Người Nhật trú ẩn ở chùa, nóc nhà cao tầng trước báo động sóng thần
Người dân ở Guam và Nhật Bản leo lên nơi đất cao hơn lánh nạn, trong khi đường phố Hawaii đông kín xe cộ khi cư dân vội vã sơ tán tới khu vực an toàn để tránh sóng thần.
Hôm 29/7, một trận động đất mạnh 8,8 độ ngoài khơi bờ biển nước Nga đã kích hoạt cảnh báo sóng thần trên diện rộng, buộc nhiều khu vực ven Thái Bình Dương như Guam, Hawaii hay Nhật Bản... phải sơ tán khẩn cấp, theo The Guardian.
Cảnh báo dồn dập
Tại lãnh thổ Guam (Mỹ), ngay trước giờ ăn trưa, điện thoại của bà Sam Mabini - cựu thượng nghị sĩ - liên tục đổ chuông. Cảnh báo sóng thần được phát đi, kêu gọi người dân rời xa bờ biển. Mabini lập tức đưa gia đình ở khu thấp Tamuning lên vùng cao hơn tại Agana Heights, thuộc thủ phủ Hagatna. “Tôi đi lên vùng cao để phòng hờ”, bà nói.
Tại Saipan, Hawaii (Mỹ) và các vùng duyên hải Nga, hàng loạt công sở đóng cửa, người lao động được cho về sớm để phòng tránh sóng thần có thể ập đến trong vài giờ tiếp theo.
Ở Nhật Bản, kênh truyền hình NHK ghi nhận cảnh người dân trên đảo Hokkaido leo lên mái nhà, dựng lều trú nắng để lánh nạn. Nhiều tàu cá rời cảng tránh bị sóng đánh hỏng.

Người dân trên nóc một tòa nhà ở Kushimoto, miền tây Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/Reuters.
Tại thành phố Kamaishi (tỉnh Iwate) - nơi từng thiệt hại nặng nề vì sóng thần năm 2011, khoảng 200 người tìm đến chùa Senjuin trên đồi cao. Đây là điểm sơ tán chính của thành phố trong các tình huống khẩn cấp.
"Lần trước có hơn 1.000 người trú tại đây. Dù lần này ít hơn, chúng tôi vẫn chuẩn bị bữa trưa từ nguồn dự trữ, đề phòng mất điện hoặc sự cố bất ngờ", trụ trì Keio Shibasaki nói với Mainichi Shimbun.
Hiệu trưởng trường mẫu giáo Kamaishi, cô Keito Fujiwara, cho biết ngay khi có cảnh báo, giáo viên và học sinh lập tức được sơ tán lên chùa. "Thức ăn khẩn cấp đã được chuẩn bị sẵn. Chúng tôi cũng nhắn phụ huynh không đến đón con như năm 2011, để tránh rủi ro", cô nói.
Năm 2011, sóng thần từng phá hủy hệ thống đê chắn trị giá 1,5 tỷ USD tại Kamaishi, nhấn chìm cả thành phố trong dòng nước dữ. Đến giờ, nhiều người vẫn ám ảnh với ký ức kinh hoàng này.
Khẩn trương ứng phó
Tại Hawaii, còi báo động vang lên hai lần trong chiều 29/7 tại các đảo Oahu và Kauai. Cơ quan quản lý khẩn cấp Honolulu phát cảnh báo khẩn: "Hành động ngay! Sóng thần có sức tàn phá đang đến gần".
Nhiều khu vực ven biển lập tức nhận lệnh sơ tán. Giao thông tại các quận phía biển Honolulu ùn tắc khi người dân tìm cách rời khỏi vùng nguy hiểm. Chính quyền bang thông báo đang chuẩn bị mở tuyến đường đèo xuyên núi để hỗ trợ người dân Waianae thoát hiểm.
Dù đang trong kỳ nghỉ hè, một số trường học tại Hawaii hủy các hoạt động thể thao và ngoại khóa. Giáo sư Kyle Kajihiro, Đại học Hawaii-Manoa, cho biết ông nhận cảnh báo ngay khi đang trong khuôn viên trường. “Trường học lập tức đóng cửa. Ngoài đường bắt đầu kẹt xe”, ông nói.
Tại đảo Kauai, Vườn Thực vật Nhiệt đới Quốc gia nhanh chóng dừng hoạt động, sơ tán toàn bộ khách tham quan và nhân viên khỏi khu vực thấp.
Dù thời tiết vẫn nắng đẹp và trời trong, người dân Hawaii tỏ ra cảnh giác cao độ. Nhiều người chủ động rời nơi làm, tìm đến các khu sơ tán. Tâm lý đề phòng tăng cao sau vụ cảnh báo nhầm tên lửa năm 2018 từng khiến toàn bang hoảng loạn.

Màn hình tivi chiếu bản tin về cảnh báo sóng thần của Cơ quan Thời tiết Nhật Bản. Ảnh: Reuters.
Toàn bộ hệ thống trung tâm điều hành khẩn cấp trên các đảo đã được kích hoạt. Chính quyền mở hàng loạt điểm trú ẩn, yêu cầu người dân ven biển di chuyển lên cao. Cảnh sát Kauai cũng khuyến cáo không ra đường nếu không thật sự cần thiết.
Tại Guam, chính quyền yêu cầu cư dân tránh xa bờ ít nhất 30 m và cao hơn mặt nước 15 m. Các cảng biển tạm ngưng hoạt động, công sở đóng cửa sớm. Cục Du lịch Guam tại khu Tumon - nơi gần bãi biển - cho toàn bộ nhân viên nghỉ để sơ tán.
Tuy nhiên, không phải ai cũng lo lắng. Cô Tessa Borja, chuyên viên phân tích chính sách sống tại Tumon, cho biết cô quyết định ở lại căn hộ tầng hai. “Chúng tôi được rạn san hô bảo vệ”, cô nói.
Tính đến tối 29/7, chưa ghi nhận thiệt hại nghiêm trọng nào do sóng thần, nhưng các cơ quan khí tượng và phòng vệ dân sự ở nhiều quốc gia vẫn tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến.
Trận động đất và cảnh báo sóng thần đã làm sống dậy ký ức đau thương về thảm họa năm 2011 tại Nhật Bản, nơi gần 20.000 người thiệt mạng do động đất, sóng thần và sự cố hạt nhân tại Fukushima.
Hiện các nước ven Thái Bình Dương vẫn giữ nguyên mức cảnh báo cao nhất, đồng thời lên phương án đối phó trong trường hợp sóng thần đổ bộ trong thời gian tới.