Nhận diện hạn chế để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ

Một buổi sinh hoạt chi bộ thôn Chiềng Cà, xã Thanh Quân.

Tháng 11/2025, Ban Tổ chức Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Tỉnh ủy Thanh Hóa đã phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học “Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong kỷ nguyên mới”. Tại hội thảo, Tỉnh ủy Thanh Hóa có tham luận với chủ đề “Giải pháp đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trực thuộc đảng ủy cấp xã sau sắp xếp, sáp nhập tại Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa”. Trong đó nêu rõ: Thanh Hóa có hơn 240.000 đảng viên, phân bố rộng khắp từ đô thị, nông thôn đến miền núi cao, biên giới, khu công nghiệp, doanh nghiệp tư nhân và lực lượng vũ trang. Với 4.352 chi bộ thôn, bản, tổ dân phố - lực lượng đông đảo nhất trong hệ thống tổ chức cơ sở đảng - chi bộ thực sự là nơi thể hiện trực tiếp mối quan hệ giữa Đảng với Nhân dân, nơi nắm bắt tâm tư, dư luận xã hội và là đầu mối phát hiện, giải quyết các vấn đề cấp thiết tại cộng đồng.

Những năm qua, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị đã tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức về vị trí, vai trò của chi bộ. Sinh hoạt chi bộ dần đi vào nền nếp; nhiều chi bộ đã mạnh dạn đổi mới nội dung, phương thức điều hành; thực hiện nghiêm tự phê bình và phê bình; tăng cường sinh hoạt chuyên đề trên các lĩnh vực phát triển kinh tế, XDNTM, bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh trật tự...

Đặc biệt, mô hình cấp ủy viên cấp trên dự sinh hoạt với chi bộ khu dân cư được Thanh Hóa thực hiện nghiêm túc, đã tạo cầu nối thông tin hai chiều, kịp thời tháo gỡ khó khăn và chấn chỉnh những hạn chế kéo dài ở cơ sở. Qua đó, chi bộ không còn sinh hoạt “khép kín”, mà tăng tính chủ động, tính chiến đấu và tính nêu gương.

Thực tiễn cho thấy, chất lượng sinh hoạt chi bộ chính là một trong những thước đo quan trọng trong đánh giá, xếp loại tổ chức đảng và đảng viên. Chi bộ sinh hoạt tốt thì công việc ở địa bàn trôi chảy, đảng viên gương mẫu, Nhân dân đồng thuận, phong trào sôi nổi.

Bên cạnh những kết quả nổi bật, Thanh Hóa cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều tồn tại cần sớm khắc phục đó là: Một số chi bộ chưa bảo đảm nền nếp 12 kỳ sinh hoạt/năm; nội dung sinh hoạt còn nghèo nàn, thiếu trọng tâm, thiếu thảo luận về vấn đề nổi cộm; tinh thần tự phê bình và phê bình thấp; còn biểu hiện né tránh, nể nang. Ở một số cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, sinh hoạt chi bộ bị lẫn với sinh hoạt chuyên môn, làm mờ nhạt vai trò lãnh đạo của chi bộ.

Một vấn đề đáng lo ngại khác là chất lượng đội ngũ bí thư chi bộ chưa đồng đều. Có nơi, bí thư chưa chuẩn bị kỹ nội dung sinh hoạt, còn lúng túng điều hành; chưa tổng hợp được kết luận rõ ràng; chưa nắm bắt đầy đủ chủ trương, chính sách mới để định hướng cho đảng viên. Một bộ phận đảng viên vẫn tham gia sinh hoạt theo kiểu “đi cho có mặt”, thiếu ghi chép, thiếu trách nhiệm, ngại góp ý, ngại đấu tranh với sai phạm.

Chính những tồn tại này đòi hỏi Thanh Hóa phải chuyển động mạnh mẽ, quyết liệt và đồng bộ hơn, coi việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài, gắn với xây dựng Đảng từ gốc, xây dựng Đảng từ mỗi đảng viên, mỗi chi bộ.

Trên cơ sở đó, Tỉnh ủy Thanh Hóa đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng, trong đó có Kế hoạch số 296 và Hướng dẫn số 01 về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong giai đoạn mới. Đây là khung định hướng quan trọng để chuẩn hóa nội dung sinh hoạt chi bộ theo hướng thiết thực, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả.

Tỉnh cũng đặc biệt chú trọng chuẩn hóa đội ngũ bí thư chi bộ. Bí thư chi bộ không chỉ là người điều hành cuộc họp, mà là trung tâm quy tụ đoàn kết, là người “giữ lửa” tư tưởng trong chi bộ, là người nắm chắc tình hình địa phương để đưa ra chủ trương đúng. Do vậy, Thanh Hóa yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng bắt buộc về kỹ năng điều hành, kỹ năng xử lý tình huống, nắm bắt dư luận, xây dựng nghị quyết, hòa giải nội bộ và vận động Nhân dân. Tài liệu bồi dưỡng chuyên biệt cho đội ngũ bí thư chi bộ, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố đã được ban hành làm cẩm nang cho từng địa phương.

Thanh Hóa đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong sinh hoạt chi bộ. Việc triển khai “Sổ tay đảng viên điện tử” cho 100% chi bộ, kết hợp họp trực tuyến đối với chi bộ đông đảng viên hoặc có đảng viên làm ăn xa giúp duy trì nền nếp sinh hoạt, đồng thời hiện đại hóa công tác Đảng, giảm thủ tục giấy tờ, tăng khả năng tra cứu, lưu trữ, giám sát. Cùng với đó, đội ngũ tổ công nghệ số cộng đồng tiếp tục được phát huy để hỗ trợ các chi bộ trong quá trình chuyển đổi số.

Tỉnh ủy Thanh Hóa xác định nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ không chỉ dừng lại ở việc đổi mới phương pháp, mà phải được thực hiện với tinh thần tự soi, tự sửa, tự đổi mới. Chi bộ có mạnh thì Đảng bộ mới mạnh; Đảng bộ mạnh thì chính quyền mới hiệu lực, hiệu quả; Nhân dân mới đồng thuận, xã hội mới ổn định. Với quyết tâm chính trị cao, sự chỉ đạo xuyên suốt của Tỉnh ủy và sự vào cuộc trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, Thanh Hóa đang từng bước đưa sinh hoạt chi bộ đi vào nền nếp mới: thực chất, kỷ cương, dân chủ, chiến đấu và gắn với nhiệm vụ phát triển địa phương. Đây chính là bước đi quan trọng để củng cố niềm tin của Nhân dân, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh từ cơ sở, tạo nền tảng để Thanh Hóa thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới.

Bài và ảnh: Minh Hiếu