Ngành văn hóa đã chuyển đổi từ 'làm văn hóa' sang 'quản lý về văn hóa'

Sáng 25/9 đã diễn ra Đại hội thi đua yêu nước Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lần thứ IV năm 2025 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Dự Đại hội thi đua yêu nước Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lần thứ IV năm 2025 có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, các đồng chí Hội đồng Thi đua, Khen thưởng Trung ương…. Cùng dự có đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương; lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và hơn 300 đại biểu là điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực công tác.

Đại hội thi đua yêu nước Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lần thứ IV được tổ chức nhằm đánh giá kết quả của các phong trào thi đua yêu nước từ sau Đại hội Thi đua yêu nước Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lần thứ III với chủ đề "Đoàn kết, sáng tạo, thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc"; góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển văn hóa - xã hội; đề ra phương hướng, nhiệm vụ đẩy mạnh phong trào thi đua và thực hiện công tác khen thưởng trong giai đoạn 2025 - 2030.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long phát biểu tại Đại hội. Ảnh: Việt Hùng

Triển khai sâu rộng các phong trào

Báo cáo Tổng kết phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng giai đoạn 2021 - 2025 và phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2025 - 2030, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, trong giai đoạn công tác 2021- 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tích cực tuyên truyền, phổ biến, quán triệt sâu rộng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua, khen thưởng.

Đồng thời, hàng năm, Bộ này đều tổ chức phát động các hình thức thi đua có chủ đề, tiêu chí cụ thể, nội dung thiết thực; ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn thực hiện công tác thi đua, khen thưởng của ngành. Luôn luôn chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác khen thưởng, quan tâm khen thưởng và đề nghị khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích đột xuất, các tập thể nhỏ và người lao động trực tiếp.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động, như: Phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”; “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, phong trào thi đua đặc biệt “Cả nước đoàn kết, chung sức, đồng lòng thi đua phòng, chống và chiến thắng đại dịch Covid-19”, “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023-2030”; Phong trào “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025"...

Cùng với thực hiện các phong trào thi đua yêu nước do Thủ tướng Chính phủ phát động, các phong trào thi đua yêu nước Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng được tổ chức phát động sâu rộng trong toàn ngành. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đánh giá, các phong trào thi đua đã triển khai đến cơ sở, tạo sự chuyển biến rõ nét về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống của công chức, viên chức, vận động viên, huấn luyện viên. Chất lượng hoạt động văn hóa, thể dục thể thao, du lịch trên địa bàn cả nước được cải thiện đáng kể, những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc được phát huy.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh ngành văn hóa đã thi đua giữ gìn, bồi đắp bản sắc, nuôi dưỡng hồn cốt dân tộc. Ảnh: Việt Hùng

Thi đua giữ gìn, bồi đắp bản sắc, nuôi dưỡng hồn cốt dân tộc

Phát biểu khai mạc Đại hội, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh: Trong lời kêu gọi thi đua ái quốc Bác Hồ đã căn dặn: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua, những người thi đua là những người yêu nước nhất”. Lời kêu gọi đó đã trở thành mệnh lệnh trái tim, là tiếng gọi thiêng liêng thổn thức mỗi một cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của ngành nỗ lực thi đua và đạt được nhiều kết quả.

Từ thực tiễn các phong trào thi đua đã xuất hiện ngày nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, nhân tố điển hình trong từng lĩnh vực công tác. Trong 5 năm qua, ông Nguyễn Văn Hùng cho hiết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trình khen gần 400 Huân chương Lao động, gần 800 Bằng khen của Thủ tướng, 26 tập thể được tặng “Cờ Thi đua của Chính phủ”; Chủ tịch nước trao tặng 16 Giải thưởng Hồ Chí Minh, 112 Giải thưởng Nhà nước, 124 Nghệ sĩ Nhân dân, 268 Nghệ sĩ Ưu tú, 65 Nghệ nhân Nhân dân, 563 Nghệ nhân Ưu tú. Đặc biệt, tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành, Bộ vinh dự được trao Huân chương Lao động hạng Nhất - phần thưởng cao quý ghi nhận thành tích xuất sắc giai đoạn 2021 - 2025 và rất nhiều hình thức khen thưởng khác từ Trung ương tới cơ sở.

Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IV của Bộ Văn hóa,Thể thao và Du lịch diễn ra trong bối cảnh Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị đã và đang triển khai đồng bộ những quyết sách mang tính lịch sử, đột phá chiến lược để đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển giàu mạnh và thịnh vượng. Đặc biệt, tới đây, trên cơ sở tham mưu đề xuất của Bộ, Bộ Chính trị sẽ ban hành Nghị quyết về chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Nghị quyết ra đời chính là nền tảng, động lực mạnh mẽ hơn nữa để Bộ và ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát triển vững mạnh.

“Đứng trước những yêu cầu và nhiệm vụ mang tính thời đại đặt ra cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rất nhiều công việc mới và khó. Trong đó, việc triển khai các phong trào thi đua yêu nước có vai trò rất quan trọng, cấu thành sức mạnh bền trong, khơi dậy và đánh thức mạnh mẽ khát vọng cống hiến của mỗi tổ chức, mỗi đơn vị, mỗi cá nhân. Theo đó, chúng ta cần hiểu thật sâu sắc, thấu đáo về vị trí, vai trò của các phong trào thi đua yêu nước” - ông Hùng nêu rõ.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao Cờ Thi đua của Chính phủ cho 3 tập thể của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Ảnh: Việt Hùng

Lan tỏa tinh thần thi đua yêu nước trong toàn xã hội

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh, thực hiện lời dạy của Bác, những năm qua, phong trào thi đua ái quốc luôn phát triển mạnh mẽ, sâu rộng, có nhiều đổi mới về nội dung và phương pháp; đã cổ vũ, động viên cả dân tộc nỗ lực thi đua, vượt qua khó khăn, thử thách, đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đóng góp vào phong trào thi đua và những thành tựu đó của đất nước, Phó Thủ tướng đánh giá cao vai trò tích cực của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ngành văn hóa, thể thao và du lịch với nhiều thành tích quan trọng.

Thành tích nổi bật của ngành văn hóa, theo Phó Thủ tướng đó là tiếp tục chuyển đổi mạnh mẽ tư duy từ “làm văn hóa” sang “quản lý nhà nước về văn hóa”. Thể chế, cơ chế, chính sách về văn hóa, thể thao, du lịch được bổ sung, phát triển mới, ngày càng hoàn thiện, toàn diện, sâu sắc hơn. Ngoài ra, các ngành công nghiệp văn hóa tiếp tục phát triển, du lịch phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống và di sản văn hóa đạt nhiều kết quả...

Thời gian tới, Phó Thủ tướng đề nghị ngành văn hóa, thể thao và du lịch tiếp tục gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh; gắn phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng đề nghị tập trung xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Sớm quyết định đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa theo thẩm quyền.

Phát động và triển khai thi đua sáng tạo, lan tỏa sáng kiến về gìn giữ, bảo tồn di sản văn hóa, kiến tạo môi trường văn hóa lành mạnh và thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí. Phát động mạnh mẽ phong trào thi đua, khuyến khích các địa phương, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo trong từng sản phẩm, dịch vụ du lịch...

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao danh hiệu Anh hùng Lao động cho ông Mai Đức Chung, nguyên Huấn luyện viên trưởng Đội tuyển Bóng đá nữ quốc gia Việt Nam. Ảnh: Trần Huấn

Cùng với đó, đẩy mạnh phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, gắn thi đua rèn luyện thể dục thể thao với nâng cao sức khỏe, tầm vóc, chất lượng nguồn nhân lực. Tổ chức phong trào thi đua trong thể thao thành tích cao, hướng tới chuyên nghiệp hóa, xã hội hóa, tập trung đầu tư cho những môn thể thao thế mạnh, từng bước nâng cao vị thế thể thao Việt Nam. Đồng thời, phát huy hơn nữa vai trò của công tác báo chí, xuất bản là công cụ sắc bén của Đảng, Nhà nước trên mặt trận tư tưởng - văn hóa.

Đẩy mạnh chuyển đổi số; triển khai đồng bộ ứng dụng công nghệ số trong quản lý và số hóa di sản, bảo tàng, thư viện, điện ảnh; phát triển các nền tảng quảng bá văn hóa trực tuyến, tiến tới xây dựng cơ sở dữ liệu lớn trong toàn ngành; đổi mới công tác huấn luyện thể thao bằng công nghệ hiện đại; ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành, thi đua - khen thưởng, bảo đảm công khai, minh bạch, kịp thời.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, ngành văn hóa cần đổi mới toàn diện phong trào thi đua, khen thưởng theo hướng thiết thực, hiệu quả, gắn với nhiệm vụ chính trị, chuyên môn. "Khen thưởng phải công khai, minh bạch, kịp thời, chú trọng đến người lao động trực tiếp, những cán bộ bám cơ sở, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng gương điển hình tiên tiến, lan tỏa tinh thần thi đua yêu nước trong toàn xã hội" - Phó Thủ tướng đề nghị.

Bảo Thoa