Nỗ lực chống lao của Việt Nam cần có sự hợp tác toàn cầu

Chủ tịch Liên minh Nghị sĩ Toàn cầu về Phòng, chống Lao và đại diện Chương trình Chống lao Quốc gia.

Ngày 27/10, Ngài Herbert xứ South Downs, Công dân danh dự của Vương quốc Anh (CBE), Ủy viên Hội đồng Cơ mật Hoàng gia Vương quốc Anh (PC), Chủ tịch Liên minh Nghị sĩ Toàn cầu về Phòng, chống Lao (Global TB Caucus) đã đến thăm Bệnh viện Phổi Trung ương, trao đổi về những tiến bộ và ưu tiên của Việt Nam trong nỗ lực chấm dứt bệnh lao.

Việt Nam vẫn là nước có gánh nặng bệnh tật lao cao trên thế giới

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Xuân Phú, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Phó Trưởng Ban Chương trình Chống lao Quốc gia cho biết, năm 2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ban hành Công điện số 25/CD-TTg4 về việc tăng cường công tác phòng, chống bệnh lao. Công điện nhấn mạnh sự cần thiết của một nỗ lực đồng bộ toàn hệ thống chính trị, với sự tham gia của cộng đồng và sự hợp tác chặt chẽ với các tổ chức quốc tế, nhằm đạt được mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2035.

Là đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực phòng, chống bệnh lao, Bệnh viện Phổi Trung ương, cơ quan thường trực của Chương trình Chống lao Quốc gia, đã cụ thể hóa định hướng này bằng những hành động thiết thực.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Xuân Phú, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Phó Trưởng Ban Chương trình Chống lao Quốc gia phát biểu.

Thông qua mạng lưới các cơ sở chống lao tại tuyến tỉnh và huyện trên toàn quốc, bệnh viện đã tiên phong áp dụng các công cụ chẩn đoán mới, nâng cao tỷ lệ điều trị thành công và tăng cường đào tạo, nghiên cứu để phát hiện và điều trị sớm hơn.

Sự tiến bộ của Việt Nam cũng được củng cố nhờ sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế quan trọng như Quỹ Toàn cầu phòng, chống AIDS, Lao và Sốt rét (The Global Fund), Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Tổ chức Bạn hữu Phòng chống Lao Quốc tế (Friends for International TB Relief, FIT). Nhờ đó, Việt Nam đã tăng cường năng lực xét nghiệm, mở rộng sàng lọc trong cộng đồng và cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người mắc lao.

Trong khi các nguồn viện trợ thế giới cắt giảm, Việt Nam đang nỗ lực tìm kiếm các nguồn lực tài chính thông qua bảo hiểm xã hội và sự vào cuộc của chính quyền địa phương trong phân bổ nguồn lực cho hoạt động phòng, chống lao.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Bình Hòa, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Phó Trưởng Ban Chương trình Chống lao Quốc gia cho hay, cam kết của Việt Nam trong cuộc chiến chấm dứt bệnh lao bệnh lao vẫn là một trong những thách thức y tế công cộng nghiêm trọng nhất của Việt Nam.

Theo Báo cáo Lao Toàn cầu năm 2024 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ước tính mỗi năm Việt Nam có khoảng 182.000 người mắc bệnh lao, trong đó hơn 13.000 người tử vong. Gần một nửa số ca mắc chưa được phát hiện hoặc điều trị, đặc biệt tại các khu vực miền núi và vùng sâu, vùng xa.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Bình Hòa, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Phó Trưởng Ban Chương trình Chống lao Quốc gia chia sẻ về công tác phòng, chống lao tại Việt Nam.

Dịch tễ bệnh lao tại Việt Nam hiện nay vẫn còn rất nặng nề. Số người tử vong hằng năm do bệnh lao còn cao. Khoảng 38% người mắc bệnh lao trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị, hoặc chưa được ghi nhận, báo cáo. Việt Nam vẫn là một trong số 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao nhất trên toàn cầu.

Ông nhấn mạnh, để chấm dứt bệnh lao, chúng ta không chỉ cần nỗ lực y học, mà còn phải có ý chí chính trị, nguồn lực tài chính bền vững và sự ủng hộ của cộng đồng, những lĩnh vực mà Việt Nam đang đạt được nhiều tiến bộ.

Tại buổi làm việc với Ban Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, hai bên đã trao đổi về việc Chương trình Chống lao Quốc gia đang triển khai các công cụ mới, huy động nguồn tài chính trong nước và tăng cường sự tham gia của các nhà hoạch định chính sách nhằm đẩy nhanh tiến độ tiến tới chấm dứt bệnh lao.

Cơ hội chấm dứt bệnh lao vào năm 2030

Theo Tiến sĩ, bác sĩ, Thầy thuốc ưu tú Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Trưởng Ban Chương trình Chống lao Quốc gia, công tác phòng, chống lao Việt Nam luôn được Đảng, Chính phủ quan tâm với nhiều văn bản pháp luật được ban hành. Chính phủ vừa ban hành Văn bản số 1393/TTg-KGVX ngày 27/10/2025 nhấn mạnh công tác phòng, chống lao là vấn đề rất quan trọng với nhiều biện pháp triển khai trên toàn quốc.

Theo tinh thần Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị đã đặt ra mục tiêu quan trọng: "Mỗi người dân được khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần mỗi năm miễn phí", ông Lượng cho hay, việc này không chỉ giúp người dân được chăm sóc sức khỏe toàn diện hơn, mà còn là cơ hội để tăng cường sàng lọc, phát hiện sớm bệnh lao, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Tiến sĩ, bác sĩ, Thầy thuốc ưu tú Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Trưởng Ban Chương trình Chống lao Quốc gia và Ngài Herbert xứ South Downs, Công dân danh dự của Vương quốc Anh (CBE), Ủy viên Hội đồng Cơ mật Hoàng gia Vương quốc Anh (PC), Chủ tịch Liên minh Nghị sĩ Toàn cầu về Phòng, chống Lao (Global TB Caucus).

Ấn tượng với những kết quả Việt Nam đạt được, Ngài Herbert nói: “Việt Nam đã thể hiện một quyết tâm đáng khâm phục trong cuộc chiến chống lại bệnh lao. Bệnh viện Phổi Trung ương là một trung tâm tiêu biểu, nơi các bác sĩ và nhà khoa học đang ngày đêm cứu sống người bệnh và xây dựng một mô hình mẫu mực cho công tác phòng, chống lao trên toàn cầu. Tôi thật sự ấn tượng trước tinh thần cống hiến và tận tâm của tập thể y bác sĩ, các nhà khoa học và nhân viên y tế tại đây”.

Đánh giá cao chuyến thăm của Ngài Herbert xứ South Downs, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho rằng cần nêu cao tầm quan trọng của hợp tác quốc tế trong lĩnh vực y tế. Thông qua Liên minh Nghị sĩ Toàn cầu về Phòng, chống Lao (Global TB Caucus), được thành lập tại Vương quốc Anh năm 2014, các nghị sĩ hai nước đã phối hợp chặt chẽ để nâng cao nhận thức, thúc đẩy huy động nguồn lực tài chính bền vững và củng cố cam kết chính trị trong cuộc chiến chống bệnh lao.

Ngài Herbert xứ South Downs, Công dân danh dự của Vương quốc Anh (CBE), Ủy viên Hội đồng Cơ mật Hoàng gia Vương quốc Anh (PC), Chủ tịch Liên minh Nghị sĩ Toàn cầu về Phòng, chống Lao (Global TB Caucus) phát biểu.

Ông nhấn mạnh, trong thời gian tới, công tác phòng chống lao cần được đẩy mạnh bằng việc huy động ngân sách địa phương, đồng thời tận dụng nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế.

Những nguồn lực này sẽ góp phần triển khai hiệu quả các chương trình đào tạo, tầm soát và điều trị bệnh lao, đặc biệt duy trì điều trị đối với bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn tại các khu vực vùng sâu, vùng xa.

THIÊN LAM