Những điểm chú ý ở APEC Hàn Quốc

Thành phố Gyeongju, nằm cách thủ đô Seoul của Hàn Quốc khoảng 270 km về phía đông nam, đang đón các nhà lãnh đạo thế giới tham dự Hội nghị Cấp cao APEC 2025, diễn ra từ ngày 31-10 đến 1-11.

Dưới đây là những điểm đáng chú ý về hội nghị sắp tới, theo đài CGTN.

APEC là gì?

APEC (Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương) là tổ chức gồm 21 nền kinh tế, thúc đẩy tự do thương mại và hợp tác kinh tế trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Thành viên của APEC bao gồm các nền kinh tế lớn như Trung Quốc, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc, Úc, cùng nhiều nền kinh tế khác ở Thái Bình Dương và Mỹ Latinh.

Một chốt an ninh được lắp đặt tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Hwabaek ở thành phố Gyeongju, ngày 26-10 trước thềm Hội nghị Cấp cao APEC. Ảnh: YONHAP

Tổng cộng, các thành viên APEC chiếm gần 40% dân số thế giới, một nửa thương mại toàn cầu và hơn 60% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu.

Hội nghị Cấp cao Kinh tế APEC là cuộc họp cấp cao nhất trong khuôn khổ APEC. Kể từ hội nghị không chính thức đầu tiên tại Seattle (Mỹ) năm 1993, sự kiện này được tổ chức hằng năm.

Từ năm 1989 đến 2023, giá trị hàng hóa trao đổi trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương tăng từ 3.000 tỉ USD lên 14.000 tỉ USD, trong khi thuế quan trung bình giảm từ hơn 10% xuống dưới 5%. Những con số này cho thấy vai trò quan trọng của APEC trong việc thúc đẩy mở cửa và thịnh vượng khu vực suốt ba thập niên qua.

Vì sao hội nghị APEC 2025 có ý nghĩa quan trọng?

Hội nghị năm nay diễn ra trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn, chuỗi cung ứng gián đoạn và các cuộc tranh luận chưa hồi kết về quản trị công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI).

Chủ đề của APEC 2025 là “Xây dựng Tương lai Bền vững: Kết nối, Đổi mới và Thịnh vượng”, với chương trình nghị sự tham vọng bao trùm thương mại, công nghệ và hành động vì khí hậu.

. “Kết nối” tập trung vào việc củng cố mạng lưới thương mại và chuỗi cung ứng trong khu vực, hỗ trợ cải cách Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và thúc đẩy tiến trình xây dựng Khu vực Thương mại Tự do châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP).

. “Đổi mới” nhấn mạnh chuyển đổi số và cách bảo đảm mọi người đều được hưởng lợi từ quá trình này. Các thành viên APEC sẽ thảo luận biện pháp hỗ trợ các nền kinh tế nhỏ và nhóm yếu thế thích ứng với sự phát triển nhanh của AI và tự động hóa.

. “Thịnh vượng” hướng tới tăng trưởng bền vững, đặc biệt là năng lượng sạch, an ninh lương thực và đầu tư xanh.

Các nhà lãnh đạo dự kiến công bố những biện pháp đẩy nhanh chuyển đổi năng lượng, đầu tư vào năng lượng tái tạo và công nghệ hydro, đồng thời củng cố chuỗi cung ứng lương thực đang chịu ảnh hưởng của xung đột, biến đổi khí hậu và gián đoạn thương mại.

Chương trình nghị sự cũng nhấn mạnh vai trò của phụ nữ, thanh niên và doanh nghiệp nhỏ như động lực cho sự thịnh vượng bao trùm.

Mục tiêu của APEC Hàn Quốc là thúc đẩy hợp tác và giảm rào cản thương mại - đầu tư, dù các quyết định tại hội nghị không mang tính ràng buộc và việc đạt được đồng thuận ngày càng khó khăn.

Hàn Quốc cho biết nước này muốn tận dụng diễn đàn năm nay để thảo luận về chuỗi cung ứng, vai trò của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong việc duy trì môi trường thương mại tự do và công bằng, cũng như thúc đẩy tiến trình xây dựng Khu vực Thương mại Tự do châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP), hiệp định hướng tới việc bao gồm toàn bộ các thành viên APEC trong tương lai.

Báo chí quốc tế quy tụ về Hàn Quốc đưa tin về Hội nghị Cấp cao APEC 2025. Ảnh: YONHAP

Kỳ vọng kết quả nào?

Dù hiếm khi đưa ra thỏa thuận mang tính ràng buộc, các hội nghị APEC thường định hướng hợp tác kinh tế khu vực trong tương lai.

Giới quan sát sẽ theo dõi liệu hội nghị có đưa ra được tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo hay không.

Những nội dung được trông đợi bao gồm thương mại và hợp tác số, cam kết về chuyển đổi năng lượng sạch và mục tiêu khí hậu, tiến triển trong cải cách WTO và FTAAP, cùng các sáng kiến mới về bao trùm số và quản trị AI.

Chính phủ Hàn Quốc đặt mục tiêu công bố “Tuyên bố Gyeongju” để khép lại hội nghị, tập trung vào đổi mới số, thay đổi nhân khẩu học và khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng.

Là một diễn đàn kinh tế hàng đầu, APEC kỳ vọng bản tuyên bố này sẽ trở thành thước đo cam kết hành động tập thể của các nền kinh tế thành viên trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng phân mảnh.

Tuy nhiên, nhiều câu hỏi vẫn được đặt ra về sức nặng thực tế của tuyên bố, khi chủ nghĩa bảo hộ đang gia tăng tại nhiều nền kinh tế. Giới chức Hàn Quốc được cho là đang nỗ lực dung hòa ngôn từ giữa các bên chủ chốt, theo tờ Korea Herald.

Việc bản tuyên bố thể hiện đồng thuận thực sự hay chỉ “làm mờ” khác biệt sẽ ảnh hưởng lớn đến cách nhìn nhận về thành công của Hàn Quốc trong vai trò chủ tịch APEC.

Ngoài ra, tuần lễ cấp cao APEC năm nay cũng đã chứng kiến các cuộc hội đàm song phương bên lề như các cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump với Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung và với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Các cuộc gặp đã diễn ra trong các ngày 29 và 30-10, gặt hái được nhiều kết quả quan trọng.

DƯƠNG KHANG