Người mới đối mặt với thách thức lớn

Cả hai đều là kỳ tích chính trị xưa nay chưa từng thấy, bởi chính trường ở đảo quốc này và trong đảng LDP vốn được coi là lãnh địa riêng của đàn ông. Một giai đoạn lịch sử mới đã khởi đầu đối với Nhật Bản khi một người phụ nữ nắm giữ quyền hành pháp cao nhất.

Con đường đến với đỉnh cao quyền lực của bà Sanae Takaichi đầy trắc trở, không thuận lợi như nhiều người tiền nhiệm. Phải ở vòng bầu chọn thứ hai, người phụ nữ này mới được bầu làm Chủ tịch đảng LDP. Vì bà Chủ tịch mới của đảng LDP mà đảng Komeito chấm dứt 26 năm liên minh cầm quyền liên tục với đảng LDP. Không còn liên minh được với đảng Komeito, đảng LDP chỉ là thiểu số trong Hạ viện và bà Sanae Takaichi không thể đắc cử khi Hạ viện bầu Thủ tướng.

Bà Sanae Takaichi và đảng LDP đã phải chấp nhận trả giá đắt cho Đảng Sáng tạo Nhật Bản (JIP) để có được sự ủng hộ của 35 dân biểu thuộc đảng JIP trong Hạ viện. Đảng JIP liên minh với đảng LDP nhưng lại không tham gia cầm quyền. Thực chất, mục đích của đảng này là hậu thuẫn bà Sanae Takaichi để lợi dụng tình thế khó khăn của bà Sanae Takaichi và đảng LDP, qua đó nhằm mở rộng phạm vi ảnh hưởng, buộc chính phủ mới phải thiên lệch thêm về phía cánh hữu và chuẩn bị cho cuộc bầu cử Quốc hội định kỳ tới vào tháng 10-2027. Xa lánh khu vực trung tâm và nghiêng hẳn về phía cánh hữu, dân tộc chủ nghĩa vốn là quan điểm đặc trưng của bà Sanae Takaichi. Nhưng đây sẽ là nguy cơ rủi ro chính trị lớn đối với bà Sanae Takaichi và đảng LDP trong cuộc bầu cử Quốc hội sắp tới. Muốn hóa giải rủi ro này, bà Sanae Takaichi chỉ có cách duy nhất là phải điều hành chính phủ thật sự thành công trong thời gian 2 năm còn lại của nhiệm kỳ cầm quyền hiện nay.

Việc này không hề dễ dàng bởi nhiều thách thức lớn đang chờ đợi bà Thủ tướng mới của Nhật Bản. Đó là những thách thức trong cải cách sâu rộng, triệt để về kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh quốc gia. Nhưng trước tiên là thách thức đến từ nội bộ đảng LDP và từ sự sa sút ảnh hưởng của đảng này ở Nhật Bản. Bà Sanae Takaichi buộc phải nhanh chóng gây dựng sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ đảng LDP, khắc phục triệt để sự phân rẽ sâu sắc giữa các phe nhóm chính trị và khác biệt về thế hệ trong đảng này.

Đồng thời, bà Sanae Takaichi phải thật sự bản lĩnh và khôn khéo để vừa duy trì được sự hậu thuẫn của đảng JIP, vừa tranh thủ được sự ủng hộ của các đảng phái chính trị khác trong Hạ viện do liên minh giữa đảng LDP và đảng JIP vẫn chưa chiếm đa số trong Hạ viện.

Thách thức đối với nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản là phải nhanh chóng cải thiện điều kiện sống cho người dân trên đảo quốc, cụ thể là giảm giá cả sinh hoạt, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, cải cách hưu trí và chăm sóc y tế, giải quyết vấn đề già hóa dân số.

Bà cũng phải đối mặt với những thách thức lớn và phức tạp không kém trên phương diện an ninh và đối ngoại. Cụ thể và trước hết là xử lý mối quan hệ với Trung Quốc và Triều Tiên. Đồng thời, bà vừa phải tranh thủ vừa phải ứng phó với Tổng thống Mỹ Donald Trump, vốn thường xuyên thay đổi quan điểm. Ông Trump sắp thăm Nhật Bản, trong khi nhiều sự kiện lớn về đối ngoại khu vực chuẩn bị diễn ra tại Hàn Quốc và Malaysia. Thời gian đang thúc giục người phụ nữ vừa làm nên cú đúp lịch sử trên chính trường Nhật Bản.

Đại sứ Trần Đức Mậu