Niềm tin vững vàng trước mọi thử thách

Lực lượng Quân khu 5 chạy đua với thời gian, không kể nắng mưa hay ngày đêm, để sớm hoàn thành nhà mới cho người dân vùng lũ. (Ảnh: ĐÌNH TĂNG)

Thống kê ban đầu ghi nhận hàng nghìn căn nhà bị cuốn trôi, hàng chục nghìn hộ phải sơ tán. Nhiều trường học, trạm y tế hư hại, giao thông nhiều địa bàn bị chia cắt. Không ít gia đình, khi nước rút, những gì còn lại chỉ là nền đất trống hoặc phần tường đổ nát. Không còn nhà, nhiều người dân bắt đầu hành trình gian khó để phục hồi cả về vật chất lẫn tinh thần.

Từ yêu cầu cấp bách, Thủ tướng Chính phủ phát động “Chiến dịch Quang Trung” với tinh thần hành động khẩn trương và trách nhiệm, đặt mục tiêu dựng lại nhà cho người dân trong thời gian ngắn nhất. Đây không chỉ là nỗ lực giảm thiệt hại mà còn là lời khẳng định: Nhà nước luôn đồng hành trong thời điểm người dân dễ tổn thương nhất. Một căn nhà an toàn là điều kiện để ổn định tinh thần và tạo đà phục hồi lâu dài.

Lực lượng Quân khu 5 xây nhà mới cho người dân vùng lũ. (Ảnh: ĐÌNH TĂNG)

Chiến dịch nhấn mạnh việc hành động sớm, cụ thể và hiệu quả, không để bất kỳ ai bị bỏ lại phía sau. Những hộ mất nhà hoàn toàn, hộ gia đình có người già, trẻ nhỏ hoặc người bệnh được ưu tiên cao nhất để nhanh chóng ổn định chỗ ở. Yêu cầu về tiến độ đi kèm yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng. Những kinh nghiệm đau xót trong các đợt thiên tai trước cho thấy không ít ngôi nhà được xây dựng lại ở một số nơi đã không đủ sức chống chọi khi bão lũ trở lại. Vì vậy, tiêu chuẩn về nền móng, khung chịu lực và độ bền vật liệu cần được chú trọng áp dụng đồng bộ, bảo đảm nhà tái thiết đáp ứng yêu cầu an toàn lâu dài để người dân có nơi an cư bền vững.

Chiến dịch ghi nhận sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng. Bộ đội và công an đảm nhiệm những phần việc nặng nhọc và kỹ thuật; chính quyền địa phương lập danh sách, huy động doanh nghiệp và tổ chức xã hội; người dân góp sức trong khả năng của mình. Mô hình phối hợp chặt chẽ nhưng linh hoạt này giúp tối ưu nguồn lực, đồng thời củng cố tinh thần đoàn kết sau biến cố. Nhà nước làm nhiệm vụ tổ chức, lực lượng vũ trang làm nòng cốt và cộng đồng là chủ thể tham gia tạo nên một cấu trúc hỗ trợ hiệu quả.

Cũng từ thực tế mưa lũ lần này, tư duy phòng chống thiên tai cần được đổi mới sâu sắc. Biến đổi khí hậu khiến quy luật cũ không còn như trước, nhiều nơi trước đây được xem là an toàn vẫn xảy ra sạt lở và lũ quét bất thường. Điều đó đòi hỏi cập nhật bản đồ nguy cơ, bổ sung dữ liệu địa chất và tăng cường hệ thống quan trắc, để công tác quy hoạch không rơi vào bị động. Vai trò của các hồ chứa thủy điện trong điều tiết lũ cần được rà soát kỹ lưỡng khi lượng mưa vượt dự báo dễ tạo áp lực cho vùng hạ du. Quy trình vận hành liên hồ chứa phải được điều chỉnh phù hợp hơn với điều kiện khí hậu và thủy văn hiện nay.

Chiến dịch Quang Trung là cách tiếp cận toàn diện hơn trong ứng phó thiên tai. Khi việc dựng nhà được thực hiện song song với cứu trợ và phục hồi sinh hoạt, người dân sẽ nhanh chóng ổn định đời sống và sinh hoạt. Sự hiện diện thường xuyên của các lực lượng chức năng giúp củng cố niềm tin vào khả năng bảo vệ và chăm lo của Nhà nước.

Sức mạnh cộng đồng tiếp tục là nguồn lực quý giá. Nhiều doanh nghiệp hỗ trợ máy móc, vật liệu; các tổ chức xã hội và nhóm thiện nguyện mang đến lương thực, quần áo hoặc trực tiếp tham gia dựng nhà; đoàn viên thanh niên và dân quân tự vệ thông đường vào khu dân cư bị cô lập, dọn dẹp trường học và trạm y tế để sớm trở lại hoạt động. Trong lúc khó khăn nhất, tình người trở thành điểm nối bền chặt nhất.

Tuy vậy, dựng lại căn nhà chỉ là bước mở đầu. Nhiều hộ dân mất phương tiện sinh kế, từ ruộng nương, gia súc đến ngư cụ và tàu thuyền. Vì vậy, giai đoạn phục hồi cần tính đến hỗ trợ sinh kế, chuyển đổi nghề hoặc tạo việc làm mới. Mái nhà mới chỉ có ý nghĩa trọn vẹn khi bên trong là cuộc sống ổn định và khả năng tự chủ được khôi phục.

Cùng với dựng lại nhà cửa, quy hoạch dân cư tại các vùng có nguy cơ cao cần hướng đến tầm nhìn dài hạn. Biến đổi khí hậu khiến ranh giới an toàn thay đổi nhanh, đòi hỏi đầu tư mạnh hơn vào hệ thống cảnh báo sớm, dữ liệu địa chất và hạ tầng ứng phó.

Những căn nhà đang dần hoàn thiện trên vùng đất vừa trải qua thảm họa là minh chứng cho nỗ lực của người dân và toàn xã hội. Nhưng điều được gây dựng lớn hơn chính là niềm tin sắt son vào Đảng, Nhà nước, vào sức mạnh cộng đồng, tinh thần dân tộc. Niềm tin ấy sẽ giúp mọi người dân Việt Nam càng thêm vững vàng trước mọi thử thách.

ĐÌNH TĂNG