Nhiều kiến nghị sát thực tế về cách tính thuế thu nhập cá nhân

Giá các mặt hàng tiêu dùng tăng đáng kể nhưng mức tính thuế thu nhập cá nhân vẫn như cũ.

Chia sẻ với phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Đồng Nai, nhiều người nộp thuế nhận định: Việc sửa đổi Luật Thuế TNCN hiện nay là nhu cầu cấp bách. Bởi, chính sách thuế TNCN hiện hành bộc lộ nhiều bất cập, chưa theo kịp sự biến động của bối cảnh kinh tế - xã hội. Qua đó, đề xuất nhiều ý kiến với mong muốn xây dựng một chính sách thuế linh hoạt, phù hợp với thực tế xã hội…

Sửa đổi mức giảm trừ gia cảnh, người phụ thuộc

Theo quy định hiện hành, mức GTGC đối với cá nhân người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng, còn mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Mức này được áp dụng từ năm 2020 đến nay, trong khi giá cả sinh hoạt tiêu dùng tăng, đặc biệt là ở các đô thị, nhưng mức giảm trừ này vẫn chưa được điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.

“Năm 2020, tôi có thu nhập 21 triệu đồng/tháng, sau khi GTGC (một người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng), phải đóng thuế trên phần thu nhập khoảng 5,6 triệu đồng. Đến thời điểm này, mức lương hiện tại của tôi vẫn không tăng, trong khi giá cả sinh hoạt đã tăng đáng kể, làm kéo giảm mức thu nhập thực tế, nhưng vẫn phải đóng mức thuế như cũ. Như vậy, thuế không phản ánh đúng thực trạng thu nhập thực tế của người dân. Đây là điểm bất hợp lý cần thay đổi” - bà Võ Kim Dung (ngụ phường Biên Hòa) chia sẻ.

Tương tự, anh Trần Huy Tân (ngụ xã Dầu Giây) cho rằng: Mức giảm trừ mỗi người phụ thuộc đang áp dụng là 4,4 triệu đồng/tháng bộc lộ nhiều bất cập. Anh Tân dẫn chứng: Chi phí lo ăn, học cho một người con đang học mầm non hoặc bậc phổ thông trường công lập hiện nay từ 6-7 triệu đồng/tháng. Nếu con học đại học, phải đi thuê nhà trọ ở các thành phố thì chi phí tầm 10 triệu đồng/tháng. Chi phí chăm sóc cha, mẹ già yếu còn cao hơn nhiều, nhất là đối với những gia đình neo người cần phải thuê người phụ giúp… Rõ ràng, mức giảm trừ đang được áp dụng thấp hơn nhiều so với thực tế chi tiêu. Việc này làm gia tăng gánh nặng tài chính cho các gia đình có con nhỏ hoặc phải chăm sóc người phụ thuộc.

“Trong Dự thảo Luật Thuế TNCN (thay thế) Bộ Tài chính đề xuất nâng mức GTGC cho người nộp thuế lên 15,5 triệu đồng/tháng và cho người phụ thuộc lên 6,2 triệu đồng/tháng. Tôi thấy mức này vẫn còn thấp, chưa phù hợp trong bối cảnh giá cả các mặt hàng, dịch vụ thiết yếu tăng cao trong suốt 5 năm qua. Theo tôi, để mức tăng phù hợp với thực tế nên áp dụng cơ chế điều chỉnh mức giảm trừ tự động theo lạm phát, thay vì duy trì mức cố định như hiện nay” - anh Tân đề xuất.

Điều chỉnh cho phù hợp thực tế

Nhiều ý kiến cho rằng: Quy định về điều kiện người phụ thuộc, thu nhập vãng lai còn thiếu thực tế. Đơn cử như quy định người có thu nhập trên 1 triệu đồng/tháng không được xem là người phụ thuộc khiến nhiều người nộp thuế TNCN thiệt thòi.

Anh Nguyễn Thanh Danh (ngụ xã Bàu Hàm) cho biết: “Mẹ tôi nhận lương hưu chỉ hơn 3 triệu đồng/tháng nên không được tính là người phụ thuộc. Trong khi chi phí chăm sóc cho một người lớn tuổi vượt gấp mấy lần số lương hưu của mẹ tôi. Mong đợt điều chỉnh lần này, Chính phủ xem xét lại quy định, nên cho người có thu nhập dưới mức GTGC đối với người phụ thuộc vẫn được tính là người phụ thuộc” - anh Danh đề xuất.

Luật Thuế TNCN quy định thu nhập vãng lai từ 2 triệu đồng trở lên sẽ khấu trừ thuế 10%. Quy định này gây phiền hà cho những người có thu nhập thấp, bởi họ buộc phải mất thời gian và công sức làm thủ tục hoàn thuế.

Bà Nguyễn Thị Thanh Bình (ngụ phường Trảng Dài) làm tạp vụ cho một doanh nghiệp tại địa phương được trả lương khoán 6 triệu đồng/tháng. Mức thu nhập này chưa đến 11 triệu đồng nên không phải đóng thuế TNCN. Tuy nhiên, bà vẫn bị trừ thuế 10% theo quy định, như vậy mỗi tháng bà chỉ nhận được 5,4 triệu đồng.

“Tôi nghe nói sau này sẽ được hoàn tiền thuế, nhưng tôi không biết gì về thủ tục để làm hoàn thuế nên không thể làm thủ tục nhận lại số tiền đã bị khấu trừ. Có thể bớt thủ tục hoặc miễn trừ thuế không, chứ trừ đi rồi hoàn lại, tôi thấy rắc rối, phiền hà quá” - bà Bình cho hay.

Liên quan đến thủ tục kê khai, quyết toán hoàn thuế, chị Nguyễn Thị Vân, kế toán phụ trách về thuế tại một doanh nghiệp ở phường Tân Triều, chia sẻ: Hiện nay, việc kê khai thuế TNCN phải thực hiện nhiều bước như: thu thập các chứng từ khấu trừ thuế, điền biểu mẫu, nộp hồ sơ và chờ xét duyệt… Các bước này thực hiện thủ công nên mất thời gian, dễ sai sót, nhất là đối với người không có chuyên môn kế toán. Trường hợp người lao động có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau, phải tự quyết toán thuế, nhưng hệ thống hiện tại chưa hỗ trợ đầy đủ, khiến quá trình kê khai trở nên phức tạp hơn. Nhiều người không có chuyên môn phải thuê kế toán bên ngoài làm giúp, dẫn đến tốn kém…

“Để hỗ trợ người nộp thuế, luật nên quy định đơn giản hóa thủ tục kê khai, quyết toán và hoàn thuế” - chị Vân đề xuất.

Kim Liễu