Nhập tịch VĐV thể thao: Để không 'đốt cháy' chính mình
Nhập tịch VĐV đang trở thành xu hướng tại nhiều quốc gia Đông Nam Á, đặt ra bài toán cân bằng giữa mục tiêu thành tích trước mắt và chiến lược phát triển bền vững của thể thao.
So với các lĩnh vực khác có sử dụng lao động nước ngoài tại Việt Nam, thể thao mang những đặc thù riêng, bởi tính chất đại diện màu cờ sắc áo trong thi đấu đỉnh cao. Trong một năm qua, khái niệm VĐV nhập tịch được chú ý trở lại, bắt đầu từ bóng đá Việt Nam. Nhân kỳ Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 33 đang diễn ra tại Thái Lan, câu chuyện nhập tịch VĐV nhằm hướng tới thành tích, cùng những giá trị, rào cản và yêu cầu thận trọng để đạt hiệu quả, tiếp tục thu hút sự quan tâm.
Trong thành phần các đoàn thể thao tham dự SEA Games 33, nhiều VĐV nhập tịch đã xuất hiện. Có thể kể đến các chân chạy Philippines, một số VĐV bóng bàn và cầu lông Malaysia, Singapore, hay đội bóng đá nam Indonesia. Với thể thao Việt Nam, kỳ đại hội này chúng ta không có gương mặt nhập tịch nào, có một số cái tên dạng Việt kiều mới có quốc tịch như Viktor Lê ở môn bóng đá, Chris Dierker của bóng rổ hay Jeremie Loic Lương của bơi lội. Những gương mặt này có bố hoặc mẹ là người Việt Nam.
Có thể nói ngoài bóng đá cấp độ đội tuyển quốc gia, thể thao Việt Nam vẫn chưa mạnh tay chạy đua tìm kiếm tài năng từ ngoại lực bằng con đường nhập tịch. Gần đây nhất, có thêm 2 cầu thủ gốc gác nước ngoài hoàn toàn đã nhập tịch thành công là Đỗ Hoàng Hên và Đỗ Phi Long. Cả hai thỏa mãn những điều kiện khắt khe của Liên đoàn bóng đá thế giới, trong đó có cư trú đủ 5 năm ở Việt Nam, hứa hẹn sẽ nâng cấp sức mạnh cho đội tuyển Việt Nam và mang đến những hiệu ứng khác.
Câu chuyện nhập tịch VĐV cho một số môn thể thao khác, nhất là nhiều môn có thể cạnh tranh, tạo sức bật cho mục tiêu ASIAD hay Olympic cũng từng được nói tới. Nguồn ngoại lực này được kỳ vọng sẽ rút ngắn thời gian đào tạo cho đến khi có thành tích, so với việc đầu tư bài bản trong nước.
Ông Đinh Việt Hùng – Phó Chủ tịch Hiệp hội Thể thao dưới nước chia sẻ: “Các môn thể thao chu kỳ như bơi lội hay điền kinh đòi hỏi quá trình đào tạo rất dài. Có những vận động viên phải mất 10 năm hoặc hơn mới đạt được thành tích đỉnh cao”.
Tuy nhiên, điều bất cập nằm ở việc nếu những gương mặt nhập tịch xuất hiện, cơ hội nào cho các tài năng trẻ đang nỗ lực vươn mình, để tiếp bước các lớp VĐV thành công. Đào tạo và phát triển đang là khâu yếu của thể thao Việt Nam, những nhà hoạch định cần phải xem xét kỹ vấn đề này giữa trào lưu nhập tịch thể thao ở Đông Nam Á.
Ông Nguyễn Danh Hoàng Việt – Cục trưởng Cục Thể dục Thể thao Việt Nam cho biết: “Chúng ta phải vọng đến những mục tiêu nó cao hơn, đặc biệt là một số môn thể thao trọng điểm như điền kinh bơi hoặc là cử tạ. Thể thao Việt Nam đang kỳ vọng những bước đột phá”.
Một sự chọn lọc có hiệu quả và rất đặc thù Việt Nam như bóng đá đã và đang làm sẽ là một gợi ý cho cả ngành thể thao, dù ở tương lai gần, chúng ta chưa có chủ trương nhập tịch các VĐV ngoài bóng đá, nhưng sẵn sàng dang tay đón những tài năng Việt kiều đủ điều kiện. Sự đầu tư sẽ vẫn tập trung vào nguồn nội lực sẵn có, thay vì đốt cháy giai đoạn để chạy theo thành tích. Khó khăn nhất nằm ở sự kiên trì trước những bước tiến thành tích xung quanh, nhưng đổi lại là một tương lai phát triển bền vững.
