Nhiều kết quả nổi bật từ chương trình giảm nghèo bền vững

Đây là thông tin được ghi nhận tại buổi làm việc giữa Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc với đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường, liên quan đến kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng, các chỉ tiêu hằng năm về giảm nghèo bền vững của Việt Nam đều đạt và vượt mục tiêu Quốc hội, Chính phủ giao.

Theo chuẩn nghèo đa chiều, tỷ lệ hộ nghèo cả nước đến cuối 2024 còn 1,93%, giảm bình quân 1,03% mỗi năm, đúng với mức 1-1,5% được đặt ra. Với các huyện nghèo, tỷ lệ này giảm mạnh từ 44,97% xuống 24,86%, bình quân giảm 6,7% mỗi năm, vượt xa chỉ tiêu 4-5%. Riêng trong đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ hộ nghèo giảm một nửa, từ 25,91% còn 12,55%.

Song song với giảm nghèo về thu nhập, chương trình cũng chú trọng cải thiện hạ tầng và dịch vụ xã hội. Hơn 2.600 công trình hạ tầng mới được xây dựng, hơn 2.300 công trình được duy tu, góp phần giúp 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo đạt chuẩn nông thôn mới, vượt chỉ tiêu 30% được giao. Nỗ lực này không chỉ nâng cao điều kiện sống, hỗ trợ sản xuất, thương mại, mà còn góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các khu vực.

Trong lĩnh vực sản xuất, hơn 10.500 mô hình, dự án giảm nghèo đã được triển khai, thu hút hơn 200.000 hộ dân tham gia. Hơn một nửa trong số này là dự án hỗ trợ nông nghiệp, giúp gần 100.000 hộ cải thiện phương thức canh tác, áp dụng công nghệ, nâng cao năng suất. Các mô hình đã thúc đẩy chuyển dịch lao động từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất tập trung, gắn với chuỗi giá trị.

Về an sinh xã hội, gần 125.000 lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo đã được hỗ trợ kết nối việc làm, vượt xa mục tiêu tối thiểu 100.000 lao động. Gần 6.300 phiên giao dịch việc làm được tổ chức, kết nối thông tin cho khoảng 3 triệu người tìm việc và hơn một triệu đơn vị sử dụng lao động. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em dưới 16 tuổi giảm xuống còn 26,43%, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu dưới 34%. Ngoài ra, chương trình đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa gần 90.000 căn nhà cho hộ nghèo, góp phần lan tỏa phong trào “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”.

Ông Phạm Hồng Đào, Phó Chánh văn phòng Quốc gia về giảm nghèo, cho biết Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận là một trong những nước có tốc độ thoát nghèo nhanh nhất. Năm 1998, tỷ lệ hộ nghèo khoảng 58%, đến cuối 2024 còn 1,93%. Theo ông Đào, kết quả này đến từ sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của hệ thống chính trị và đặc biệt là nỗ lực vươn lên của người dân.

Việt Nam cũng là một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Á áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, không chỉ dựa vào thu nhập mà còn tính đến khả năng tiếp cận giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch và thông tin. Cách tiếp cận này giúp số lượng người nghèo được thụ hưởng chính sách tăng lên 2,3 lần, đảm bảo công bằng xã hội và mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ cơ bản.

Tuy vậy, công tác giảm nghèo vẫn đối mặt thách thức khi một số địa bàn trung du, miền núi phía Bắc và Tây Nguyên còn tỷ lệ nghèo trên 50%. Nhiều vùng thiếu hạ tầng thiết yếu, nguy cơ tái nghèo cao. Một bộ phận nhỏ người dân còn tâm lý trông chờ, ỷ lại, chưa muốn thoát nghèo.

Theo các chuyên gia, giai đoạn 2026-2030 cần tập trung hơn vào thay đổi tư duy, tạo động lực để người dân chủ động vươn lên. Việc nâng cao năng lực cán bộ cơ sở, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong giám sát, cùng với huy động sự tham gia của toàn xã hội được xem là giải pháp để bảo đảm mục tiêu giảm nghèo bền vững trong những năm tới.

Nhung Bùi