Những trận chiến thầm lặng trên mặt trận chống lừa đảo công nghệ cao

Kịp thời ngăn chặn những vụ lừa bạc tỷ

Từ đầu năm 2024 đến nay, Công an tỉnh Cao Bằng ngăn chặn thành công 33 vụ lừa đảo qua mạng với tổng số tiền hơn 4,6 tỷ đồng. Điển hình gần đây nhất là trường hợp bà H.T.B, 71 tuổi, trú tại Thành phố Cao Bằng bị đối tượng giả danh Công an Hà Nội đe dọa rằng bà liên quan đến đường dây buôn ma túy, yêu cầu chuyển toàn bộ tài sản để “chứng minh trong sạch”. Đối tượng thao túng tâm lý khiến bà lo sợ, chuẩn bị chuyển 763 triệu đồng qua ngân hàng. Rất may, cán bộ Công an tỉnh phối hợp với nhân viên ngân hàng đã phát hiện và can thiệp kịp thời, ngăn chặn thương vụ lừa đảo ngay tại quầy giao dịch.

Tương tự, ngày 7/5/2025, một người đàn ông tại thị trấn Nước Hai (Hòa An) suýt “sập bẫy” đầu tư qua ứng dụng “tiền ảo” không rõ nguồn gốc, được quảng bá qua Telegram. Với thủ đoạn giả mạo thành viên đầu tư thật, thường xuyên khoe lãi suất cao, các đối tượng đã khiến người này tin tưởng chuyển khoản cho chúng. Rất may, nhờ tinh thần cảnh giác của nhân viên ngân hàng, gọi điện cán bộ Công an đến tuyên truyền kịp thời, nạn nhân đã kiểm tra và phát hiện công ty nhận tiền là “công ty ma”, qua đó dừng giao dịch gửi đi gần 1,8 tỷ đồng, bảo toàn được số tiền lớn.

Máy tính và thiết bị của 5 người Trung Quốc thuê nhà tại thành phố Cao Bằng để làm nơi gửi tin nhắn lừa đảo cho các nạn nhân ở Trung Quốc. (Vụ án được phá năm 2024).

Không chỉ ngăn chặn các vụ việc nhỏ lẻ, năm 2024, Công an Cao Bằng phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Bộ Công an phá thành công một đường dây lừa đảo xuyên biên giới do 5 người Trung Quốc điều hành. Nhóm này nhập cảnh trái phép, thuê nhà tại Thành phố Cao Bằng để làm trung tâm phát tán mã độc qua thư điện tử tới người dân Trung Quốc.

Thủ đoạn của nhóm này là gửi email giả danh ngân hàng hoặc công ty tài chính, thông báo người nhận nợ 1.000 nhân dân tệ, kèm theo đường dẫn xem chi tiết. Khi người nhận click vào liên kết, mã độc được cài đặt, chúng sẽ chiếm đoạt tài khoản QQ (mạng xã hội phổ biến tại Trung Quốc) và thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Khi khám xét, công an phát hiện nhóm tội phạm nắm giữ hơn 2 triệu thông tin cá nhân, đặc biệt nhắm vào sinh viên và doanh nghiệp. Tang vật còn có hàng loạt thiết bị điện tử, tài liệu làm giả hóa đơn, mẫu dấu và kịch bản ứng phó cho các tình huống lừa đảo.

Trận chiến không tiếng súng

Theo Đại úy Vũ Quang, Đội trưởng Đội 2 Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Cao Bằng, các đối tượng lừa đảo hiện nay sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi như: giả danh người nước ngoài, doanh nhân thành đạt để làm quen qua mạng xã hội, sau đó dụ dỗ đầu tư hoặc tặng quà. Ban đầu, nạn nhân được cho lãi suất cao khi đầu tư nhỏ, nhưng khi chuyển tiền lớn thì không thể rút được do lý do “lỗi hệ thống, sai mã giao dịch, yêu cầu đóng thêm phí”…, cuối cùng là mất trắng.

Các đối tượng giả danh sàn thương mại điện tử để lừa đảo, bị Công an tỉnh Cao Bằng ập vào bắt giữ.

Tuy nhiên, điều khó nhất lại không nằm ở vấn đề nghiệp vụ, mà ở việc thuyết phục người bị hại. Nhiều người tin tưởng tuyệt đối “người bạn” quen qua mạng. Có trường hợp cán bộ ngân hàng nghi ngờ, báo công an, khi công an tới can thiệp lại bị mắng: “Tiền tôi, tôi có quyền chuyển!”. Chỉ đến khi lực lượng chức năng phân tích, chứng minh rõ ràng các dấu hiệu lừa đảo, họ mới ngỡ ngàng và quay lại cảm ơn.

Nhờ có cán bộ công an đến tuyên truyền, giải thích, người đàn ông (ở giữa) đã giữ lại được số tiền gần 1,8 tỷ đồng.

Dù nỗ lực, nhưng việc truy vết và thu hồi tiền rất khó khăn. Các băng nhóm lừa đảo thường đặt máy chủ ở nước ngoài như: Campuchia, Hong Kong, Dubai… Khi tiền chuyển đến, chúng nhanh chóng chia nhỏ và rút về hàng trăm tài khoản, dùng sim rác, tài khoản ngân hàng thuê hoặc mua lại để tránh bị phát hiện. 6 tháng đầu năm 2025, Công an phát hiện 3 vụ thuê người dân mở tài khoản ngân hàng giả, với số tiền giao dịch lên đến hơn 6.000 tỷ đồng. Công an Cao Bằng đã bắt được một người đàn ông làm thuê cho các đối tượng lừa đảo, người này khai, nhiệm vụ của anh ta là chỉ cần nhận mã OTP từ ngân hàng rồi chuyển lại cho đối tượng, mỗi tháng kiếm tới 270 triệu đồng. Đáng chú ý, 99% nạn nhân bị lừa đảo qua mạng tại Cao Bằng là phụ nữ, trong đó phần lớn trên 40 tuổi, nhóm tuổi thường nhẹ dạ, ít tiếp cận công nghệ, dễ tin người khi được quan tâm.

Đại úy Vũ Quang cảnh báo: Người dân cần cảnh giác tối đa khi tiếp cận các thông tin đầu tư, quà tặng, làm quen... qua mạng xã hội. Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP hay tài khoản cho người lạ. Nên xác minh kỹ trước khi kết bạn, đầu tư, hoặc nhận quà. Nếu có nghi ngờ, hãy báo ngay cơ quan chức năng hoặc ngân hàng gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.

Q.Đ