Nguyễn Chí Thanh, người cộng sự trung thành của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp (bên phải Bác) và Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (bên trái Bác) cùng Đoàn đại biểu quân đội tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III, tháng 9/1960. Ảnh: Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh

Người học trò ưu tú

Trong số những cán bộ, học trò ưu tú được Chủ tịch Hồ Chí Minh phát hiện, rèn luyện và tin tưởng giao phó trọng trách, “Đại tướng Nguyễn Chí Thanh là một gương mặt tiêu biểu, nổi bật bởi lòng yêu nước, thương dân và trung thành tuyệt đối với lý tưởng cách mạng”.

Từ một cậu bé sinh ra ở miền quê nghèo, giàu truyền thống văn hiến bên sông Bồ thơ mộng của xứ Huế, lớn lên được giác ngộ cách mạng, đồng chí Nguyễn Vịnh - Nguyễn Chí Thanh đã tôi rèn ý chí để vươn lên và trưởng thành trong ngọn lửa đấu tranh. Dưới sự quan tâm, dìu dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng đã trở thành một người chiến sĩ cộng sản kiên trung, nhiệt huyết, một cán bộ lãnh đạo cách mạng mẫu mực, nhà chính trị - quân sự xuất sắc, một con người ưu tú của Đảng và dân tộc Việt Nam.

Là học trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh không học tập một cách giáo điều, máy móc, mà tiếp thu tư tưởng của Người bằng sự sáng tạo, linh hoạt. Ông đặc biệt thấm nhuần quan điểm “lấy dân làm gốc”, coi quần chúng nhân dân là chủ thể của cách mạng. Trong mọi lĩnh vực công tác, từ xây dựng Đảng, phát triển kinh tế, đến lãnh đạo quân đội, ông luôn nhấn mạnh vai trò quyết định của Nhân dân.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về chiến tranh nhân dân được Nguyễn Chí Thanh vận dụng một cách sâu sắc và hiệu quả. Ông cho rằng, sức mạnh quân sự không chỉ nằm ở vũ khí, trang bị, mà trước hết và trên hết là ở lòng dân, ở tinh thần chiến đấu, ở ý chí độc lập và khát vọng tự do của toàn dân tộc. Chính nhận thức đó đã giúp ông có nhiều đóng góp quan trọng trong việc xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh còn học tập Bác Hồ ở phong cách sống giản dị, gần gũi, chân thành với cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân. Ông luôn sâu sát cơ sở, lắng nghe ý kiến từ thực tiễn, coi trọng đối thoại và thuyết phục, nêu gương bằng hành động cụ thể. Phong cách lãnh đạo của ông mang đậm dấu ấn Hồ Chí Minh: Nói đi đôi với làm, lý luận gắn với thực tiễn, lãnh đạo bằng nêu gương và thuyết phục. Ông thường xuyên có mặt ở những nơi khó khăn, ác liệt nhất, trực tiếp kiểm tra, động viên bộ đội và Nhân dân. Chính điều đó đã tạo nên niềm tin sâu sắc và sự kính trọng đặc biệt của cán bộ, chiến sĩ đối với ông.

Trung thành, tận tụy

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn trọng dụng và đặt niềm tin tuyệt đối vào Đại tướng Nguyễn Chí Thanh; vào bản lĩnh và trí tuệ của “một người thật thà, gan góc và kiên quyết”. Người “quý mến, tin tưởng và giao trách nhiệm để Vịnh (Đại tướng Nguyễn Chí Thanh) có cơ hội vươn rộng, bay xa và ngày càng trưởng thành”. Chính Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đặt tên cho Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (từ Nguyễn Vịnh thành Nguyễn Chí Thanh) và phong hàm Đại tướng cho ông.

Bằng những cống hiến của mình trên nhiều lĩnh vực, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh đã khẳng định niềm tin và sự trọng dụng của Bác đã đặt đúng chỗ, đúng người, đúng việc. Trên nhiều cương vị công tác quan trọng, ông đã thể hiện rõ bản lĩnh của một nhà lãnh đạo kiên định, sáng tạo và dám chịu trách nhiệm.

Với vai trò là Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh đã góp phần xây dựng quân đội ta thực sự là “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”, trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân - đúng như tư tưởng chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông đặc biệt coi trọng công tác chính trị, tư tưởng; xem đây là nhân tố quyết định sức mạnh chiến đấu và sự trưởng thành của quân đội.

Khi đảm nhận chức vụ Trưởng ban Công tác nông thôn Trung ương, Đại tướng Nguyễn Chí Minh đã kiên trì “bám đội lội đồng” gắn bó mật thiết với nông dân. Ông đã “dồn nhiều tâm huyết bám sát, tìm hiểu đời sống người nông dân, quan sát các mô hình hoạt động hợp tác xã rồi thổi bùng lên phong trào “Gió Đại Phong” sổi nổi trên toàn miền Bắc”. Cũng chính từ đây, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh được Nhân dân gọi bằng cái tên thân mật: “Đại tướng nông dân”.

Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta bước vào thời kỳ quyết liệt, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh được Trung ương Đảng và Bác Hồ tin tưởng giao trọng trách trực tiếp vào chiến trường miền Nam để tìm cách đánh Mỹ. Đại tướng đã đem hết trí tuệ, tâm huyết và bản lĩnh của mình để lãnh đạo cuộc kháng chiến. Ông là người đề xuất và thúc đẩy nhiều chủ trương quan trọng, nhấn mạnh yêu cầu tiến công liên tục, kết hợp chặt chẽ giữa đấu tranh quân sự, chính trị và binh vận, phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của toàn dân. Ông là người mang cấp hàm Đại tướng đầu tiên trực tiếp vào chiến trường thực hiện nhiệm vụ “Sự có mặt của Đại tướng đã tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho quân và dân miền Nam. Các trận đánh thắng quân Mỹ giòn giã đã đi vào sử sách góp phần để quân và dân ta củng cố niềm tin: “Ta nhất định thắng Mỹ”.

Sự trung thành tuyệt đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và con đường cách mạng mà Người đã lựa chọn là phẩm chất nổi bật xuyên suốt cuộc đời Đại tướng Nguyễn Chí Thanh. Ông luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, sẵn sàng hy sinh tất cả vì thắng lợi của cách mạng Việt Nam.

Lê Hà