Nhật Bản: Đảng LDP cầm quyền đạt thỏa thuận liên minh với đảng Duy Tân

Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền Sanae Takaichi (phải) và người đứng đầu Đảng Đổi mới Nhật Bản Hirofumi Yoshimura tham dự một cuộc họp ở Tokyo ngày 15/10. (Ảnh: China Daily)

Ngày 18/10, đại diện đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản và đảng Duy Tân Nhật Bản (JIP) đã xác nhận đã đạt được thỏa thuận về việc thành lập liên minh mới dưới hình thức JIP sẽ “hậu thuẫn ngoài Nội các,” tức là không cử thành viên tham gia một chức danh bộ trưởng.

Động thái này đánh dấu một giai đoạn mới trong nền chính trị đa đảng của Nhật Bản, sau khi đảng Công Minh rút khỏi liên minh với LDP sau 26 năm cộng tác.

Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, trên cơ sở thỏa thuận này, chủ tịch JIP Hirofumi Yoshimura và Chủ tịch LDP Sanae Takaichi dự kiến sẽ ký thỏa thuận liên minh vào ngày 20/10, một ngày trước khi kỳ họp Quốc hội bất thường được khai mạc và tiến hành bầu chọn Thủ tướng mới kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba.

JIP dự kiến sẽ bỏ phiếu ủng hộ bà Takaichi trong cuộc bỏ phiếu của các nghị sỹ Quốc hội Nhật Bản chọn Thủ tướng mới vào ngày 21/10 tới, qua đó gần như đảm bảo chắc chắn bà Takaichi sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.

Bà Takaichi đã được bầu làm Chủ tịch LDP vào ngày 4/10 vừa qua.

Tuy nhiên, con đường phía trước của bà Takaichi trên cương vị người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản được dự báo sẽ không ít chông gai trong việc thúc đẩy các chính sách được cho là mang đậm màu sắc bảo thủ.

Bởi vì ngay cả khi LDP và JIP hợp tác, chính phủ của bà Takaichi vẫn chưa đạt được đa số tuyệt đối 233 ghế trong Hạ viện gồm 465 ghế.

Trước đó, chỉ vài ngày sau khi đảng Công Minh, một đảng có lập trường trung dung, rút khỏi liên minh với LDP, tân Chủ tịch LDP Takaichi và Chủ tịch JIP Yoshimura, đồng thời là Thống đốc tỉnh Osaka, đã liên tiếp có các cuộc đàm phán chính sách.

Đến cuối ngày 17/10, các quan chức cấp cao của hai đảng đã thống nhất rằng LDP sẽ nỗ lực thực hiện các đề xuất của JIP như giảm thuế tiêu dùng cho thực phẩm xuống 0% (từ mức hiện nay tối đa là 10%) và bãi bỏ các khoản quyên góp từ doanh nghiệp và tổ chức.

LDP cũng đã chấp thuận yêu cầu của phía JIP về việc cắt giảm số ghế nghị sỹ Quốc hội, điều mà ông Yoshimura gọi là “điều kiện tiên quyết” để tham gia liên minh. Hai đảng có kế hoạch đệ trình các dự luật liên quan tại kỳ họp Quốc hội bất thường mà theo kế hoạch sẽ diễn ra vào ngày 21/10.

Về cơ chế hợp tác trong liên minh, dự kiến JIP sẽ tham gia theo hình thức “hậu thuẫn ngoài Nội các,” tức là không tham gia thành viên nào trong Nội các mới của bà Takaichi nhưng một đề xuất được đưa ra là bổ nhiệm ông Takeshi Endo, Chủ tịch Ủy ban các vấn đề Quốc hội của JIP làm trợ lý Thủ tướng.

Tại cuộc họp chính sách đầu tiên, bà Takaichi đã mời JIP tham gia Nội các mới nhưng một số nghị sỹ JIP cho rằng nên chờ đến khi tiến triển chính sách rõ ràng hơn. Điều này khiến khả năng JIP tham gia Nội các chỉ ở vai trò trợ lý cho Thủ tướng là điều dễ xảy ra.

Dự kiến, hai đảng sẽ thành lập một cơ quan tham vấn chung để thực thi thỏa thuận liên minh.

Là một phần của liên minh cầm quyền, JIP sẽ tham gia các cuộc thảo luận trước khi trình dự luật của chính phủ.

Hai bên sẽ tiếp tục thảo luận về việc giảm thuế tiêu dùng cho mặt hàng thực phẩm xuống 0% và hướng tới việc chấm dứt các khoản quyên góp từ doanh nghiệp và tổ chức trước tháng 9/2027, khi nhiệm kỳ chủ tịch đảng của bà Takaichi kết thúc.

LDP đã giao toàn quyền cho bà Takaichi xử lý vấn đề liên minh, trong khi JIP sẽ tổ chức cuộc họp ban điều hành tại Osaka vào ngày 19/10 và họp toàn thể các nghị sỹ của đảng này vào ngày hôm sau để chính thức phê chuẩn thỏa thuận liên minh với LDP.

Hiện tại, trong Hạ viện, LDP có 196 ghế, đảng Dân chủ Lập hiến Nhật Bản (CDPJ) có 148 ghế, JIP có 35 ghế và đảng Công Minh có 24 ghế. Nếu LDP và JIP hình thành liên minh, tổng số ghế của họ sẽ là 231 ghế, khoảng cách đến mốc 233 ghế để đạt được mục tiêu quá bán trong tổng số 465 ghế tại Hạ viện là rất nhỏ.

Mặc dù CDPJ đang lên kế hoạch đề cử lãnh đạo của mình là cựu Thủ tướng Yoshihiko Noda làm ứng cử viên Thủ tướng nhưng ngay cả khi tiến vào được vòng bỏ phiếu thứ hai thì cơ hội giành chiến thắng của bà Takaichi là gần như tuyệt đối./.

(TTXVN/Vietnam+)