Người liệt sĩ có 2 phần mộ

Ông Ngô Văn Minh - Con trai của Liệt sĩ Ngô Liễn cẩn thận lưu giữ những tài liệu, huân huy chương, bằng khen liên quan đến người cha đáng kính của mình

Cốt cán của phong trào

Sinh năm 1930 trong một gia đình bần nông, đồng chí Ngô Liễn bước vào con đường cách mạng từ tháng 2/1947. Với tinh thần xông pha và chí khí kiên cường, đồng chí nhanh chóng được tín nhiệm giữ các chức vụ: Thôn đội trưởng Lê Xá Đông, Xã đội phó (tháng 12/1946), rồi Xã đội trưởng xã Phú Thái (nay là Phú Lương) từ tháng 8/1947.

Với vai trò chỉ huy dân quân du kích xã, đồng chí tổ chức khuấy phá, đánh úp các đồn địch như Đông Lộc, Lương Văn, Hòa Đa Tây, Quảng Xuyên…, đồng thời bố trí bảo vệ tuyệt đối an toàn cho cán bộ Khu ủy, Tỉnh ủy, Huyện ủy. Tháng 3/1948, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngay sau đó, đồng chí được Thường vụ Huyện ủy Phú Vang chỉ định giữ chức Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Công an xã.

Đến năm 1954, thực hiện chủ trương tập kết, Đảng bộ xã lựa chọn những cán bộ xuất sắc ở lại địa bàn để duy trì mạng lưới cách mạng. Trong cuộc họp quan trọng ấy, tên Ngô Liễn được xướng lên đầu tiên trong danh sách 4 người ở lại, gồm các đồng chí: Ngô Liễn, Nguyễn Văn Siêng, Võ Mạnh Tùng, và đồng chí Túc. Họ hoạt động bí mật, mỗi 2 - 6 tháng có cán bộ tỉnh, huyện về truyền đạt thời sự.

Từ năm 1960, đồng chí được giao giữ chức Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Phú Ninh (nay là Phú Lương), phối hợp đồng chí Võ Mạnh Tùng - Bí thư Đảng ủy xã - điều hành toàn bộ công tác Đảng, chính quyền và quốc phòng địa phương. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của hai ông, mạng lưới cơ sở cách mạng được củng cố vững chắc, lực lượng dân quân - phụ nữ - thanh niên được tổ chức lại bài bản.

Năm 1963, khi đồng chí Tùng hy sinh sau một trận chiến dũng cảm, Thường vụ Huyện ủy Phú Vang quyết định cử đồng chí Ngô Liễn giữ chức Bí thư Đảng ủy, kiêm Chủ tịch UBND xã, trở thành đầu tàu lãnh đạo chính quyền xã trong thời kỳ khốc liệt nhất.

Những trận đánh huyền thoại

Đêm 20/4/1964 - trận đánh không đổ máu, thắng lợi tuyệt đối. Đồng chí Ngô Liễn trực tiếp chỉ huy lực lượng du kích và kết nối nội tuyến bên trong để tổ chức đánh chiếm trụ sở xã Phú Lương. Trong một đêm, toàn bộ trung đội lính ngụy đầu hàng.

Kết quả đã thu giữ một lượng lớn súng đạn, 2 máy đánh chữ và 1 tập hồ sơ mật ghi tên các cộng tác viên, nơi trú ẩn của cán bộ. Sau trận đánh, đồng chí tổ chức họp dân, vạch mặt tay sai, răn đe bọn cường hào và truy quét phản động.

Tháng 7/1965, căn hầm bí mật của đồng chí bị gián điệp chỉ điểm. Khi địch bao vây, đồng chí đã tiêu hủy toàn bộ tài liệu mật của Đảng, rồi dùng súng K54 bắn trả quyết liệt qua lỗ thông hơi, bắn hết hai băng đạn. Sau đó, đồng chí đạp sập miệng hầm, ném hai quả lựu đạn và hô vang: “Đả đảo bọn tay sai cho Mỹ! Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn năm!”.

Lời hô cuối cùng là bản anh hùng ca bất tử vang vọng giữa lòng quê hương, khiến quân thù khiếp sợ, Nhân dân kính phục. Đồng chí ngã xuống, nhưng lý tưởng và khí phách vẫn còn sống mãi.

Sau khi đồng chí hy sinh, quân địch đã thực hiện hành động dã man: Bằng sự tàn độc, chúng dùng đạn phá hủy thi thể, chôn vùi những phần xác còn sót lại ở khu vực Gia Phú Thứ. Trước khi rút quân, chúng tiếp tục tội ác chiến tranh khi thiêu rụi toàn bộ nhà cửa, ruộng vườn của gia đình và người thân ruột thịt của đồng chí.

Tối hôm ấy, trong nỗi đau tột cùng và lòng căm phẫn, gia đình và các đồng chí trong cơ sở cách mạng hoạt động nằm vùng đã bí mật tìm kiếm thi thể người cha - người đồng chí đã ngã xuống. Nhưng tất cả những gì còn lại chỉ là những vệt máu thấm lạnh giữa vùng cát hoang tàn. Gia đình đã cẩn thận gom những nắm cát nhuốm máu đau thương ấy đem về quê nhà chôn cất - như một biểu tượng thiêng liêng bất tử. Vì lẽ đó, đến ngày hôm nay, liệt sĩ Ngô Liễn có hai phần mộ: Một là phần mộ thiêng liêng nơi quê nhà, và một là phần đất đau thương tại Gia Phú Thứ - nơi chứng tích tội ác cũng là nơi ngời sáng khí phách của một người cộng sản chân chính.

Hôm nay, nhân dân địa phương và các cấp lãnh đạo đang nỗ lực hoàn thiện hồ sơ đề nghị truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho liệt sĩ Ngô Liễn - Một danh hiệu xứng đáng với những đóng góp, hy sinh to lớn mà ông đã dâng hiến trọn đời cho quê hương, Tổ quốc.

Bảo Ngọc