tôm, cá, ốc, ghẹ... đều bị vét sạch. Và vì lợi nhuận, nhiều tàu giã cào đã vi phạm tuyến đánh bắt, tiến sâu vào bờ chỉ từ 3-5 hải lý để càn quét thủy sản gần bờ, gây hư hỏng, mất mát ngư lưới cụ của ngư dân.

Một góc biển xã Triệu Cơ - Ảnh: S.H

Ngư dân Lê Văn Tuân ở thôn Đông Luật, xã Vĩnh Hoàng cho biết, mấy năm trở lại đây, cánh thợ lặn ở các tỉnh, nhất là Quảng Ngãi, đã lén lút hành nghề ở hệ thống rạn biển Vĩnh Hoàng, Cửa Tùng. Thay vì lặn bắt bằng tay, họ thường sử dụng kích điện. Thợ lặn mang theo 2 que chích điện, khi chạm đáy, họ cắm xung điện xuống đất, khiến các loài sò, ốc… trồi lên và thu hoạch dễ dàng. Thậm chí, một số thợ lặn còn dùng súng xung điện bắn ra dòng điện từ 200-300V để làm tê liệt các loại thủy sản. Dù biết việc sử dụng súng xung điện gây tận diệt thủy sản, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng thợ lặn, nhưng vì lợi nhuận, họ vẫn bất chấp vi phạm.

Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm

Giám đốc Ban Quản lý Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ Nguyễn Văn Hòa cho biết, thời gian qua, có tình trạng ngư dân lén lút khai thác thủy sản trái phép bằng thuốc nổ, xung điện và nhiều hình thức khác quanh khu vực đặc khu Cồn Cỏ, thậm chí cả trong vùng biển thuộc Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ. Việc khai thác trái phép này đã làm cạn kiệt nguồn lợi thủy sản, phá hủy hệ sinh thái biển và ảnh hưởng đến sinh kế của ngư dân.

Để ngăn chặn, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo Ban Quản lý Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và chính quyền địa phương trong công tác thu thập thông tin về các đối tượng khai thác thủy sản bất hợp pháp; tăng cường công tác tuần tra, thanh tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác thủy sản bất hợp pháp theo quy định tại Nghị định số 38/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

Đặc khu Cồn Cỏ phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường thường xuyên tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho ngư dân. Ngư dân khi phát hiện tàu cá khai thác bất hợp pháp cần kịp thời thông báo số đăng ký phương tiện, tọa độ vi phạm, hướng di chuyển để cơ quan chức năng kịp thời xử lý.

Nhiều ngư dân ở xã Triệu Cơ bị tàu giã cào làm mất ngư lưới cụ - Ảnh: S.H

Phó Chi Cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Nguyễn Đức Trung cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá ngoại tỉnh trên vùng biển Quảng Trị. Qua tuần tra, kiểm tra, nhận thấy các tàu cá khai thác chủ yếu là nghề lưới vây, lưới chụp, lưới rê và lưới kéo.

Tuy nhiên, vẫn còn một số tàu cá tàng trữ xung điện trên tàu để lén lút khai thác. Từ đầu năm 2025 đến nay, các lực lượng thực thi pháp luật trên biển đã tổ chức 19 chuyến tuần tra, kiểm tra 286 lượt tàu cá; tuyên truyền cho ngư dân trên 350 tàu cá và xử lý vi phạm hành chính 45 tàu cá, với tổng số tiền hơn 1,6 tỉ đồng.

Thời gian tới, Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư sẽ chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho ngư dân về tác hại khi sử dụng xung điện, chất nổ, các ngư cụ cấm và vận động ngư dân ký cam kết. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác thủy sản bất hợp pháp. Phát huy vai trò của các tổ, đội ngư dân sản xuất bền vững, tàu thuyền an toàn, làm “tai mắt” cho các cơ quan chức năng, kịp thời phát hiện, ngăn chặn vi phạm.

Sỹ Hoàng