Nhiều người sẽ không còn phải đóng thuế thu nhập cá nhân khi biểu thuế chỉ còn 5 bậc

Trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Tài chính cho biết cơ quan này nhận được các ý kiến cho rằng cần quy định giảm trừ gia cảnh theo lương tối thiểu vùng, hay mức ở đô thị, thành phố lớn phải cao hơn khu vực nông thôn, miền núi do chi phí đắt đỏ. Song, Bộ không đồng tình với ý kiến này.

Bởi, theo Bộ Tài chính, mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế, người phụ thuộc được quy định là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao - thấp, hay nhu cầu tiêu dùng, sống ở các địa bàn khác nhau.

Cơ quan này lý giải, với người làm việc tại địa bàn khó khăn, dự luật quy định không tính vào thu nhập chịu thuế các khoản trợ cấp khu vực, chuyển vùng nhằm hỗ trợ và thu hút người lao động. Ngoài ra, cá nhân khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì pháp luật có quy định giảm thuế.

Bộ Tài chính đề xuất hai phương án sửa đổi biểu thuế.

Tại dự thảo lần này, Bộ Tài chính đề xuất hai phương án về biểu thuế lũy tiến từng phần. Cả hai phương án đều có 5 bậc thuế và bậc 1 áp dụng cho thu nhập tính thuế từ dưới 10 triệu đồng.

Nhưng phương án 1 có mức thuế suất cao nhất là 35% áp dụng cho thu nhập tính thuế từ 80 triệu đồng trở lên. Còn phương án 2, thuế suất cao nhất là 35% áp dụng cho phần thu nhập tính thuế từ 100 triệu trở lên, dù trước đó giới chuyên gia kiến nghị mức này chỉ nên tối đa là 20-25%.

Bộ Tài chính đánh giá, đối với phương án 1, cá nhân có thu nhập tính thuế hiện đang ở bậc 1 sẽ không bị ảnh hưởng (tuy nhiên với việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh thì cá nhân đang có thu nhập ở bậc 1 đều được giảm thuế).

Các cá nhân hiện đang nộp thuế từ bậc 2 trở lên sẽ được giảm thuế so với hiện nay (ví dụ, cá nhân có thu nhập tính thuế 10 triệu đồng/tháng sẽ được giảm 250.000 đồng/tháng, cá nhân có thu nhập tính thuế 30 triệu đồng/tháng sẽ được giảm 850.000 đồng/tháng, cá nhân có thu nhập tính thuế 40 triệu đồng/tháng sẽ được giảm 750.000 đồng/tháng, cá nhân có thu nhập tính thuế 80 triệu đồng sẽ được giảm 650.000 đồng/tháng...).

Đối với phương án 2, cơ bản mọi cá nhân có thu nhập tính thuế từ 50 triệu đồng/tháng trở xuống sẽ được giảm thuế tương đương phương án 1, đối với các nhân có thu nhập tính thuế trên 50 triệu đồng/tháng thì mức giảm sẽ nhiều hơn phương án 1, vì vậy số thu ngân sách Nhà nước sẽ giảm nhiều hơn phương án 1.

Bộ Tài chính dẫn chứng, cá nhân có một người phụ thuộc, có thu nhập từ tiền lương, tiền công 20 triệu đồng/tháng, hiện hành nộp thuế 125.000 đồng/tháng. Nhưng khi thực hiện giảm trừ gia cảnh và biểu thuế theo phương án 2, cá nhân này sẽ không phải nộp thuế nữa. Do đó, Bộ Tài chính đề xuất thực hiện theo phương án 2.

Về mức giảm trừ gia cảnh, Bộ Tài chính đề xuất 15,5 triệu đồng/tháng, bằng gần 3 lần so với mức thu nhập bình quân đầu người, và cao hơn mức thu nhập bình quân của nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất.

Đồng thời, đề xuất bổ sung thêm các khoản giảm trừ khác (y tế, giáo dục...) thì mức điều tiết thuế đã giảm, hỗ trợ cho người nộp thuế, đặc biệt với cá nhân có thu nhập ở mức trung bình, thấp sẽ chuyển sang diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Nhà điều hành nhìn nhận việc thực hiện chính sách thuế thu nhập cá nhân có vai trò rất quan trọng để triển khai chính sách phân phối lại, đảm bảo công bằng xã hội. Cùng với các nguồn thu khác, nguồn thu từ sắc thuế này được sử dụng để đáp ứng các nhu cầu chi cho đầu tư phát triển, an ninh quốc phòng, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo.

"Do đó, việc áp thuế thu nhập cá nhân cần đảm bảo phù hợp với hoàn cảnh sống của người nộp thuế đặt trong bối cảnh kinh tế - xã hội, mức sống và thu nhập bình quân của người lao động", Bộ Tài chính cho biết.

Bộ Tài chính đề xuất luật được Quốc hội thông qua tại kỳ họp diễn ra vào tháng 10 tới và có hiệu lực thi hành từ 1/7/2026. Riêng mức giảm trừ gia cảnh sẽ thực hiện theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự kiến được Chính phủ trình vào tháng 10. Mức giảm trừ mới được áp dụng cho đến khi nghị quyết này hết hiệu lực và Chính phủ quy định mức giảm trừ gia cảnh thay thế.

Thanh Hoa