Những đóng góp thầm lặng của các nhà khoa học Viện Nghiên cứu hạt nhân Lâm Đồng

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn phát biểu tại buổi làm việc

Cùng đi có Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Sỹ Hiệp, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cùng lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương.

Sau khi đoàn công tác của Chính phủ đi thăm phòng truyền thống, các hệ thống, dây chuyền và nắm bắt tình hình hoạt động của Viện NCHN; báo cáo với đoàn công tác, Viện trưởng Cao Đông Vũ cho biết: Viện NCHN là tổ chức khoa học và công nghệ công lập trực thuộc Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, thực hiện chức năng quản lý, vận hành và khai thác Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt; nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ kỹ thuật phục vụ công tác quản lý nhà nước; sản xuất, kinh doanh, cung cấp sản phẩm và dịch vụ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và liên quan; xuất nhập khẩu vật tư, thiết bị phục vụ cho các hoạt động thuộc chức năng, nhiệm vụ được giao theo quy định của pháp luật.

Hiện cơ sở vật chất của Viện NCHN bao gồm lò phản ứng nghiên cứu 500 kW, hai nguồn phóng xạ Co-60, các dây chuyền sản xuất đồng vị phóng xạ và các hệ thống xử lý phóng xạ rắn, lỏng, với 180 cán bộ công nhân viên, người lao động làm việc.

Quanh cảnh buổi làm việc

Trong hơn 40 năm hình thành và phát triển, Viện đã vận hành an toàn và hiệu quả Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt - lò nghiên cứu duy nhất của cả nước.

Trong lĩnh vực Y tế và chăm sóc sức khỏe cộng đồng, Viện NCHN thường xuyên cung cấp 3 loại chất phóng xạ và các dược chất đánh dấu cho 23 khoa Y học hạt nhân (YHHN) và cơ sở nghiên cứu ứng dụng trong nước.

Trong đó các sản phẩm chính là dung dịch và viên nang I-131, tấm áp và dung dịch P-32, các loại kit in-vivo để đánh dấu với Tc-99m và các kit in-vitro T3, T4 để phục vụ cho chẩn đoán và điều trị các bệnh như bướu cổ, ung thư, tim mạch, thận, bệnh ngoài da, xét nghiệm nội tiết tố trong máu.

Tính đến nay, Viện NCHN đã cung cấp trên 15.000 Ci thuốc phóng xạ các loại cho 23 bệnh viện trong nước với tần suất hàng tuần kịp thời phục vụ chẩn đoán, chữa trị cho khoảng 500.000 lượt bệnh nhân/năm.

Ngoài các nhân viên bức xạ của Viện NCHN, hàng năm, Viện đang làm dịch vụ cho trên 6.000 nhân viên bức xạ của khoảng 1.000 cơ sở bức xạ trong nước...

Viện NCHN Lâm Đồng

Lò phản ứng hạt nhân là một trong số ít lò trên thế giới áp dụng kỹ thuật phin lọc nơtron để phục vụ nghiên cứu thực nghiệm, đồng thời cũng đóng góp vào thư viện dữ liệu hạt nhân quốc tế. Viện đã hoàn thiện quy trình sản xuất nhiều đồng vị phóng xạ như I-131 và Tc-99m, đáp ứng nhu cầu y tế trong nước và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

Một số sản phẩm của Viện đã được công nhận danh hiệu Ngôi sao thuốc Việt. Viện cũng tiến hành nghiên cứu một số đồng vị phóng xạ mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Trong thời gian tới, Viện NCHN sẽ xây dựng trở thành một tổ chức khoa học công nghệ đa ngành, đạt trình độ cao ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, đồng thời xác định vai trò trách nhiệm của Viện trong thời kỳ mới.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao những đóng góp thầm lặng của các nhà khoa học trong lĩnh vực nguyên tử. Trong đó, nổi bật là những đóng góp, ứng dụng công nghệ hạt nhân trong lĩnh vực nông nghiệp, môi trường, y tế...

Đồng chí Phó Thủ tướng cho rằng, một trong những tài sản quý giá nhất khi bước vào giai đoạn phát triển mới chính là con người.

Viện cần tiếp tục nâng cao vai trò trong đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực hạt nhân; chuẩn bị kỹ lưỡng về công nghệ, cơ sở vật chất và đội ngũ để đáp ứng yêu cầu khi triển khai các dự án lớn trong tương lai, trong đó có định hướng xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân, trước mắt tại tỉnh Khánh Hòa.

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và đoàn công tác nghe Viện trưởng Viện NCHN Cao Đông Vũ thông tin về hoạt động của Viện

Đồng chí Phó Thủ tướng nhấn mạnh, hiện nay, Quốc hội đã thông qua Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), cùng với Đề án Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035 theo Quyết định số 1012/QĐ-TTg ngày 26/5/2025... cộng hưởng với Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đã tạo xung lực mạnh mẽ mang tính ứng dụng thực tiễn, có tầm nhìn chiến lược, định hướng đột phá phát triển lâu dài. Qua đó, đóng góp thiết thực vào sự phát triển của đất nước.

Đứng trước thời cơ đó, Phó Thủ tướng đề nghị Viện NCHN phải tiếp tục tiếp tục khai thác hiệu quả cơ sở hạ tầng, nâng cao vai trò, vị thế của Viện đối với khu vực và thế giới.

Tại buổi làm việc, đại diện các bộ, ngành Trung ương khẳng định cần tiếp tục xác định đào tạo nhân lực chất lượng cao là nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cam kết phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để phát triển hệ thống đào tạo sau đại học, thúc đẩy nghiên cứu liên ngành, gắn kết giữa khoa học cơ bản với ứng dụng thực tiễn trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Ngọc Hà