Nhận diện, định hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai

Tham dự Hội thảo có các nhà khoa học, nhà khảo cổ đến từ Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Viện Khoa học Xã hội vùng Nam bộ; các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong tỉnh. Về phía tỉnh, có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch, cùng lãnh đạo một số sở, ngành, các địa phương.

Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: Ngọc Nhuận

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch Đỗ Thị Diệu Hạnh cho biết: Trường Lũy là công trình thành lũy đặc biệt, có chiều dài khoảng 127,4 km trải dài từ tỉnh Quảng Ngãi đến tỉnh Gia Lai; trong đó, đoạn qua tỉnh Gia Lai có chiều dài khoảng 14,4 km. Đây là di tích chứa đựng giá trị lịch sử, văn hóa, quân sự, gắn bó mật thiết với đời sống cư dân vùng biên viễn.

Việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị di tích không chỉ nhằm tôn vinh di sản mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là du lịch văn hóa và giáo dục cho địa phương.

Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch Đỗ Thị Diệu Hạnh phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Ngọc Nhuận

Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật khảo cổ Trường Lũy tỉnh Gia Lai do TS Nguyễn Khánh Trung Kiên-Phó Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội vùng Nam bộ trình bày cho thấy: Sau hơn 1 tháng khai quật (từ ngày 23-5 đến ngày 30-6), các nhà khoa học đã làm rõ thêm quy mô, kỹ thuật xây dựng, cũng như giá trị lịch sử-kiến trúc của công trình; nổi bật nhất là dấu tích các vọng gác tại Đồn Dông Hầm và Đồn H4.

Đây là cơ sở quan trọng để tỉnh Gia Lai lập hồ sơ khoa học đề nghị Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch xếp hạng Trường Lũy Gia Lai là di tích quốc gia, đồng thời đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát huy hiệu quả.

TS Nguyễn Khánh Trung Kiên-Phó Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội vùng Nam bộ báo cáo kết quả cuộc khai quật khảo cổ Trường Lũy tỉnh Gia Lai. Ảnh: Ngọc Nhuận

Các nhà nghiên cứu trong tỉnh đóng góp ý kiến tại Hội thảo. Ảnh: Ngọc Nhuận

Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà nghiên cứu trình bày nhiều tham luận, phân tích, củng cố thêm giá trị lịch sử, văn hóa của Trường Lũy trong mối quan hệ với tiến trình phát triển vùng đất Gia Lai; ý nghĩa lịch sử trong chính sách quản lý miền biên viễn triều Nguyễn; kinh nghiệm bảo tồn hệ thống Trường Lũy tại Quảng Ngãi; đề xuất định hướng gắn bảo tồn di tích với phát triển du lịch và giáo dục truyền thống…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch (thứ hai từ trái sang) trò chuyện cùng các chuyên gia, nhà nghiên cứu về hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy Gia Lai. Ảnh: Ngọc Nhuận

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch đánh giá cao nỗ lực của các cơ quan nghiên cứu. Những đề xuất, khuyến nghị từ Hội thảo sẽ là cơ sở quan trọng để tỉnh xây dựng chính sách bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai, đưa nơi đây trở thành điểm đến văn hóa - du lịch tiêu biểu.

Đồng thời, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tiếp tục tham mưu tỉnh có giải pháp nghiên cứu tổng thể, đồng bộ (cả khảo cổ, lịch sử, kết nối vùng, liên vùng); cắm mốc bảo vệ, khoanh vùng bảo tồn hệ thống Trường Lũy. Đề xuất phương án phát huy giá trị, khai thác gắn kết phát triển du lịch, trước mắt nghiên cứu bảo vệ và khai thác du lịch đoạn Trường Lũy tại cao nguyên La Vuông.

Cùng với di tích Trường Lũy, tiếp tục tham mưu thực hiện chương trình tổng thể trong công tác bảo tồn, quản lý và phát huy các giá trị di sản…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Ngọc Nhuận

Hội thảo đã góp phần nhận diện giá trị của di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai, tạo cơ sở quan trọng để định hướng chiến lược bảo tồn, phát huy giá trị di tích trong giai đoạn tới, cũng như mở ra triển vọng nghiên cứu di sản văn hóa tạo nguồn lực phát triển du lịch cho tỉnh Gia Lai.

Di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa. Ảnh: Ngọc Nhuận

Trước đó, ngày 24-8, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch đã cùng các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu khảo sát thực địa khu vực khai quật khảo cổ Trường Lũy tỉnh Gia Lai, tại 3 địa điểm thuộc di tích gồm: Đồn H4 (thôn 4, xã An Lão), Đồn Dông Hầm (thôn 5, xã An Lão) và Đồn An Quang (thôn 2, xã An Hòa), để làm rõ thêm những tư liệu quan trọng về kỹ thuật xây dựng, cấu trúc của hệ thống tường lũy và các đồn trú.

ĐOÀN NGỌC NHUẬN