Những vòng tay yêu thương nâng đỡ trẻ khuyết tật ở Lâm Đồng
.
Giáo viên Trường tiểu học Sông Lũy 3 (xã Sông Lũy) hướng dẫn học sinh trong giờ học.
Thời gian qua, nhiều trường tiểu học tại tỉnh Lâm Đồng đã giúp học sinh khuyết tật vươn lên trong học tập, nắm bắt được kỹ năng sống cần thiết. Qua những kế hoạch bài dạy, sự tận tình của giáo viên đã tạo cơ hội cho các em khuyết tật biết đọc, biết viết. Những vòng tay yêu thương, sẻ chia, thấu hiểu của mọi người đã giúp các em tự tin hòa nhập, vươn lên trong cuộc sống.
Thông qua hoạt động dạy học cho trẻ khuyết tật đã giúp học sinh ở các trường tiểu học hình thành lòng nhân ái, tôn trọng sự khác biệt; tạo dựng một xã hội công bằng, văn minh, không ai bị bỏ lại phía sau.
Linh hoạt trong phương pháp dạy học
Trong phòng học lớp 2 của Trường tiểu học Sông Lũy 3 (xã Sông Lũy), các học sinh đang chăm chú làm bài tập; cũng là lúc cô giáo Lô Thị Minh Hạnh đang dạy kèm riêng cho hai học sinh khuyết tật trong lớp. Cùng môn học, nhưng với học sinh khuyết tật được cô giáo dạy theo chương trình riêng, có sự hỗ trợ thêm từ điện thoại thông minh giúp các em thích thú và tiếp thu tốt hơn. Cô Hạnh cho biết, hai học sinh này ở các dạng khuyết tật khác nhau, nhưng đều biết viết, biết đọc. Trong lớp có học sinh khuyết tật, giáo viên vất vả hơn, nhưng vì tình yêu thương đã xua đi tất cả mệt nhọc. Giờ ra chơi, các em được vui chơi cùng bạn bè, nhưng phải luôn có giáo viên theo dõi, hỗ trợ để tránh bị chấn thương.
Đầu năm học, Trường tiểu học Sông Lũy 3 tổ chức đánh giá tình trạng khuyết tật của học sinh, để thành lập tổ xây dựng kế hoạch bài dạy dành riêng cho những trẻ này. Đang có con học lớp cô Hạnh, chị Trần Thị Thu Vàng chia sẻ: “Cháu bị chứng rối loạn tâm lý cho nên đi học hay ở nhà đều không ngồi yên một chỗ. Nhờ cô giáo ân cần dạy bảo mà cháu đã thay đổi, tự giác học hành, biết chào hỏi. Sau thời gian đi học, bác sĩ nhận định cháu có nhiều tiến bộ, nhận thức tốt hơn cho nên giảm dùng thuốc”. Đồng cảnh ngộ, chị Dương Thị Ngọc Thúy có con bị khuyết tật đang học tại Trường tiểu học Phan Rí Cửa 6 (xã Phan Rí Cửa). Chị bộc bạch: “Vừa mới bước vào lớp 1 cháu đã phải nghỉ học để chữa bệnh. Sau một thời gian, tôi biết Trường Phan Rí Cửa 6 có chương trình dạy riêng cho trẻ khuyết tật cho nên xin cháu vào học. Giờ cháu đã tiến bộ được khoảng 60%, không còn sử dụng thuốc; cháu nói chuyện tròn câu, lễ phép và còn biết tự giặt đồ”.
Hiệu trưởng Trường tiểu học Phan Rí Cửa 6 Trần Thị Mai Thảo kể lại: Trước năm 2017, mỗi năm, trường đều có học sinh khuyết tật nghỉ giữa chừng do không học nổi. Bước ngoặt đã đến với các em, khi Tổ chức Cầu vồng châu Á (Bộ Ngoại giao Nhật Bản) phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh tổ chức tập huấn giảng dạy trẻ khuyết tật. Từ đó, trường mới hiểu hơn về phương pháp để dạy học sinh khuyết tật. Năm học 2018-2019, trường triển khai ngay phương án giáo dục hòa nhập cuốn chiếu và tiếp thu tập huấn của tổ chức để dạy cho trẻ khuyết tật tốt nhất.
Theo cô Mai Thảo, mỗi học sinh khuyết tật được lập kế hoạch giáo dục cá nhân, do nhà trường phối hợp với phụ huynh và cộng đồng địa phương, nhằm giúp các em tiến bộ toàn diện về mọi mặt. Mỗi tháng, giáo viên sẽ tăng hoặc giảm số lượng bài tập, giảng dạy dựa trên sở thích, thế mạnh của các em. Nhằm xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp, trường đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI để tìm hiểu về điểm mạnh, điểm yếu, các vấn đề của học sinh khuyết tật. Các em cũng được tham gia các hoạt động ngoại khóa, văn nghệ, thể thao… để hòa nhập cùng tập thể, giúp cho mỗi cá nhân có thể kiểm soát và điều chỉnh được hành vi.
Nhân lên những nụ cười
Qua nhiều năm, Trường tiểu học Phan Rí Cửa 6 đã đào tạo nhiều trẻ khuyết tật biết đọc, biết viết, có thể học hết cấp hai và sau đó học nghề. Hiệu trưởng Trần Thị Mai Thảo cho biết: Thời gian “vàng” giúp trẻ khuyết tật tiến bộ hơn là lớp 1. Do các em được gặp nhiều người, cho nên cần phải can thiệp sớm để hòa nhập. Xác định công tác giáo dục hòa nhập là nhiệm vụ nhân văn, nhà trường đã triển khai mục tiêu “Tìm lại nụ cười-Tìm lại cuộc đời” cho học sinh khuyết tật.
Sau khi tự tin về khả năng dạy giáo dục hòa nhập, Trường tiểu học Sông Lũy 3 đã đi vận động phụ huynh đưa trẻ khuyết tật nhập học để có cơ hội phát triển bản thân tốt hơn. Hiệu trưởng nhà trường Đào Duy Bích Ngân cho biết, hằng năm, nhà trường đều phối hợp với khu phố rà soát phổ cập giáo dục. Nếu thấy có trẻ khuyết tật không đi học, nhà trường sẽ đánh giá sức khỏe. Nếu bảo đảm, nhà trường sẽ vận động phụ huynh đưa con em đến nhập học. Phần lớn, các học sinh khuyết tật học hết lớp 5 có thể biết đọc, viết câu ngắn, tự vệ sinh cá nhân, chào hỏi.
Theo cô Ngân, thực tế cho thấy, nếu được đến trường, trẻ khuyết tật học được nhiều điều từ các bạn học sinh bình thường khác và sớm thích nghi, hòa nhập cùng tập thể. Với phương châm “không để trẻ bên lề lớp học”, giáo viên dạy học sinh khuyết tật mọi lúc, mọi nơi; trẻ không học được cái này, dạy cái khác. Hằng tuần, nhà trường khen thưởng những học sinh giúp đỡ bạn là học sinh khuyết tật trước lớp để hình thành ý thức sẻ chia, yêu thương, giúp đỡ nhau trong học tập, cuộc sống. Để trẻ khuyết tật có môi trường tốt hơn, mỗi địa phương cần có trung tâm giáo dục hòa nhập, để hỗ trợ nhà trường dạy học sinh khuyết tật. Khó khăn hiện tại ở nhiều trường chưa có giáo viên chuyên môn, thiếu trang thiết bị hỗ trợ và cả chính sách đối với dạy giáo dục hòa nhập.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng, toàn tỉnh hiện có Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập Gia Nghĩa và Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập Cam Ly. Hiện nay, sở đã xin chủ trương Ủy ban nhân dân tỉnh đồng ý chuyển đổi Trường Tình thương Phan Thiết thành Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập. Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng Lương Văn Hà cho biết, hằng năm, sở luôn chỉ đạo các phòng chuyên môn xây dựng kế hoạch tập huấn, hỗ trợ các cơ sở giáo dục hòa nhập nhằm nâng cao năng lực giáo viên và để trau dồi kinh nghiệm với nhau. Đồng thời, chú trọng hướng dẫn giáo viên về cách nhận biết, xử lý, áp dụng các chiến lược phù hợp với từng trẻ, điều chỉnh phương pháp giảng dạy và quản lý các hành vi đa dạng.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Minh khẳng định: Giáo dục hòa nhập là chương trình có tính nhân văn cao; đồng thời, là phương thức giáo dục để trẻ khuyết tật được học tập chung với trẻ bình thường, nhằm thúc đẩy bình đẳng và phát triển toàn diện cho cả hai nhóm trẻ. Do đó, ngành giáo dục tỉnh cần tiếp tục tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh về hỗ trợ chính sách ưu đãi đối với cán bộ, nhân viên, giáo viên hoạt động giáo dục hòa nhập.
