Nhiều chính sách hỗ trợ giảm nghèo ở Hưng Yên

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên, trên địa bàn tỉnh, đến nay các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã được triển khai thực hiện đồng bộ và mang lại nhiều hiệu quả thiết thực.

Các sở, ngành chức năng, các địa phương trong tỉnh căn cứ nhiệm vụ được giao đã chủ động tham mưu cho tỉnh thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn…

Góp phần đảm bảo an sinh xã hội

Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên cho biết, giai đoạn 2021 - 2025, trước khi sáp nhập, tỉnh Thái Bình (trước đây) đã thực hiện cấp 76.410 thẻ BHYT người nghèo, 113.438 thẻ BHYT người cận nghèo. Hỗ trợ miễn học phí cho 31.434 học sinh thuộc hộ nghèo, giảm học phí cho 27.624 lượt học sinh thuộc hộ cận nghèo, hỗ trợ chi phí học tập cho 42.734 lượt học sinh nghèo, hỗ trợ tiền ăn trưa cho 10.359 lượt trẻ em từ 3 - 5 tuổi học mẫu giáo.

Bên cạnh đó, hỗ trợ tiền điện cho 67.730 lượt hộ nghèo; 3.420 lượt hộ nghèo, 4.546 lượt hộ cận nghèo được hỗ trợ chính sách ưu đãi; 4.469 lượt hộ cận nghèo vay tín dụng phát triển sản xuất kinh doanh; 37.853 lượt hộ thoát nghèo được vay vốn tín dụng.

Tỉnh Hưng Yên (cũ) cũng đã thực hiện miễn, giảm, cấp bù học phí cho 31.795 học sinh; hỗ trợ chi phí học tập, ăn trưa cho 29.931 lượt học sinh; hỗ trợ thiết bị học trực tuyến cho 549 học sinh thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ có hoàn cảnh khó khăn; hỗ trợ cho trên 47.000 lượt hộ nghèo về tiền điện. Trên 42.000 lượt người thuộc hộ nghèo, trên 61.000 lượt người thuộc hộ cận nghèo được cấp thẻ BHYT miễn phí; có 376 nghìn lượt người thuộc hộ làm nông nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình được hỗ trợ mua thẻ BHYT.

Nhiều ngôi nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Hưng Yên được sửa chữa, thay thế, giúp người có hoàn cảnh khó khăn có cuộc sống mới ngày càng ổn định. Ảnh: Trí Thanh.

Theo đại diện Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hưng Yên, giai đoạn 2021 đến nay, tỉnh Hưng Yên đã quan tâm ban hành chính sách hỗ trợ về y tế nhằm giảm nghèo bền vững góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Từ năm 2023, người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của Chính phủ được hỗ trợ thêm 40% mức đóng bảo hiểm y tế (ngoài 30% được hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước); người thuộc hộ gia đình ngư nghiệp có mức sống trung bình được hỗ trợ thêm 70% mức đóng BHYT (ngoài 30% hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước).

Trong việc thực hiện chính sách riêng về hỗ trợ khuyến khích sử dụng hình thức hỏa của tỉnh, Hưng Yên đã thực hiện hỗ trợ chi phí hỏa táng cho 761 trường hợp người chết thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo với tổng số tiền 4,643 tỷ đồng.

Giai đoạn 2021 - 2025, Hưng Yên có gần 76.000 lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn với tổng số tiền được vay là 2.693,887 tỷ đồng. Nhiều năm qua, Hưng Yên là một trong những địa phương có tỷ lệ nợ quá hạn thấp nhất toàn quốc.

Thực hiện Đề án xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chỉ đạo của Chính phủ trên phạm vi toàn quốc, đến nay tỉnh Hưng Yên (cũ) và tỉnh Thái Bình (trước đây) đã hoàn thành Đề án này trên địa bàn toàn tỉnh.

Trong đó, Thái Bình (cũ) thực hiện hỗ trợ xây mới, sửa chữa 2.109/2.109 hộ (xây mới 1.446 hộ, sửa chữa 663 hộ) với tổng kinh phí hỗ trợ 177,75 tỷ đồng. Hưng Yên (trước đây) thực hiện hỗ trợ xây mới, sửa chữa 406 nhà (xây mới 247 hộ, sửa chữa 159 hộ), kinh phí hỗ trợ 32,65 tỷ đồng.

Một số khó khăn trong việc thực hiện tại cấp cơ sở

Ông Lê Trung Cần, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên thông tin, về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững từ năm 2021 đến tháng 6/2025, đối với Hưng Yên (trước đây), công tác phân bổ, giao kế hoạch và sử dụng vốn ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương thực hiện Chương trình trong giai đoạn 2021 - 2025 và hằng năm, từ năm 2017 Hưng Yên (cũ) tự đảm bảo cân đối thu, chi ngân sách Nhà nước, do vậy tỉnh không nhận nguồn vốn phân bổ từ ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025.

Về ngân sách địa phương, Hưng Yên đã bố trí ngân sách tỉnh để triển khai thực hiện một số dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đồng thời chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị trên cơ sở chức năng nhiệm vụ được giao thực hiện lồng nghép các nhiệm vụ, mục tiêu về giảm nghèo trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cơ quan, đơn vị.

Giai đoạn 2021 - 2025, dự kiến nguồn vốn thực hiện các dự án, tiểu dự án trong Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững theo Kế hoạch số 213/KH-UBND ngày 30/12/2022 của UBND tỉnh Hưng Yên là 80,984 tỷ đồng (trong đó vốn ngân sách tỉnh 11,947 tỷ đồng, vốn ngân sách huyện, xã 52,037 tỷ đồng, vốn huy động cộng đồng 17 tỷ đồng). Tuy nhiên, UBND tỉnh chưa cân đối bố trí được nguồn lực để thực hiện chương trình theo kế hoạch nêu trên.

Giai đoạn 2021 - 2024, ngân sách địa phương đã bố trí kinh phí từ ngân sách chi sự nghiệp cho Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (trước đây) triển khai thực hiện một số nội dung về truyền thông về công tác giảm nghèo, nâng cao năng lực cho cán bộ, rà soát viên thực hiện công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ hàng năm trên địa bàn tỉnh với tổng số kinh phí trên 1,1 tỷ đồng.

Đối với tỉnh Thái Bình (cũ), tổng kinh phí từ ngân sách Trung ương nhằm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 được phân bổ 254.517 triệu đồng (vốn đầu tư phát triển 12.756 triệu đồng; vốn sự nghiệp 241.761 triệu đồng). Hàng năm, HĐND tỉnh đã phân bổ, UBND tỉnh đã giao kế hoạch vốn cho các cơ quan, đơn vị, địa phương để triển khai thực hiện các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình. Giai đoạn 2021 - 2025 đã thực hiện giải ngân 43,912 tỷ đồng (đạt 17,26%).

Giai đoạn 2021 - 2025, ngân sách địa phương của tỉnh Thái Bình (trước đây) được phân bổ 9.220 triệu đồng (nguồn vốn sự nghiệp), trong đó chi cho cho công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ hằng năm là 2.700 triệu đồng; chi thực hiện phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em 2.250 triệu đồng; chi thực hiện Tiểu dự án 3 thuộc dự án 4 hỗ trợ việc làm bền vững 4.270 triệu đồng.

Cùng với nguồn lực từ ngân sách Nhà nước bố trí thực hiện các chính sách giảm nghèo chung và các chính sách của tỉnh. Hàng năm, MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị trên địa bàn Hưng Yên đã tích cực phối hợp, tham gia vận động được nhiều nguồn lực, góp phần rất lớn để cùng với ngân sách nhà nước thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững và đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn.

Đồng thời, tuyên truyền, vận động các tổ chức, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng Phong trào thi đua “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” ủng hộ, xây dựng Quỹ “Vì người nghèo” các cấp để có thêm nguồn lực hỗ trợ hộ nghèo.

Nhiều tổ chức, đơn vị đã trực tiếp tặng quà cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn, hỗ trợ xây nhà “Đại đoàn kết”, tặng quà dịp Tết Nguyên đán, hỗ trợ phát triển kinh tế, khám chữa bệnh, tai nạn rủi ro, đột xuất…

Diện mạo nông thôn ở Hưng Yên ngày càng khởi sắc. Ảnh: Phùng Nguyện/Mekong ASEAN.

Năm 2025, nguồn kinh phí sự nghiệp ngân sách Trung ương hỗ trợ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ giao cho Thái Bình (trước đây) tại Quyết định số 570/QĐ-TTg ngày 11/3/2025 là 79.486 triệu đồng. HĐND, UBND tỉnh Thái Bình (cũ) đã phân bổ, giao dự toán kinh phí hỗ trợ cho các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh là 4.573 triệu đồng và các huyện, thành phố (trước đây) là 74.913 triệu đồng.

Căn cứ các quy định của Trung ương quy định về thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực tài chính, để kịp thời triển khai thực hiện và giải ngân kinh phí sự nghiệp nguồn ngân sách Trung ương hỗ trợ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 tỉnh Thái Bình (trước đây), Sở Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng phương án điều chỉnh nguồn kinh phí sự nghiệp đã phân bổ cho các huyện, thành phố (cũ) để hỗ trợ cho các xã mới thành lập (thuộc địa bàn các huyện, thành phố được phân bổ trước khi sắp xếp, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp).

Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững những tháng cuối năm 2025 khi thời điểm các xã, phường mới sau sáp nhập, kinh phí thực hiện các dự án, tiểu dự án của Chương trình được chuyển từ UBND cấp huyện về làm ảnh hưởng tới việc tiếp nhận và triển khai thực hiện.

Mặt khác, do bỏ cấp huyện nên đầu mối là các xã, phường, vì thế phạm vi triển khai rộng trong khi cán bộ cấp tỉnh ít, cán bộ làm công tác giảm nghèo cấp xã có sự điều động luân chuyển hoặc nghỉ nên khó khăn cho công tác thực hiện tại cấp cơ sở.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên đề nghị, trong bối cảnh cả nước thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp thì các văn bản hướng dẫn của Trung ương cần rõ ràng, cụ thể, chi tiết nhằm cụ thể hóa quyền hạn và trách nhiệm của 2 cấp, trong đó tăng cường phân cấp, phân quyền cho cấp xã, tránh chồng chéo hoặc thiếu sót trong quản lý, điều hành.

Trên thực tế, tỉnh Hưng Yên (mới) cơ bản hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo chủ yếu là người cao tuổi, người khuyết tật, không có lao động nên tiếp tục cần sự hỗ trợ của Nhà nước về chính sách bảo hiểm, y tế, giáo dục và các chính sách an sinh xã hội khác để đảm bảo cuộc sống.

Để không ai bị bỏ lại phía sau

Chia sẻ với Mekong ASEAN, đại diện Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hưng Yên cho biết, mục tiêu đến năm 2030 tỉnh Hưng Yên phấn đấu giảm 1/3 số hộ nghèo trở lên so với năm 2026 (theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026 - 2030); 100% hộ nghèo có nhu cầu được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản ( y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin, việc làm).

Đồng thời, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho lao động nghèo, lao động nông thôn, tạo việc làm gắn với thu nhập, cải thiện sinh kế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người nghèo. Cùng với đó, thực hiện đầy đủ, kịp thời chính sách cho 100% người nghèo, người cận nghèo theo quy định. Thực hiện trợ giúp đột xuất đối tượng có hoàn cảnh khó khăn; vận động xã hội hóa tham gia thực hiện trợ giúp xã hội; hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Đến năm 2035, Hưng Yên phấn đấu cơ bản không còn hộ nghèo về thu nhập; giảm mạnh về hộ nghèo đa chiều. Mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận việc làm bền vững, phát triển toàn diện. Tỉnh sẽ kết hợp hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, phát triển kinh tế và chuyển đổi số để không ai bị bỏ lại phía sau.

Bên cạnh đó, tỉnh Hưng Yên sẽ thực hiện hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản (việc làm, giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch vệ sinh môi trường, thông tin truyền thông…).

Về hỗ trợ phát triển sản xuất, mục tiêu của tỉnh sẽ hỗ trợ nâng cao năng lực sản xuất nông, lâm, ngư, diêm nghiệp; đẩy mạnh phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao nhằm đổi mới phương thức, kỹ thuật sản xuất, bảo đảm an ninh lương thực, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, tăng thu nhập; gắn với quy hoạch sản xuất, đề án chuyển đổi cơ cấu sản xuất của địa phương theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất, phát triển các sản phẩm có tiềm năng, thế mạnh tại địa phương, tạo giá trị gia tăng cho người sản xuất, thoát nghèo bền vững.

Theo đó, phát triển sản xuất nông, lâm, ngư, diêm nghiệp. Tập huấn kỹ thuật, tư vấn chuyển giao kỹ thuật, cung cấp cây trồng, vật nuôi, vật tư, công cụ, dụng cụ sản xuất, phân bón, thức ăn chăn nuôi, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y…

Đời sống của người dân Hưng Yên ngày một nâng cao. Ảnh: Phùng Nguyện/Mekong ASEAN.

Đối với việc hỗ trợ cải thiện dinh dưỡng, chính sách này của Hưng Yên nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng và giảm suy dinh dưỡng thấp còi, chăm sóc sức khỏe, nâng cao thể trạng và tầm vóc của trẻ em dưới 16 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và trẻ em sinh sống trên địa bàn tỉnh.

Trong đó, tỉnh hỗ trợ tiếp cận, can thiệp trực tiếp phòng chống suy dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng cho bà mẹ, trẻ em dưới 5 tuổi thuộc gia đình hộ nghèo và cận nghèo. Tăng cường giáo dục chăm sóc dinh dưỡng; can thiệp phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng; bảo vệ chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ em học đường (trẻ từ 5 nến dưới 16 tuổi).

Định hướng về hỗ trợ giáo dục nghề nghiệp của Hưng Yên, sẽ phát triển cả về quy mô và chất lượng đào tạo, hỗ trợ đào tạo nghề cho người nghèo, người cận nghèo và người dân sinh sống trên địa bàn tỉnh, gắn kết chặt chẽ giáo dục nghề nghiệp với tạo việc làm, sinh kế bền vững, tăng thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Cụ thể, Hưng Yên hỗ trợ cơ sở vật chất, thiết bị, phương tiện đào tạo cho các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh. Tổ chức đào tạo nghề cho người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người lao động thuộc hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình, người lao động có thu nhập thấp.

Về mục tiêu hỗ trợ tạo việc làm, tỉnh sẽ đẩy mạnh cung cấp thông tin thị trường lao động, đa dạng hóa các hoạt động giao dịch việc làm, kết nối cung cầu lao động, hỗ trợ tạo việc làm bền vững cho người lao động, ưu tiên người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo.

Theo đó, Hưng Yên thực hiện hỗ trợ cơ sở hạ tầng, trang thiết bị công nghệ thông tin để hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, hình thành sàn giao dịch việc làm trực tuyến và xây dựng các cơ sở dữ liệu. Xây dựng cơ sở dữ liệu việc tìm người - người tìm việc.

Quản lý lao động gắn với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu khác. Thu thập, phân tích, dự báo thị trường lao động. Hỗ trợ kết nối việc làm thành công.

Ngoài ra, tỉnh thực hiện hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa, nâng cấp nhà ở hiện có; đảm bảo diện tích sử dụng tối thiểu 30m2 “3 cứng” (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng) và tuổi thọ căn nhà từ 20 năm trở lên.

Đồng thời, tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ thông tin và truyền thông. Cung cấp dịch vụ thông tin công cộng tại các điểm cung cấp dịch vụ bưu chính công cộng phục vụ tiếp cận thông tin của nhân dân…

Phùng Nguyện