Ngân hàng tạm dừng cho vay thanh toán tiền đặt cọc bất động sản
Ngân hàng Nhà nước khu vực 2 yêu cầu các ngân hàng tạm dừng việc cấp tín dụng cho mục đích thanh toán tiền đặt cọc thông qua các 'Văn bản thỏa thuận' hoặc hình thức tương tự.
Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 2 (phụ trách TPHCM và tỉnh Đồng Nai) đã có văn bản cảnh báo về rủi ro pháp lý và tín dụng liên quan đến việc cho vay để thanh toán tiền đặt cọc bất động sản thông qua văn bản thỏa thuận giữa khách hàng và đơn vị tư vấn, môi giới, TTXVN đưa tin.
Theo Ngân hàng Nhà nước khu vực 2, trong thời gian qua, cơ quan này nhận được nhiều phản ánh của người dân về việc ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng vay tiền đặt cọc mua bất động sản theo thỏa thuận tại văn bản thỏa thuận cho các đơn vị tư vấn, môi giới bất động sản. Những phản ánh này bày tỏ bức xúc về việc cho vay với mục đích trên sẽ tiềm ẩn sai phạm và có thể gây thiệt hại cho người vay khi xảy ra tranh chấp.

Ngân hàng Nhà nước khu vực 2 đề nghị các ngân hàng thương mại trên địa bàn TPHCM và tỉnh Đồng Nai chủ động rà soát và quản lý các khoản cho vay liên quan đến hoạt động đặt cọc bất động sản. Ảnh: LÊ VŨ
Từ thực tế tiếp nhận, xử lý phản ánh của người dân cũng như thông tin từ cơ quan chức năng, Ngân hàng Nhà nước khu vực 2 thông tin, việc cho vay để thanh toán tiền đặt cọc theo các “Văn bản thỏa thuận” tiềm ẩn hàng loạt rủi ro pháp lý và tín dụng, có thể ảnh hưởng đến an toàn hoạt động của ngân hàng thương mại.
Ngân hàng Nhà nước khu vực 2 đề nghị các ngân hàng thương mại trên địa bàn TPHCM và tỉnh Đồng Nai chủ động rà soát và quản lý các khoản cho vay liên quan đến hoạt động đặt cọc bất động sản.
Cụ thể, các ngân hàng cần theo dõi sát sao kết luận của các cơ quan chức năng như tòa án, sở xây dựng, để kịp thời có biện pháp xử lý phù hợp, tránh phát sinh tranh chấp với khách hàng. Với các khoản vay đã phát sinh, ngân hàng cần chủ động làm việc với người vay, đơn vị tư vấn, môi giới và chủ đầu tư dự án để tìm hướng giải quyết, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng và hạn chế khiếu nại, khiếu kiện đông người.
Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước khu vực 2 yêu cầu các ngân hàng tạm dừng việc cấp tín dụng cho mục đích thanh toán tiền đặt cọc thông qua các “Văn bản thỏa thuận” hoặc hình thức tương tự cho đến khi có kết luận chính thức từ cơ quan có thẩm quyền.
Trong trường hợp các văn bản này được xác nhận là hợp pháp, cơ quan quản lý yêu cầu các ngân hàng chỉ được phép cho vay khi đã xây dựng quy trình thẩm định và kiểm soát rủi ro cụ thể.
Theo lý giải, rủi ro đầu tiên đến từ yếu tố pháp lý. Dẫn chứng cụ thể như có một bản án của Tòa án nhân dân Khu vực 7 (TPHCM), hiện chưa có hiệu lực pháp luật do đang bị kháng cáo đã nhận định nội dung của một số “Văn bản thỏa thuận” về tiền đặt cọc, tiến độ và phương thức thanh toán là trái quy định pháp luật, vi phạm điều cấm của Bộ luật Dân sự 2015.
Theo phán quyết, các văn bản này bị xem là vô hiệu. Điều này đồng nghĩa với việc, nếu ngân hàng giải ngân vốn vay dựa trên những thỏa thuận như vậy, khoản vay có thể bị xem là không có cơ sở pháp lý, dẫn đến nguy cơ khó thu hồi, thậm chí không thể xử lý tài sản bảo đảm.
Cảnh báo này càng được củng cố khi ngày 7-10 vừa qua, Sở Xây dựng TPHCM đã ban hành quyết định xử phạt một công ty tư vấn, môi giới vì hành vi kinh doanh bất động sản chưa đủ điều kiện theo quy định pháp luật. Cùng thời điểm, sở đã ban hành thông báo số 11410 yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản trên địa bàn không được ủy quyền cho tổ chức hoặc cá nhân khác ký hợp đồng đặt cọc, mua bán, chuyển nhượng hay cho thuê mua nhà ở khi dự án chưa đủ điều kiện pháp lý để đưa vào kinh doanh.
Cùng với rủi ro pháp lý, cơ quan quản lý cũng cảnh báo về nguy cơ phát sinh nợ xấu và thiệt hại tài chính, rủi ro uy tín.