Những chuyện chưa biết về bóng đá Lào, nơi cầu thủ vật lộn giữa đam mê và mưu sinh mơ mộng vào chung kết SEA Games 33

Cách đây hai tuần, khi đội tuyển Việt Nam gặp Lào tại New Laos National Stadium, theo phản ánh của phóng viên Phúc Nghĩa (TedTran TV), không một phóng viên Lào nào xuất hiện trong buổi tập trước thềm trận đấu.

Điều này không có gì bất ngờ, bởi một năm trước khi hai đội gặp nhau ở trận ra quân ASEAN Cup 2024, hầu như những người dân tại thủ đô Vientiane mà tôi hỏi đều không biết về trận đấu. Hoặc hồi tháng 3 trong thời gian chuẩn bị cho Tiền Phong Marathon 2025, tôi có trú tại trường Chính trị tỉnh Quảng Trị (cũ) cùng nhiều du học sinh người Lào. Tất cả họ đều không biết ĐT Lào đang chạm trán ĐT Việt Nam trên sân Gò Đậu. Thay vì ngồi trước TV để xem trận đấu, họ tập trung tại sân trường và say sưa với điệu múa Lăm Vông.

Sự thiếu quan tâm của người hâm mộ xứ triệu voi hoàn toàn có thể giải thích được, khi bóng đá Lào bất lực để tạo dựng thành công trong một thời gian dài. Giống như bất kỳ đâu trên thế giới, người ta không tới sân vận động để chứng kiến những trận thua.

Lào trong thất bại 0-2 trước Việt Nam ở vòng loại Asian Cup 2026.

Khi thất bại trở thành thói quen, bóng đá Lào không còn mơ mộng nhiều đến chiến thắng. Như HLV Ha Hyuk-jun chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với Yonhap News, "thành công trong bóng đá là giấc mơ xa vời đối với các cầu thủ Lào".

"Với họ, bóng đá nằm đâu đó giữa 'kiếm sống' và 'đam mê'. Hầu hết các cầu thủ đều làm có công việc thứ hai sau bóng đá", ông nói, "Chẳng hạn Phathana Phommathep đang làm nghề lái xe taxi, chạy nhiều tiếng trên đường vào buổi sáng và tập luyện cùng đội tuyển quốc gia vào buổi chiều; trong khi Chony Waenpaserth đang làm việc bán thời gian tại một nhà hàng", Phousomboun Panyavong thì vẫn là sinh viên đại học".

Trong thời gian tác nghiệp tại ASEAN Cup 2024, tôi có ghé qua một sân cỏ nhân tạo do người Việt mở tại Vientiane. Quản lý ở đây chia sẻ, có không ít cầu thủ chuyên nghiệp đến và tham gia vào các trận phủi nhằm kiếm thêm thu nhập. Mức lương của người dân Lào khá thấp và các cầu thủ cũng chẳng khá hơn.

HLV Ha Hyuk-jun bắt đầu dẫn dắt ĐT Lào từ tháng 8/2024.

HLV Ha Hyuk-jun kể rằng khi mới tiếp quản công việc ở đội tuyển Lào, ông thực sự không biết bắt đầu từ đâu. Ở giải bóng đá hạng cao nhất của Lào chỉ có 8 CLB, với 3 đội đứng đầu tạm coi là "bán chuyên nghiệp". Họ thiếu một hệ thống đào tạo bài bản và các huấn luyện viên có năng lực.

"Thể lực các cầu thủ rất yếu, thậm chí còn không bằng cầu thủ trung học Hàn Quốc", ông cho biết, "Nếu như học sinh trung học tại xứ kim chi có thể thực hiện khoảng 50 lần chạy và thực hiện đường chuyền dài 20 mét, các cầu thủ đội tuyển Lào chỉ có thể làm được 40 lần. Tâm lý của họ cũng thấp, để rất khó hồi phục sau những tình huống nhận bàn thua hoặc bị khiển trách".

Trong cuộc họp báo trước trận ra quân ở bảng B môn bóng đá nam SEA Games 33, HLV Kim Sang-sik của U22 Việt Nam đã ca ngợi đồng nghiệp Ha Hyuk-jun vì những gì ông đã làm với bóng đá Lào. Đây không phải là những lời đãi bôi.

Trên thực tế, HLV Ha Hyuk-jun đã rất nỗ lực, từng bước một, để thay đổi diện mạo bóng đá Lào. Ông thuyết phục Liên đoàn bóng đá Lào tăng thêm thời gian tập luyện, xin bổ sung thêm thịt vào khẩu phần ăn mỗi ngày, đồng thời cung cấp các lý thuyết cơ bản về chiến thuật cho các cầu thủ dưới dạng tài liệu, sau đó kiểm tra mỗi ngày.

HLV Ha Hyuk-jun đã rất nỗ lực để thay đổi diện mạo bóng đá Lào.

HLV người Hàn Quốc cũng cố điều chỉnh thái độ của học trò, những người quá hiền lành và cam chịu ngay trên sân cỏ. Họ hầu như không phản ứng trước các pha bóng thô bạo hoặc mưu mẹo bên phía đối phương. Ông muốn cầu thủ Lào quyết liệt hơn, cả về tinh thần thi đấu cũng như cách tiếp cận với đối thủ.

Dưới thời HLV Ha Hyuk-jun, nhiều kết quả tích cực được tạo ra. Tại ASEAN Cup 2024, Lào gây ấn tượng với các trận hòa 3-3 với Indonesia và 1-1 với Philippines. Ở vòng loại Asian Cup 2026, họ kiếm được một trận thắng trước Nepal và gây ra không ít khó khăn cho Việt Nam trong trận thua 0-2 cách đây hai tuần.

Bóng đá Lào đang cố gắng phá vỡ các định kiến, rằng họ chỉ là những kẻ thất bại. Với SEA Games 33, HLV Ha Hyuk-jun vạch ra mục tiêu rất rõ ràng: vào chung kết. "Mọi người có thể cười nhạo chúng tôi, nhưng với sự chuẩn bị tốt và sự tự tin, U22 Lào có thể làm được điều không thể", ông khẳng định, đồng thời đùa rằng nếu điều đó xảy ra, dùng biệt danh "Guus Hiddink của Lào" để gọi ông cũng không có gì quá đáng.

Vậy chúng ta hãy chờ xem, liệu Lào có khả năng gây bất ngờ và Ha Hyuk-jun có trở thành "Hiddink của xứ triệu voi"?

Thanh Hải