Những 'bông hồng thép' khiến tội phạm khiếp sợ

Bản lĩnh của nữ điều tra viên hình sự

Thiếu tá Vũ Thị Hồng, một nữ trinh sát, đồng thời là một điều tra viên hình sự dày dặn kinh nghiệm của phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP. Hà Nội. Từ vào trường, Hồng chọn học chuyên ngành quản lý trại giam, khi ra trường Hồng được phân công về Công an quận Hoàn Kiếm.

Thiếu tá Hồng bàn với đồng nghiệp về chuyên án đang điều tra

Năm 2012, cô tiếp tục theo học trinh sát điều tra về lĩnh vực tội phạm ma túy và khi trở về Công an quận Hoàn Kiếm, cô bắt đầu bén duyên với công tác điều tra hình sự từ năm 2017. Khi được hỏi, là phụ nữ tại sao chọn nghề vất vả, nguy hiểm là trinh sát hình sự, đặc biệt là lĩnh vực ma túy, cô cười… nói, đây là "nghề chọn người".

Thiếu tá Hồng cho biết, thời gian làm quản lý phạm nhân ở trại giam từ 2012 đến năm 2017 đã giúp cô tích lũy kinh nghiệm, nắm bắt phương thức thủ đoạn hoạt động, tâm lý tội phạm, giúp cô áp dụng hiệu quả vào công tác điều tra sau này.

Đam mê và nhiệt huyết với công việc, song thiếu tá Vũ Thị Hồng cảm nhận áp lực công việc rất lớn, tốn rất nhiều thời gian vào công tác điều tra, đấu tranh, phòng chống tội phạm. Cô đảm nhiệm hai vai trò là ngành trinh sát (xác định đầu mối, theo dõi, bám đuôi, bắt giữ) và chuyên ngành tố tụng (vất vả hơn, mất nhiều tháng củng cố chứng cứ, đấu tranh, làm rõ có đủ căn cứ truy tố các đối tượng phạm tội).

“Là nữ giới, có lợi thế là sự "linh động, nhanh nhẹn, khéo léo riêng" giúp hóa trang, tiếp cận đối tượng dễ dàng và giảm sự đề phòng của đối tượng quá trình trinh sát, nắm tình hình hoạt động phạm tội của đối tượng hiệu quả, không để bị lộ”, Thiếu tá Hồng nói.

Cô cho biết, là phụ nữ cũng đối mặt với không ít khó khăn khi là nữ điều tra viên do hạn chế về thể hình, thể lực nên cũng chỉ đứng "tuyến sau" khi tham gia truy bắt, bắt giữ đối tượng và được đồng đội hỗ trợ rất nhiều. Hồng chia sẻ: "Phòng Cảnh sát hình sự, Công an Hà Nội là ngôi nhà thứ 2 của tôi".

Các cán bộ Phòng Cảnh sát hình sự đang trao đổi các phương án để truy bắt đối tượng

“Rủi ro trong quá trình truy bắt, đấu tranh phòng chống tội phạm rất cao như: có thể bị thương tích, lây nhiễm HIV, lao phổi, nhiều bệnh xã hội trong quá trình bắt, đấu tranh với tội phạm, bởi khi đánh án, nếu dính vào đối tượng bị nhiễm HIV thì có khả năng phải uống thuốc, phải tiêm phòng, tránh phơi nhiễm và tất nhiên sẽ ảnh hưởng đến việc sinh con nhưng khi đã bước vào nghề là chấp nhận”, Thiếu tá Hồng tâm sự.

Trong chuyên ngành Tố tụng hình sự, để khắc phục nhược điểm là nữ giới, Thiếu tá Hồng đã áp dụng nhiều chiến thuật đấu tranh tội phạm như mềm dẻo, tìm hiểu nhân thân đối tượng, quan sát tâm lý, khơi gợi cảm xúc; tận dụng kinh nghiệm đã tích lũy, cùng với các tài liệu điều tra xác minh thu thập được khiến đối tượng khuất phục, thành khẩn khai báo nhận tội.

Thiếu tá Hồng kể, một trong những kỷ niệm khó quên là vụ án trộm cắp tài sản năm 2022. Đối tượng nghiện ma túy, nhiễm HIV, quá trình làm việc phản kháng quyết liệt, có thái độ thách thức, không nhận tội, tự làm mình bị thương để đe dọa điều tra viên trong quá trình bị bắt giữ.

Để đấu tranh với đối tượng, bên cạnh việc dày công thu thập tài liệu, chứng cứ, Thiếu tá Hồng còn tìm hiểu về nhân thân, hoàn cảnh và biết đối tượng mồ côi từ nhỏ, nhiễm HIV nên rất bất cần. Từ những bằng chứng thu thập được và các biện pháp nghiệp vụ, Thiếu tá Hồng đã khéo léo động viên để ổn định tâm lý của đối tượng, từ đó đối tượng thành khẩn khai nhận hành vi của mình.

Nữ trinh sát chuyên hóa trang, phá án

Trong điều tra hình sự đầy cam go, Thiếu tá Bùi Thị Phương Thảo của Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP. Hà Nội, nổi lên như một nữ trinh sát hình sự đặc biệt, gắn liền với những từ khóa như hóa trang, phá án và đối mặt hiểm nguy.

Thiếu tá Thảo và các đồng đội đang trao đổi về các phương án đảm bảo an ninh trật tự trong dịp lễ Quốc khánh sắp tới

Niềm đam mê nghề nghiệp mãnh liệt được nuôi dưỡng từ nhỏ, khi cả bố và mẹ Thảo đều là cán bộ công an. Dù số lượng nữ giới làm điều tra viên trong đơn vị không nhiều, Thiếu tá Thảo lại chọn con đường trở thành trinh sát và dành trọn tình yêu cho công việc này. Cô yêu thích cảm giác được chinh phục, muốn đi đầu trong việc tìm hiểu vụ việc từ gốc đến ngọn.

Theo Thảo, để phá án hiệu quả, kỹ năng hóa trang tiếp cận đối tượng đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm xã hội sâu rộng. Cô đã biến hóa thành nhiều vai trò khác nhau như người gọi điện tư vấn mua hàng, shipper giao hàng, trung gian kết nối mua bán người, thậm chí là những thiếu niên hư hỏng để xâm nhập các ổ nhóm trẻ và theo dõi hành vi tội phạm.

“Các đối tượng ngày càng manh động và tinh vi, buộc tôi và đồng đội phải không ngừng cập nhật kiến thức và nghiệp vụ chuyên môn. Tính đến nay, tôi đã "vào vai" để câu nhử và truy bắt hàng trăm đối tượng”, thiếu tá Thảo nói.

Thiếu tá Thảo chia sẻ, vụ án nguy hiểm nhất cô từng đối mặt là truy nã một đối tượng đặc biệt manh động tại Thanh Hóa vào năm 2018. Để tiếp cận, cô đã hóa trang thành một sinh viên trẻ từ Hà Nội về Thanh Hóa tìm việc. Đối tượng liên tục "vờn" cô, hẹn ở nhiều địa điểm, yêu cầu mua đồ ăn thức uống, và liên tục quan sát xem có ai đi cùng không.

Các cán bộ Phòng Cảnh sát hình sự, Công an Hà Nội đang trao đổi các phương án để truy bắt đối tượng

Trong nhiều ngày bị đối tượng điều khiển, "vần" ba tiếng đồng hồ, đi qua sáu điểm khác nhau tại một khu chợ, khiến cô gần như tuyệt vọng. Tuy nhiên, với ý chí quyết tâm cao độ vì an nguy xã hội, cô và đồng đội đã kiên trì. Tại điểm hẹn thứ bảy đối tượng mới lộ diện và gặp cô, đồng thời lợi dụng khi đối tượng mất cảnh giác, cô ra tín hiệu cho đồng đội ập vào vây bắt.

Với tinh thần cống hiến không ngừng nghỉ và sự dũng cảm đối mặt hiểm nguy, thiếu tá Bùi Thị Phương Thảo là tấm gương sáng về một nữ trinh sát quả cảm, góp phần không nhỏ vào công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và mang lại bình yên cho nhân dân.

Những "bông hồng thép" luôn tạo bất ngờ lớn cho tội phạm

Trong môi trường khốc liệt và đầy thử thách của lực lượng cảnh sát hình sự, sự hiện diện và cống hiến của các nữ cảnh sát hình sự là vô cùng quan trọng. Và đặc biệt, họ không chỉ là những cán bộ nòng cốt mà còn mang đến những yếu tố bất ngờ trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, khẳng định vai trò không thể thiếu của mình. Đây là những nhận xét của Đại tá Đặng Việt Quảng, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP. Hà Nội về các nữ trinh sát của mình.

Đại tá Đặng Việt Quảng cho biết, những thử thách khắc nghiệt không dành cho số đông, việc tìm được một nữ trinh sát đủ tiêu chí và trình độ để làm công tác hình sự là rất hiếm. Điều này cho thấy tính đặc thù và khó khăn của nghề nghiệp này đối với phụ nữ.

Đại tá Đặng Việt Quảng, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP. Hà Nội nói về các nữ trinh sát của mình

Theo Đại tá Đặng Việt Quảng, so với nam giới, nữ cảnh sát phải đối mặt với nhiều rào cản hơn. “Ngay bản thân giới tính của họ đã là một vấn đề khi tiếp cận tội phạm, đòi hỏi sự mưu trí và cách thức xử lý khác biệt so với các đồng đội nam giới bởi các nam hình sự thường nhanh nhẹn và tiếp cận công việc đơn giản hơn nhiều”, Đại tá Đặng Việt Quảng nói.

Ngoài sức khỏe và khả năng tiếp cận, các nữ cảnh sát (đặc biệt là trinh sát) còn phải vượt qua sự vướng bận về gia đình, chồng con, thời gian và không gian. Họ thường xuyên phải tham gia đánh án xuyên đêm, thậm chí dài ngày, đòi hỏi sự hy sinh lớn. Nhiều vụ án phức tạp đã được đưa ra ánh sáng nhờ sự mưu trí, kiên trì của các nữ cán bộ này.

Đại tá Quảng cho biết, hiện cả đơn vị chỉ có hơn 50 nữ cán bộ, chiến sĩ, nhưng số lượng nữ có thể trực tiếp làm án chỉ đếm trên đầu ngón tay. Phần lớn nữ cán bộ làm việc ở lĩnh vực tổng hợp hoặc hậu cần, điều này càng khẳng định sự xuất sắc của những nữ trinh sát trực tiếp phá án. Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, họ vẫn chứng tỏ năng lực xuất sắc trong công tác điều tra, phá án phức tạp, mang lại nhiều thành tích đáng nể.

Đối với án hình sự thì yếu tố "bất ngờ" trong phá án rất quan trọng, mặc dù đối mặt với vô vàn khó khăn, nữ cảnh sát hình sự vẫn là một trong những cán bộ quan trọng của các đội trinh sát.

“Họ đã vượt qua những thử thách cá nhân và gia đình để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Với sự tham gia của nữ giới trong công tác trinh sát đôi khi lại là sự then chốt của vấn đề phá án, bởi vì đó là một điều bất ngờ đối với tội phạm. Khả năng tiếp cận và giải quyết vấn đề của họ trong môi trường hình sự luôn là một yếu tố bất ngờ và hiệu quả. Những nữ trinh sát tham gia trực tiếp vào công tác phá án đều là những người xuất sắc, rất xuất sắc, bất chấp mọi khó khăn”, Đại tá Quảng nhận xét.

Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an Hà Nội còn cho biết, ở đơn vị đang có 2 nữ đều là trinh sát, đang công tác tại Đội cảnh sát hình sự đặc nhiệm, chuyên đấu tranh với tội phạm có tổ chức và tội phạm có vũ khí nóng. Một đồng chí khác vừa là trinh sát hình sự và vừa là điều tra viên đã và đang điều tra nhiều vụ án có tính chất phức tạp.

“Để các nữ cảnh sát hình sự hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đơn vị luôn dành sự hỗ trợ đặc biệt, động viên tinh thần liên tục, giúp các nữ cán bộ vượt qua khó khăn để tham gia vào quá trình điều tra, trinh sát và các hoạt động phá án. Ngoài nỗ lực của bản thân các cán bộ nữ, đơn vị còn tạo điều kiện, khích lệ, động viên và khen thưởng kịp thời để họ có thể hoàn thành xuất sắc nhất nhiệm vụ được giao”, Đại tá Quảng nói.

Sự cống hiến của nữ cảnh sát hình sự là minh chứng cho tinh thần kiên cường, bản lĩnh và trí tuệ của người phụ nữ Việt Nam. Dù phải đối mặt với vô vàn thử thách, họ vẫn âm thầm đóng góp, tạo nên những thành công bất ngờ trong cuộc chiến giữ gìn an ninh trật tự, xứng đáng với danh hiệu "bông hồng thép" của lực lượng công an nhân dân trong việc bảo vệ sự bình yên, hạnh phúc của nhân dân.

Cao Thắng/VOV.VN