Nhận biết bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một trong những bệnh hô hấp phổ biến trên thế giới cũng như ở nước ta và có xu hướng ngày càng gia tăng. Đây là là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tử vong trên toàn thế giới. Hút thuốc lá và ô nhiễm môi trường là những nguyên nhân chính gây COPD. Ở các nước phát triển hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 70% số ca COPD. Ở các nước đang phát triển, hút thuốc lá chiếm 30-40% ca COPD.

Ô nhiễm không khí: Ở các nước đang phát triển, ô nhiễm không khí là nguyên nhân chính. Bệnh có thể tiến triển nặng dần, không hồi phục do có những đợt cấp và xuất hiện các biến chứng trầm trọng gây tàn phế và có thể gây tử vong như suy hô hấp mạn tính, suy tim phải.

Triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Triệu chứng thường gặp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là:

Ho thường là triệu chứng đầu tiên, ban đầu ho ngắt quãng, bệnh nặng gây ho liên tục, ho hàng ngày. Ho có nhiều đàm, nhất là buổi sáng.

Khó thở, ban đầu khó thở khi gắng sức, bệnh nặng gây khó thở cả trong hoạt động hàng ngày và khi nghỉ ngơi.

Thở khò khè.

Tức ngực, cảm giác có sức ép ở ngực, khó thở sâu hoặc đau khi thở.

Mệt mỏi do giảm lượng oxy trong máu.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một trong những bệnh hô hấp phổ biến trên thế giới.

Bệnh COPD nặng có thể gây giảm cân không giải thích được, sưng mắt cá chân, bàn chân và cẳng chân, chán ăn, rối loạn lo âu, trầm cảm.

COPD khiến phổi bị suy yếu, vì vậy người bị COPD dễ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như cảm cúm, cảm lạnh, covid-19, viêm phổi.

Không phải ai bị COPD cũng có tất cả các triệu chứng trên. Và không phải ai có các triệu chứng trên cũng kết luận bị COPD, vì nó có thể giống với triệu chứng của một số bệnh khác, ví dụ suy tim, hen suyễn hoặc viêm phế quản co thắt.

Khi nào cần đến viện vì bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính?

Tiến triển tự nhiên của COPD là một quá trình mạn tính và trên nền tảng này có các đợt nặng lên gọi là đợt bùng phát hay đợt cấp. Đặc trưng của đợt cấp COPD là sự thay đổi các triệu chứng của người bệnh như khó thở, ho kèm theo khạc đờm hoặc không, khác với diễn tiến hàng ngày, khởi phát cấp tính và có thể phải thay thuốc điều trị thường ngày.

Khi có các biểu hiện như: khó thở tăng hoặc ho khạc tăng, đờm đang màu trắng trong chuyển thành trắng đục hoặc đờm có màu xanh, màu vàng, thể tích đờm tăng; có thể có sốt hoặc không sốt, có đau ngực hoặc không. Đặc biệt là người bệnh có thay đổi về ý thức (nói nhảm, ngủ gà, lơ mơ), cần đưa ngay đến cơ sở y tế để được khám, nhập viện điều trị hoặc có thể điều trị ngoại trú tùy theo mức độ đợt cấp.

Nhận biết sớm đợt cấp và điều trị kịp thời sẽ là giảm tỷ lệ tử vong, ngăn chặn tình trạng giảm chức năng hô hấp - một trong những nguyên nhân của sự tàn phế và giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

BS Nguyễn Minh Châu