Những nhà báo đoạt Giải Báo chí quốc gia

Giám đốc Đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai Trần Nam Đông cùng nhà báo Hoàng Anh (thứ 3 từ trái qua) và các phóng viên, quay phim của Đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai tham dự Liên hoan Phát thanh truyền hình toàn quốc năm 2024. Ảnh: NVCC

Tại Đồng Nai, nhiều nhà báo, phóng viên đã xuất sắc đoạt Giải Báo chí quốc gia với những tác phẩm báo chí ấn tượng.

Say nghề

Năm 2008, làng báo Đồng Nai đón nhận tin vui khi tác phẩm truyền hình Cảnh báo nạn bạo hành trẻ em của nhóm tác giả Minh Thu - Lê Kiệt (Đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai) xuất sắc đoạt giải A Giải Báo chí quốc gia lần thứ III.

Nhớ lại quá trình thực hiện tác phẩm này, quay phim Lê Kiệt chia sẻ, sau khi đài nhận được đơn thư phản ánh từ bạn đọc về việc bạo hành trẻ của một bảo mẫu tại thành phố Biên Hòa, anh và nhà báo Minh Thu được phân công thực hiện phóng sự điều tra. Trước khi thực hiện, cả 2 người đã đặt mình vào vị trí của bảo mẫu để hiểu được những áp lực của bảo mẫu khi phải nuôi giữ cùng lúc nhiều đứa trẻ. Tuy nhiên, khi chứng kiến bảo mẫu bạo hành nhiều trẻ nhỏ, nhóm tác giả nhận thấy cần phải nhanh chóng thu thập đầy đủ chứng cứ để khẩn trương đưa vụ việc ra ánh sáng, giải thoát những đứa trẻ khỏi nạn bạo hành.

Liên tục trong khoảng 2 tuần, anh Lê Kiệt hầu như bỏ cơm trưa để tìm cách ghi lại những hình ảnh bảo mẫu bạo hành trẻ trong quá trình cho trẻ ăn, ngủ. Do nhà của bảo mẫu kín cổng cao tường, rất khó tiếp cận nên nhóm tác giả đã nghiên cứu địa hình và bàn bạc tiếp cận nhóm trẻ từ phía bờ tường khu vực Bệnh viện Trung Cao (Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cũ).

Nhà báo CÔNG NGHĨA (Báo Đồng Nai) tâm sự: “Được làm báo là may mắn, hạnh phúc nhất trong cuộc đời tôi. Nghề báo cho tôi cơ hội để hiểu biết nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, góp tiếng nói làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn, góp phần xây dựng quê hương, đất nước. Cũng với nghề báo, tôi có cơ hội được đi nhiều nơi, đặc biệt có những nơi không phải ai cũng có thể đặt chân đến như Trường Sa thiêng liêng của Tổ quốc”.

“Mỗi trưa, tôi lấy áo mưa trùm máy quay, mượn ghế đẩu của nhà dân để trèo lên bờ tường cao, vừa nhón chân, vừa vác chiếc máy quay nặng khoảng 7kg nhằm quay được những thước phim chân thật nhất. Mỗi ngày, tôi quay ở đây từ 2-3 tiếng đồng hồ. Nhiều hôm tuột xuống khỏi bờ tường, người như xông, mồ hôi nhễ nhại, đêm về mệt lả vì say nắng” - anh Lê Kiệt tâm sự.

Sau khi phóng sự của nhóm tác giả Minh Thu - Lê Kiệt được phát sóng đã tạo nên hiệu ứng rất lớn trong xã hội. Dư luận phẫn nộ, lên án hành vi bạo hành trẻ em, bởi ở thời điểm đó, những sự việc tương tự rất hiếm. Các cơ quan chức năng sau đó đã vào cuộc điều tra, bảo mẫu bị tuyên án 18 tháng tù giam vì tội cố ý gây thương tích. Nhiều đứa trẻ được giải thoát khỏi nơi mà cha mẹ các em nghĩ rằng an toàn.

Một năm sau đó, làng báo Đồng Nai lại tiếp tục đón tin vui khi loạt phóng sự điều tra Trạm cân Dầu Giây - Lợi bất cập hại của nhóm tác giả Hoàng Anh - Thế Hiển (Đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai) đoạt giải A Giải Báo chí quốc gia - giải A duy nhất của cả nước năm đó.

Đã hơn 15 năm trôi qua nhưng nhà báo Hoàng Anh vẫn nhớ như in những cảm xúc lo lắng, hồi hộp, sợ hãi xen lẫn phấn khích khi theo đuổi đề tài này.

“Suốt hơn một năm, chúng tôi “ăn dầm nằm dề” trên quốc lộ 1A, kể cả ban ngày lẫn ban đêm để điều tra vụ việc. Dù vất vả, lại không có kinh nghiệm nhưng với sức trẻ, nhiệt huyết và lòng say nghề, chúng tôi cứ lao vào làm. Đoạt giải A Giải Báo chí quốc gia khi mới bước vào làm báo chuyên nghiệp được 3 năm đối với tôi là một niềm vui lớn. Sau loạt phóng sự điều tra này, Bộ Giao thông vận tải đã ngừng dự án lập trạm cân trên cả nước. Các nhân viên sai phạm ở Trạm cân Dầu Giây cũng bị điều tra, khởi tố” - nhà báo Hoàng Anh tâm sự.

Với mục tiêu chính mình phải giỏi hơn mình của ngày hôm qua, nhà báo Hoàng Anh đã rèn bản lĩnh, say mê làm báo và gặt hái được nhiều kết quả rất đáng tự hào. Ngoài giải A nói trên, chị còn đoạt giải C Giải Báo chí quốc gia năm 2019 với loạt phóng sự điều tra Quản lý đất đai, xây dựng: bó tay hay tiếp tay?; giải khuyến khích Giải Báo chí quốc gia năm 2017 với loạt phóng sự Đừng để đại dự án trở thành siêu điểm nóng, cùng nhiều giải thưởng báo chí danh giá khác.

Không chỉ là phóng viên giỏi, nhà báo Hoàng Anh còn được biết đến là người “nhạc trưởng mát tay” của Phòng Thời sự, Đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai. Chị đã “truyền lửa” nghề cho nhiều phóng viên trẻ, trực tiếp chỉ đạo, định hướng để các nhóm phóng viên, biên tập viên, quay phim tham gia các cuộc thi, giải thưởng về báo chí từ Trung ương đến địa phương. Kết quả trong 5 năm qua, các phóng viên, quay phim của Phòng Thời sự đã đoạt 8 giải của Giải Báo chí quốc gia; 2 huy chương vàng Liên hoan Truyền hình toàn quốc, Liên hoan Phát thanh toàn quốc; 3 giải nhất Ngòi viết vàng tỉnh Đồng Nai; Giải Báo chí toàn quốc về phòng chống tham nhũng tiêu cực; Giải Diên Hồng…

Dấn thân, rèn bản lĩnh, đổi mới tư duy

15 năm công tác tại Báo Đồng Nai, nhà báo Đặng Công Nghĩa (Ban Chính trị - văn hóa và xã hội) đã đoạt nhiều giải thưởng báo chí từ Trung ương đến địa phương. Trong đó có giải B Giải Báo chí quốc gia năm 2015 với tác phẩm Nhà khoa học với cuộc chiến chống gian lận xăng dầu. Ngoài ra, anh còn đoạt Giải Báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Búa liềm vàng), Giải Báo chí vì sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc, Giải Báo chí Dương Tử Giang… Từ năm 2018 đến nay, nhà báo Công Nghĩa liên tục được đánh giá xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, là chiến sĩ thi đua cơ sở.

Chia sẻ về cơ duyên đoạt giải B Giải Báo chí quốc gia, nhà báo Công Nghĩa cho biết, thời điểm năm 2015-2016, vấn đề gian lận xăng dầu đang rất “nóng”. Qua theo dõi thông tin, anh nhận thấy đây là đề tài “hot”, được rất nhiều người quan tâm và cũng được nhiều tờ báo khai thác. Nhiều đêm, anh trăn trở làm thế nào để thể hiện tác phẩm báo chí của mình không lặp lại so với những bài báo khác. Thế là anh lao vào thu thập thông tin, tìm kiếm tư liệu, phỏng vấn… một cách nghiêm túc. Sau đó, thể hiện tác phẩm với mạch câu chuyện rõ nét, đưa ra được những giải pháp, ý kiến đa chiều của các nhà khoa học, những nhà quản lý đối với vấn đề quản lý xăng dầu. Tác phẩm ra đời tạo được hiệu ứng khá lớn và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc.

“Ban đầu, tôi không nghĩ sẽ thực hiện tác phẩm này để dự thi. Tôi chỉ nghĩ đơn giản rằng trước một vấn đề mà xã hội quan tâm, nhà báo phải có một phần trách nhiệm. Vì thế, khi biết tin đoạt giải B Giải Báo chí quốc gia, tôi rất bất ngờ. Đây là vinh dự lớn đối với tôi, giúp tôi vững tâm hơn trên con đường làm báo chuyên nghiệp” - nhà báo Công Nghĩa cho hay.

Phóng viên Công Nghĩa (trái) tác nghiệp tại Lễ Kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước ở Thành phố Hồ Chí Minh.

Cũng đã và đang không ngừng nỗ lực để thực hiện tốt nhiệm vụ của người làm báo là nhà báo Tường Lam (Phòng Thời sự, Đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai). Chị đã xuất sắc đoạt giải C Giải Báo chí quốc gia năm 2010 với tác phẩm phát thanh Chị em da cam và giải A năm 2015 với tác phẩm Chống gian lận xăng dầu, cuộc chiến không khoan nhượng (đồng tác giả).

Nhà báo Tường Lam chia sẻ, với tác phẩm phát thanh, âm thanh và tiếng động hiện trường càng chân thực thì càng sinh động và đắt giá. Bởi vậy, khi thực hiện các tác phẩm phát thanh, chị luôn cố gắng tìm cách thu được âm thanh, tiếng động hiện trường sống động nhằm tạo tính thuyết phục cao.

Đối với tác phẩm Chống gian lận xăng dầu, cuộc chiến không khoan nhượng, nhà báo Tường Lam không thực hiện một mình, mà với cả ê-kíp. Mỗi người được giao một nhiệm vụ khác nhau để phát huy sở trường và năng lực của từng người.

“Chúng tôi đã bàn bạc, tranh luận với nhau rất nhiều. Có những lúc bất đồng quan điểm dẫn đến mệt mỏi nhưng sau đó cả ê-kíp đều cùng nhìn về một hướng, nỗ lực vượt qua khó khăn để hoàn thành tác phẩm. Đến khi tác phẩm đoạt giải, ai cũng vỡ òa hạnh phúc vì “đứa con tinh thần” đã được ghi nhận và tạo hiệu ứng xã hội sâu sắc” - nhà báo Tường Lam cho biết.

Đánh giá cao những tác phẩm báo chí của Đồng Nai đoạt Giải Báo chí quốc gia, nhà báo Hồ Văn Chừng, Phó chủ tịch thường trực Hội Nhà báo tỉnh Đồng Nai, nhấn mạnh những tác phẩm được trao giải đều được các tác giả đầu tư rất công phu, nhất là trong quá trình thu thập thông tin, điều tra, phỏng vấn. Những bài viết này có tính logic cao, chặt chẽ, có tính phát hiện và phản biện cao, thu hút bạn đọc và khán, thính giả một cách thuyết phục.

Để có thêm nhiều tác phẩm báo chí chất lượng cao đoạt Giải Báo chí quốc gia, nhà báo Hồ Văn Chừng cho rằng, các nhà báo phải thực sự dấn thân, không ngại nguy hiểm và yêu nghề, nhạy bén, phát hiện, triển khai những đề tài có tác động mạnh mẽ đối với xã hội. Từ đó góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Hạnh Dung