Những thứ lính Ukraine cần hơn cả tên lửa Tomahawk của Mỹ

Vào tháng 9, khi đang lái xe một mình ra khỏi Pokrovsk, khu vực đã bị lực lượng Nga bao vây một nửa, Ihor bất ngờ bị một UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) của Nga đâm vào đuôi xe. Chiếc FPV thứ 2 bay đến ngay sau đó, đâm vào lốp sau. Ông lái được 5km trước khi chiếc FPV thứ 3 đâm vào khoang động cơ, khiến chiếc xe dừng lại. Ihor buộc phải xuống xe và đi bộ 3 - 4km trước khi các đồng đội đến đón.

"Chiếc FPV đầu tiên chặn xe lại và sau đó thêm 1 - 2 chiếc FPV bay đến", Ihor thuộc Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến 36 được triển khai ở phía đông tỉnh Donetsk mô tả chiến thuật dùng UAV của Nga để chống lại ô tô của đối phương.

Quân đội Ukraine đang thiếu vũ khí và trang thiết bị hiện đại do phương Tây cung cấp như tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk, có tầm bắn tối đa khoảng 2.500km để tấn công lãnh thổ Nga. Song, theo các binh sĩ và chỉ huy Ukraine, việc thiếu hụt các nguồn lực cơ bản từ ô tô đến UAV và nhân sự đã khiến hoạt động ngăn chặn những đợt tấn công không ngừng nghỉ của Nga trở nên vô cùng khó khăn.

Ô tô của quân đội Ukraine bị FPV Nga tấn công. Ảnh: Kyiv Independent

Ô tô

Ông Ihor cho biết, đại đội bộ binh của mình hiện chỉ còn 2 xe ô tô đang hoạt động, sau khi 3 chiếc khác bị vô hiệu hóa trong các cuộc tập kích bằng UAV của Nga hoặc bị hư hại do đường sá hiểm trở ở miền đông Ukraine. Một đại đội bộ binh của Ukraine trong giai đoạn thường có khoảng 50 - 70 người.

Đơn vị của Ihor không có xe bọc thép vì chúng là mục tiêu ưu tiên tấn công của Nga và thường bị phá hủy nhanh chóng. Tuy nhiên, ngay cả các xe bọc thép như loại chống mìn MaxxPro do Mỹ sản xuất hoặc Kirpi của Thổ Nhĩ Kỳ đều có tiếng động lớn và khó tăng tốc hơn ô tô thông thường, khiến việc né tránh và thoát khỏi đòn tấn công của FPV trở nên khó khăn hơn.

Với việc Nga liên tục đẩy mạnh hoạt động của UAV và triển khai FPV tầm xa khoảng 20km, vùng xám đã mở rộng tới 5km tính từ tiền tuyến, từ đó làm tê liệt đáng kể công tác hậu cần của Ukraine.

Đơn vị của Ihor dựa vào xe ô tô để đưa lính ra mặt trận. Nhờ tốc độ và tính cơ động, ô tô cho phép di chuyển quân tới các vị trí cách 500m - 1km. Tuy nhiên, thực tế, những chiếc xe nhanh chóng bị phá hủy hoặc hư hại do đường xá xuống cấp ở vùng Donbas, khiến các chiến sĩ phải tự bỏ tiền ra sửa chữa thay vì chờ được gây quỹ. Trong khi đó, các tổ chức từ thiện của Ukraine thừa nhận, họ đang nhận được ít tiền quyên góp hơn do xung đột kéo dài.

Ông Ihor cho rằng, lý tưởng nhất là đơn vị nên có 5 chiếc xe cùng hoạt động để khi một chiếc bị phá hủy, những chiếc khác có thể dễ dàng thay thế. "Một xe có thể sử dụng được một tháng. Nhưng cũng chỉ 1 - 2 tuần là chiếc xe có thể sẽ biến mất”, ông Ihor lý giải.

Nhiều chỉ huy và binh sĩ Ukraine được triển khai trên khắp tiền tuyến chia sẻ với tờ Kyiv Independent rằng, tình trạng thiếu xe đang làm gián đoạn đáng kể khả năng chiến đấu. Anton, chỉ huy một đại đội xe tăng thuộc Lữ đoàn tấn công 59 thừa nhận, đơn vị này "gần như không có ô tô" để đưa các binh sĩ đến vị trí, mặc dù họ có đủ xe tăng và đạn pháo.

Một binh sĩ thuộc Lữ đoàn cơ giới 63 có tên Dmytro cho biết thêm, đơn vị mình luôn thiếu xe vì chúng thường bị phá hủy hoặc hỏng hóc.

Theo Vladyslav Urubkov, giám đốc mua sắm tại quỹ từ thiện Come Back Alive, một đại đội bộ binh thường chỉ có một chiếc xe để đưa lính ra tiền tuyến, vận chuyển lương thực và vũ khí. Đôi lúc các nhiệm vụ này cần phải diễn ra đồng thời, nhưng tình trạng thiếu xe khiến chúng trở nên bất khả thi.

Andrii But, người đứng đầu dự án HeroCar của quỹ từ thiện Ruslan Shostak, đơn vị cung cấp ô tô cho các lực lượng vũ trang Ukraine lưu ý, kể từ khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào năm 2022, phương tiện được yêu cầu nhiều nhất là xe bán tải và xe buýt nhỏ. Song, tổ chức này cũng đang ghi nhận nhu cầu ngày càng tăng từ các đơn vị tiền tuyến của Ukraine về xe máy, đặc biệt là xe địa hình.

UAV

Do UAV liên tục mất tích hoặc bị quân đội Nga bắn hạ nên binh sĩ Ukraine rơi vào cảnh thường xuyên thiếu UAV và đã phát động các cuộc gây quỹ để trang trải chi phí thay thế.

Ông Illia, chỉ huy một trung đội chống UAV thuộc Lữ đoàn Dù 80 được triển khai tại tỉnh Sumy, nhấn mạnh quân đội Ukraine đang thiếu "tất cả mọi thứ", từ UAV đến nhân lực. "Tình hình tiếp tế từ bộ chỉ huy quân sự hiện rất tồi tệ. Bạn phải tự mua sắm mọi thứ”, ông Illia nói.

Ông Illia cho biết thêm, đơn vị của ông thiếu UAV trinh sát để mở rộng tầm quan sát, khiến họ "không thể nhìn thấy bất cứ thứ gì ngoài phạm vi 5km" và không thể phá vỡ hoạt động hậu cần của Nga. Ông tiết lộ, đơn vị của mình cần số lượng UAV nhiều gấp 10 lần con số đang được cung cấp.

Trên thực tế, nguồn UAV phân bổ cho các đơn vị Ukraine không đồng đều. Bởi các đơn vị khác như Lực lượng hệ thống không người lái Ukraine và Lữ đoàn dù 82 khẳng định họ luôn được cung cấp đủ UAV.

Thiếu nhân lực là vấn đề nghiêm trọng đối với quân đội Ukraine. Ảnh: New York Times

Nhân lực

Theo Dmytro Zhmaylo, nhà đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Trung tâm An ninh và Hợp tác Ukraine có trụ sở tại Kiev, quân đội Ukraine đang sử dụng khoảng 9.000 UAV mỗi ngày, gây ra khoảng 85% thiệt hại cho thiết bị và binh sĩ Nga.

Việc các đơn vị bộ binh Ukraine thường xuyên "cạn kiệt" nhân lực, đặc biệt là thanh niên, khiến UAV càng trở nên quan trọng trong quân đội, nơi độ tuổi trung bình của người lính là 40 tuổi.

Ông Zhmaylo nhấn mạnh sự thiếu hụt nhân lực là vấn đề hàng đầu của quân đội Ukraine. Thậm chí, một số đơn vị Ukraine có thể sở hữu số lượng lớn UAV, nhưng lại không có binh sĩ để điều khiển.

Theo Serhiy Hrabskyi, một đại tá Ukraine đã nghỉ hưu và hiện là chuyên gia phân tích quân sự, lực lượng dự bị được huấn luyện bài bản chính là điều quân đội Ukraine đang thiếu nhất.

Các lực lượng Kiev đang phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng trầm trọng kể từ khi số lượng người tình nguyện gia nhập quân đội giảm dần vào năm 2023. Tình trạng này khiến binh lính thường được điều động đến các vị trí chiến đấu suốt nhiều tuần và trong một số trường hợp là nhiều tháng.

Hồi tháng 8, Tổng tư lệnh Các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi thừa nhận, khác với Ukraine, quân đội Nga đang tích lũy quân số hàng tháng, chiêu mộ được nhiều binh sĩ hơn so với số lượng thương vong mà họ phải đối mặt trên tiền tuyến.

Mặc dù nhu cầu huy động quân là rất cấp thiết, nhưng các chính trị gia Ukraine bao gồm Tổng thống Volodymyr Zelensky lại hiếm khi đề cập đến chủ đề này. Một quan chức cấp cao Ukraine giấu tên từng nói với tờ Kyiv Independent vào tháng 7 rằng, Kiev huy động khoảng 30.000 người mỗi tháng, nhưng chỉ 1/3 trong số này đủ sức khỏe để chiến đấu.

Bohdan Daniliv, người đứng đầu bộ phận quân sự tại quỹ từ thiện Serhiy Prytula, cho biết quân đội Ukraine "hoàn toàn không đủ người", nhất là khi các lữ đoàn dày dạn kinh nghiệm chiến đấu hầu như không tiếp nhận những tân binh chưa được đào tạo bài bản.

Cũng theo ông Daniliv, ngay cả các trung tâm huấn luyện cũng thiếu thiết bị để đào tạo đầy đủ cho tân binh. Điển hình, họ phải sử dụng lựu đạn giả hoặc đá thay cho lựu đạn thật để thực hành ném.

Minh Thu